Όποιος δεν είδε το χειμώνα τις “κατεβασιές” του Αχελώου και του Πετριλιώτη στις Πηγές των Τζουμέρκων (στα σύνορα Άρτας-Ευρυτανίας-Καρδίτσας) δεν μπορεί να νοιώσει την ασημαντότητα των ανθρώπων μπροστά στην δύναμη των νερών… Όποιος δεν αγνάντεψε απ’ την Οίτη, τον Κάμπο της Λαμίας την “λίμνη” των νερών του Βελουχιού-Σπερχειού δεν θα καταλάβει την καταστροφή στην παραγωγική υποδομή της Φθιώτιδας…Όποιος δεν είδε τις περιστροφές των ορμητικών νερών στις κοίτες του Αγραφιώτη, το βούλιαγμα χωριών, το σαθρό της Πίνδου, δεν θα καταλάβει τις καταστροφές του φυσικού χώρου. Στην τηλεόραση φάνηκε η μισή αλήθεια, ενώ κατά πως λένε “οι παλιοί”, θα χρειαστεί μια εικοσαετία για να ξαναφτιαχτούν οι υποδομές.
Τι χρειαζόμαστε σήμερα στην ορεινή ζώνη ;
- Να καταγραφούν οι ζημιές (σε υποδομές-εκμεταλλεύσεις) και να δοθoύν στοιχειώδεις αποζημιώσεις από τα Μέτρα των ΠΕΠ Θεσσαλίας-Ηπείρου-Στερεάς που αφορούν ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ (κυρίως για να ΣΤΗΡΙΞΟΥΜΕ την παραγωγή) με ταυτόχρονη διεκδίκηση περισσότερων πόρων από την ΕΕ.
- Η αποκατάσταση των υποδομών δεν μπορεί νάναι περιστασιακή, ούτε βεβαίως να υπακούει σε τοπικά αιτήματα για ικανοποίηση “τοπαρχών”. Άμεσα-μα άμεσα-προτείνεται να αναληφθεί ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ της κυβέρνησης, για “συνάντηση” των οργάνων Πολιτικού Προγραμματισμού (τα συναρμόδια Υπουργεία, οι 4 Περιφέρειες, οι ΟΤΑ της Πίνδου), προκειμένου να συνδιαμορφωθεί μια στρατηγική για την ορεινή ζώνη της ΠΙΝΔΟΥ.
- Στα τρία (3) Περιφερειακά Προγράμματα του ΣΥΡΙΖΑ (Στερεάς-Ηπείρου-Θεσσαλίας) που παρουσιάσαμε σε ημερίδες στην Λαμία-Γιάννινα (29-11-2014), Λάρισα (14-12-2014), διατυπώσαμε μια ολοκληρωμένη Πρόταση για Επανενεργοποίηση της Ορεινής ζώνης της ΠΙΝΔΟΥ (Διαπεριφερειακό Πρόγραμμα ΠΙΝΔΟΣ) που αποτέλεσε μάλιστα και δημόσια εξαγγελία και δέσμευση του σημερινού πρωθυπουργού. Με αφορμή την αποκατάσταση από τις καταστροφές, προτείνεται ο Στρατηγικός Επανασχεδιασμός Δράσεων για την Περιοχή (Π.χ. Διαπεριφερειακές συνδέσεις-Υποδομές-Ανασύσταση των Τοπικών Παραγωγικών Συστημάτων-Τοπική Οικονομία-Πρόγραμμα για την Κτηνοτροφία-Κοινωνικές Υπηρεσίες-Ανάδειξη Ταυτότητας της Πίνδου). Ο πολυτομεακός- πολυταμειακός χαρακτήρας του Προγραμματισμού της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020, μας δείχνει “τις συνέργειες δράσεων και πολιτικών”.
- Να φτιαχτεί Φορέας Διαχείρισης του Σχεδίου ΠΙΝΔΟΣ, με συμμετοχή των τεσσάρων (4) Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Συλλογικών Φορέων της περιοχής.
Σήμερα ωστόσο το ΠΡΩΤΙΣΤΟ, το ΚΥΡΙΟ, είναι η διαπραγμάτευση της χώρας μας με την ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ και (ελπίζουμε) η κατάληξη αυτής, με όρους επανεκκίνησης της οικονομίας μας.
