- KARDITSA NEWS - https://www.karditsanews.gr -

Κρίσεις και πραγματικότητα – Του Σεραφείμ Δ. Μπαζάνη (Συγγραφέα – Ερευνητή)

Όσο παράλογο κι αν δείχνει αυτό σε πρώτη ματιά, πολλοί άνθρωποι θυματοποιούνται γιατί στηρίζονται περισσότερο στις πεποιθήσεις τους και τις στάσεις τους απέναντι στην πραγματικότητα, παρά στην ίδια την πραγματικότητα.

Εξετάζοντας τα φαινόμενα – το γεγονός δηλαδή ότι όλοι χρησιμοποιούμε καθημερινά λέξεις και προτάσεις, που αποτελούν κρίσεις πάνω στην πραγματικότητα, σαν να ήταν αντανακλάσεις της ίδιας της πραγματικότητας. Για παράδειγμα, λέμε συχνά: «Σήμερα είναι απαίσια μέρα». Η φράση αυτή μπορεί να φαίνεται εντελώς φυσική και ασήμαντη, ωστόσο δεν βασίζεται στην πραγματικότητα. Η μέρα είναι «απαίσια» ή «όμορφη» ανάλογα με την κρίση του κάθε ανθρώπου πάνω σ’ αυτήν.

Αν παραδεχτεί κανείς ότι βροχερός ίσον απαίσιος καιρός, τότε θα εκφράζει την κρίση αυτή κάθε βροχερή μέρα.

Στην πραγματικότητα, όμως, η μέρα απλώς υπάρχει – και το να θέλει κανείς να την χαρακτηρίσει απαίσια ή όχι δεν έχει καμία σημασία για την ίδια την μέρα, που θα συνεχίσει να είναι αυτό που είναι, όπως κι αν την έχει ονομάσει ο καθένας. Όλοι αυτοί οι διάλογοι περί κρίσεων και πραγματικότητας μπορεί να φαίνονται άσχετοι με τα πρακτικά προβλήματα της θυματοποίησης και να βρίσκουν σχολαστική ασημαντολογία την αναφορά σε τόσο ανώδυνες εκφράσεις, όπως είναι «η απαίσια μέρα».

Το ίδιο σχήμα όμως γίνεται κρίσιμο, όταν εφαρμόζεται σε περιοχές της ζωής όπου η σύγχυση ανάμεσα στις κρίσεις και στην πραγματικότητα μπορεί να θυματοποιήσει. Αν ζούμε τη ζωή σύμφωνα με την άποψη ότι κρίσεις και πραγματικότητα είναι το ίδιο πράγμα, έχουμε φορτωθεί -χωρίς να το καταλάβουμε- ένα σωρό άχρηστα βάσανα. Η σύγκρουση δημιουργείται όταν περιμένουμε από τον κόσμο να είναι όπως τον θέλουμε εμείς και ενοχλούμαστε που δεν είναι τα πράγματα όπως τα περιμέναμε ή όπως ήταν παλιά ή, ακόμη χειρότερα, όπως επιμένουμε πως πρέπει να είναι!

Η σύγκρουση λύνεται μόνο όταν δούμε την πραγματικότητα όπως ακριβώς είναι και πάψουμε να πληγώνουμε τους εαυτούς μας, μόνο και μόνο γιατί η γη γυρίζει όπως περιστρέφεται.

Ιδού ένα μικρό απόσπασμα από το ποίημα του Στέφεν Κρέην Ο πόλεμος είναι καλός, που γράφτηκε το 1899:

Ένας άνθρωπος είπε στο Σύμπαν:

 

«Κύριε, υπάρχω».

«Παρ’ όλα αυτά», απάντησε το Σύμπαν.

«Το γεγονός αυτό δεν μου δημιουργεί

καμιά αίσθηση υποχρέωσης».