Το οξυμένο πρόβλημα του υδατικού ελλείμματος της Θεσσαλίας αποτελεί ένα παράδειγμα του αντιλαϊκού δρόμου ανάπτυξης που ακολουθεί η χώρα μας. Αρκεί να σκεφτούμε γιατί – εδώ και 3 δεκαετίες – δεν λύνεται το πρόβλημα της αναβάθμισης των υδατικών πόρων της Θεσσαλίας για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για το πολιτικό πρόβλημα της χώρας. Αξίζει πραγματικά να προβληματιστούμε για να εντοπίσουμε ποια είναι η πραγματική αιτία, ο πραγματικός ένοχος για τη σημερινή κατάσταση.
Μήπως υπάρχει άγνοια των αναγκών της περιοχής, συνολική έλλειψη υδατικών πόρων στη χώρα μας, αδυναμία προσδιορισμού τεχνικών και οργανωτικών λύσεων, αμφιβολία για τα θετικά αποτελέσματα από την υλοποίηση των έργων και των πολιτικών που θα καλύψουν ουσιαστικά το υδατικό έλλειμμα της Θεσσαλίας;
Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά τα ζητήματα έχουν απαντηθεί και αναλυθεί πριν από δεκαετίες σε επιστημονικό επίπεδο.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ανισόμετρη των βροχοπτώσεων και απορροών που υπάρχει μεταξύ Δυτικής και Ανατολικής Ελλάδας και το σημαντικό πλεόνασμα που παρουσιάζει το επιφανειακό υδατικό δυναμικό της Αιτωλοακαρνανίας, ακόμα και μετά την εκτροπή 600 εκατ. κυβ. νερού προς τη Θεσσαλία και μάλιστα χωρίς να συνυπολογίσουμε τα υπόγεια ύδατα της περιοχής.
Με σαφήνεια έχουν επίσης προσδιοριστεί τα πολλαπλά οφέλη από την ολοκλήρωση και συνδυασμένη ενεργοποίηση ενός συνόλου τεχνικών έργων υλοποίησης και αξιοποίησης της μερικής εκτροπής ποσοτήτων νερού του ποταμού Αχελώου προς τη Θεσσαλία.
Αναφερόμαστε ενδεικτικά στα φράγματα και στους υδροηλεκτρικούς σταθμούς της Μεσοχώρας και της Συκιάς, στη σήραγγα εκτροπής και στα συνοδά αναρρυθμιστικά έργα τα οποία σε συνδυασμό με τα περιβαλλοντικά έργα ανασύστασης και διατήρησης της λίμνης Κάρλας και Σμοκόβου μπορούν να συμβάλλουν αποφασιστικά ώστε:
-
Να αντιμετωπιστεί το οξύ πρόβλημα της υποβάθμισης της ποσότητας και ποιότητας των υπόγειων υδροφορέων της Θεσσαλίας.
-
Να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της υποβάθμισης των εδαφών σε ορισμένες περιοχές της Θεσσαλίας.
-
Να αναβαθμιστεί η ποιότητα και να εξασφαλισθεί η αναγκαία ποσότητα νερών στον ποταμό Πηνειό ώστε να προστατευθούν οι οικολογικές λειτουργίες του και η αξιόλογη φυσική περιοχή των εκβολών του (δέλτα Πηνειού).
-
Να εξασφαλισθεί η ύδρευση των μεγάλων αστικών κέντρων της Θεσσαλίας.
-
Να εξασφαλισθεί και να αυξηθεί η άρδευση των ανεπαρκώς σήμερα αρδευόμενων εκτάσεων της Θεσσαλίας.
-
Να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας με την αξιοποίηση του ανεκμετάλλευτου υδροδυναμικού καθώς και την πολλαπλή κοινωνική ωφέλεια των μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων που διαφυλάσσουν πολύτιμους υδατικούς πόρους στους ταμιευτήρες τους κατά τη χειμερινή περίοδο, για να τους διαθέσουν τη θερινή.
Πρόκειται για έργα που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αξιοποίηση των εγχώριων παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας, στην κάλυψη των σύγχρονων διατροφικών αναγκών, στην προστασία του περιβάλλοντος, στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος της χώρας σε αγροτικά προϊόντα.