Σήμερα, δεν ωφελεί σε τίποτα ν’ αρχίσει το μπες-βγες των Αυτοδιοικητικών και των τοπικών φορέων στα Υπουργεία με αιτήματα αποζημιώσεων και τους τοπικούς βουλευτές, σε “ρόλο γραμματειακής στήριξης” να κλείνουν ραντεβού με τους Υπουργούς. Αυτό το “αλισβερίσι” το γνωρίσαμε, είναι παλιάς κοπής δεν οδηγεί πουθενά, μα και διέλυσε την χώρα μας.
Αντίθετα χρειαζόμαστε την ενεργοποίηση των Θεσμικών Οργάνων και Δομών της περιοχής, αναψηλάφηση των παλιών μελετών και ένταξή τους σε ένα νέο Σχέδιο Eπανενεργοποίησης των ορεινών/μειονεκτικών περιοχών της Πατρίδας.
Χρειαζόμαστε συνδυασμένες δράσεις για ουσιαστικό αποτέλεσμα :
- Να ενεργοποιήσουμε το Όργανο των Δημάρχων της ΚΕΔΕ για τις ορεινές περιοχές.
- Να επαναξιολογήσουμε υπάρχουσες μελέτες Υποδομών, να εκπονήσουμε καινούργιες εντάσσοντάς τες σε ένα Νέο-Ενιαίο σχεδιασμό για την ΠΙΝΔΟ.
- Να “δούμε” την εμπειρία από το Υλοποιούμενο Πρόγραμμα ΠΙΝΔΟΣ, την γνώση της Επιτροπής Παρακολούθησης αυτού, την τεχνογνωσία των Αναπτυξιακών φορέων-Εταιρειών της Αυτοδιοίκησης που γνωρίζουν εξαιρετικά “τον χώρο” μέσω της εφαρμογής των Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου (OΠΑΑΧ) και LEADER.
- Να συνδυάσουμε την πρωτοβουλία του Υπ. Άμυνας Π. Καμένου, για ανασυγκρότηση της ΜΟΜΑ και αξιοποίηση της αργούσας υποδομής του στρατού.
Πριν οκτώ (8) χρόνια, το ΥΠΟΙΟ χρηματοδότησε τα Πρότυπα Καινοτόμα Σχέδια Ανάπτυξης (ΠΚΣΑ) απ’ όπου εκπονήσαμε την πρόταση “Ανακαλύπτοντας την Πατρίδα” με συμμετοχή δέκα (10) Νομαρχιών που “ακουμπούν” στην ΠΙΝΔΟ. Την ίδια εποχή τo Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, πρότεινε Σχέδιο Δράσης για την ορεινή ζώνη, ενώ από την εφαρμογή των Ολοκληρωμένων Αγροτικών Προγραμμάτων στην ορεινή ζώνη προέκυψαν χρήσιμα συμπεράσματα. Ας τα αξιοποιήσουμε όλα αυτά και, σε σύντομο διάστημα να συνδιαμορφώσουμε και να διατυπώσουμε ένα συγκεκριμένο Σχέδιο Επανενεργοποίησης της ΠΙΝΔΟΥ. Στην ουσία να ενεργοποιήσουμε τον Δημοκρατικό Προγραμματισμό, υπηρετώντας την περιφερειακή πολιτική, δημιουργώντας ταυτόχρονα τα εργαλεία διαχείρισης αυτής.
Η επανενεργοποίηση της Πίνδου, η παραγωγική ανασυγκρότηση των ορεινών περιοχών δηλαδή, δεν αφορά μόνον ένα Δήμο. Δεν αφορά τα Τζουμέρκα, τα Αθαμάνια, τα Άγραφα (γειά σου Θόδωρα), την Ευρυτανία, την ορεινή Φθιώτιδα ή την Αργιθέα (γειά σου και σένα Λάμπρο). Αντίθετα αφορά όλη την ορεινή ζώνη της Πίνδου.
Η κυβέρνηση “δικαιούται” να αναλάβει την πρωτοβουλία.
“Σύντροφοι” Υπουργοί, των Εσωτερικών, των Υποδομών, της Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, της Αγροτικής Ανάπτυξης, των Οικονομικών,…η πρόκληση είναι μπροστά σας (μας).
* Y.Γ. : Στους Bουνίσιους φίλους και συναγωνιστές.
**Ο Βασίλης Τσιτσιρίγκος είναι οικονομολόγος και επί εικοσαετία Δ-ντικό Στέλεχος Αναπτυξιακών Φορέων της Αυτοδιοίκησης στην Περιφέρεια, Υπεύθυνος Σχεδιασμού-Υλοποίησης των Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης του Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης και του ΠΕΠ (1995-2015). E–mail : repa1719@gmail.com
Δημοσιεύτηκε στην “Εφημερίδα των Συντακτών “ στις 30-4-2015