Προκύπτει λοιπόν αβίαστα το ερώτημα: Ποιο είναι το πραγματικό εμπόδιο στην κάλυψη των οξυμένων λαϊκών αναγκών σχετικά με το νερό στη Θεσσαλία και γενικότερα στη χώρα μας;
Πρόκειται για τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, όπου το νερό, η ηλεκτρική ενέργεια, τα τρόφιμα, η γη, οι δασικές εκτάσεις αποτελούν εμπορεύματα.
Στο επίκεντρο της αστικής πολιτικής βρίσκονται οι οδηγίες και κατευθύνσεις της ΕΕ για το νερό, για την «απελευθέρωση» του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, για την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Η κοινοτική οδηγία 2000/60 με την οποία εναρμονίστηκε η ελληνική νομοθεσία το 2003 έχει μια αντιπεριβαλλοντική και αντιλαϊκή κατεύθυνση, αφού στηρίζεται κατά βάση στην εμπορευματοποίηση των νερών, δεν θεωρεί το νερό δημόσιο αγαθό και μεθοδεύεται η αύξηση της τιμολόγησης του νερού, ιδιαίτερα στον αγροτικό τομέα.
Όμως η αύξηση της τιμής του νερού συμβαδίζει με τα σχέδια των μονοπωλίων σε ολόκληρη την ΕΕ για την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης που δεν αφορά μόνο τις μεγάλες εταιρίες αλλά και τις μικρότερες (ΔΕΥΑ).
Ιδιωτικοποίηση που θα οδηγήσει σε νέες δραματικές αυξήσεις των τιμολογίων λαϊκής κατανάλωσης, επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων στον κλάδο και αξιοποίηση του υδατικού δυναμικού με γνώμονα την κερδοφορία των συγκεκριμένων μονοπωλιακών ομίλων.
Αυτές οι ιδιωτικοποιήσεις βρίσκονται στις προτεραιότητες της σημερινής συγκυβέρνησης και εξειδικεύονται στο πλαίσιο του μνημονίου και της δανειακής σύμβασης.
Μέσα στο σημερινό πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης και των δεσμεύσεων της ΕΕ, τα έργα εκτροπής δεν πρόκειται να διασφαλίσουν μια φιλολαϊκή διαχείριση του νερού, ούτε την ουσιαστική ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.
Κινήσεις φορέων που υποτίθεται ότι υπερασπίζονται το νερό ως κοινωνικό αγαθό, εφόσον δεν αντιπαλεύουν την πολιτική των μονοπωλίων και της ΕΕ, ουσιαστικά δίνουν άλλοθι σε αυτή την πολιτική, αποκρύπτουν από το λαό ποιος είναι ο πραγματικός κίνδυνος και ποιος είναι ο μόνος δρόμος πραγματικής υπεράσπισης των λαϊκών αναγκών.
Η διαχείριση του νερού προς όφελος του λαού προϋποθέτει ένα ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης, με κοινωνικοποιημένα τα μέσα παραγωγής, κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας και εργατικό έλεγχο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Ενιαίος Κρατικός Φορέας Διαχείρισης του νερού θα μπορεί να κατοχυρώνει το νερό ως κοινωνικό αγαθό και όχι ως εμπόρευμα.
Ο Ενιαίος Κρατικός Φορέας θα υλοποιεί ολοκληρωμένη πολιτική διαχείρισης του νερού με γνώμονα τη λαϊκή ευημερία, η οποία θα αξιοποιεί και τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας.
Σε συνεργασία με άλλους αρμόδιους κρατικούς φορείς θα διασφαλίσει:
-
Την κατασκευή υποδομών εμπλουτισμού των επίγειων και υπόγειων υδροφορέων, καθώς και την ενεργοποίηση τεχνικών εξοικονόμησης του διαθέσιμου νερού.
-
Την αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων για τη στήριξη της εγχώριας αγροτικής και βιομηχανικής παραγωγής (στα τρόφιμα, στην κλωστοϋφαντουργία κλπ) και των αναγκαίων αναδιαρθρώσεων.
-
Την ύδρευση με ελεγμένο, ποιοτικό, φθηνό νερό.
-
Την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, την ανάταξη των οικοσυστημάτων των ποταμών και των λιμνών.
-
Τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας με αξιοποίηση του πλούσιου υδατικού δυναμικού της.
-
Την προστασία των δασών και την ευεργετική υδρονομική επίδρασή τους, την αύξηση της φυτικής βλάστησης.
-
Τη διαμόρφωση εθνικού σχεδίου ασφαλούς διαχείρισης αποβλήτων.
«ΛΑÏΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ» Δήμου Καρδίτσας