Την Τρίτη 03/10/2017 στα γραφεία της ΚΕΔΕ στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε προγραμματισμένη συνάντηση της προέδρου της Επιτροπής Ορεινών Δήμων ΚΕΔΕ (Αλίκης Σωτηριάδου) με στελέχη της ΜΟΔ αε (Μαν. Βολακάκη και Κ. Αρβανίτη) και της ΕΕΤΑΑ (Γ. Γούπιο), παρουσία και του συμβούλου της ΚΕΔΕ Π. Μαΐστρου.
Στόχος της συνάντησης ήταν η διερεύνηση της εμπέδωσης μιας συνεργασίας των εν λόγω φορέων, προκειμένου να υποστηριχθούν οι μικροί ορεινοί δήμοι της χώρας, με τη δημιουργία «Μηχανισμού υποστήριξης των ορεινών δήμων της χώρας» για τα θέματα του σχεδιασμού και της υλοποίηση των αναγκαίων έργων τους.
Αυτό ακριβώς ήταν το θέμα που απασχόλησε και τη συνάντηση εργασίας της ΚΕΔΕ που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 16 Μαρτίου στο Μορφοβούνι, έδρα του δήμου Λίμνης Πλαστήρα, σε συνεργασία με την Επιτροπή Ορεινών Δήμων για θέματα που αφορούν τους μικρούς Ορεινούς Δήμους της Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας.
Διάγνωση βασικών αναγκών :
Στη βάση των συμπερασμάτων του πρόσφατου Συνεδρίου της ΚΕΔΕ στην Κόνιτσα με αντικείμενο τις πολιτικές για την ισότιμη συμμετοχή των Ορεινών Δήμων στην αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας και λαμβάνοντας υπ’ όψη τις απαιτήσεις του πλαισίου διαχείρισης των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014 – 2020 καθώς και του πλαισίου ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ν.44412/2016), έχουν κατ’ αρχήν καταγραφεί πολύ συγκεκριμένες αδυναμίες και ανάγκες. Οι αδυναμίες αυτές προκύπτουν κυρίως λόγω της υποστελέχωσης των δήμων αυτών σε σχέση με τις ανάγκες για επαρκές τεχνικό προσωπικό και την αδυναμία άσκησης του ρόλου της διευθύνουσας υπηρεσίας για την εκτέλεση των αναγκαίων μελετών και έργων.
Οι ανάγκες αυτές δημιουργούν δυσκολίες ή αδυναμίες στα ακόλουθα πεδία:
- Κάλυψη των απαιτήσεων (ιδίως της διοικητικής και επιχειρησιακής ικανότητας) για την υποβολή και ένταξη πράξεων στα προγράμματα του ΕΣΠΑ
- Κάλυψη των απαιτήσεων της νομοθεσίας των δημοσίων συμβάσεων για την ανάθεση και εκτέλεση έργων και τεχνικών μελετών
- Αποτελεσματική επίβλεψη και παραλαβή των έργων και μελετών που ανατίθενται σε αναδόχους
- Αποτελεσματική υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων με βάση το πολύ δεσμευτικό σύστημα διαχείρισης και ελέγχου που ισχύει.
Σκοπός του μηχανισμού :
Ο μηχανισμός υποστήριξης θέτει τους ακόλουθους επί μέρους στόχους :
- Δυνατότητα υποστήριξης/υποκατάστασης της τεχνικής υπηρεσίας των μικρών ορεινών δήμων για εκπόνηση μελετών και εκτέλεση των αναγκαίων έργων :
- Σύνταξη Προγραμματικών Συμβάσεων για υποστήριξη από άλλους φορείς (Περιφέρεια, Δήμος έδρας, άλλος φορέας)
- Εξεύρεση άλλης υφιστάμενης ΑΕ του δημοσίου για την άσκηση του ρόλου της διευθύνουσας υπηρεσίας
- Διερεύνηση δυνατότητας δημιουργίας τεχνικής υπηρεσίας για μικρούς δήμους από ΜΟΔ ή ΕΕΤΑΑ
- Τεκμηρίωση της διοικητικής και επιχειρησιακής ικανότητας των μικρών ορεινών δήμων ως δικαιούχων για την ένταξη έργων στο ΕΣΠΑ
- Υποστήριξη των τεχνικών υπηρεσιών τους για την προσαρμογή όλων των αναγκαίων υποδειγμάτων και εγγράφων για προετοιμασία διαγωνισμών ανάθεσης μελετών και τεχνικών έργων με βάση το νέο νόμο 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις για τις ανάγκες των μικρών δήμων
- Λειτουργία Helpdesk για διευκρίνιση θεμάτων διοικητικής ικανότητας, διαδικασιών που προκύπτουν από τις απαιτήσεις του ΣΔΕ του ΕΣΠΑ και από τις απαιτήσεις του θεσμικού πλαισίου δημοσίων συμβάσεων για ανάθεση – εκτέλεση μελετών και έργων
- Διερεύνηση πρόσθετων χρηματοδοτικών πηγών για τους μικρούς ορεινούς δήμους και ιδίως από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ καθώς και από άλλες διαθέσιμες πηγές (Υπ. Εσωτερικών, Πράσινο Ταμείο, ΤΠ&Δ κλπ).
Συμμετέχοντες στο μηχανισμό:
Ο εν λόγω μηχανισμός θα αποτελείται από τους φορείς :
- ΜΟΔ αε/Ομάδες Υποστήριξης Δικαιούχων
- ΕΕΤΑΑ
- Επιτροπή Ορεινών Δήμων ΚΕΔΕ/ ΠΕΔ
Ανάλογα με τις ανάγκες και με στόχο την αντιμετώπιση των ανωτέρω δυσκολιών και προβλημάτων θα επιδιωχθεί η συμμετοχή στον μηχανισμό και άλλων φορέων (π.χ. ΚΤΥΠ ΑΕ) ή η συνεργασία με άλλους (π.χ. Συντονιστικό ΟΤΔ LEADER κλπ).
Διαδικασία συγκρότησης – ενεργοποίησης του μηχανισμού :
Συμφωνήθηκε η ακόλουθη διαδικασία για την συγκρότηση και ενεργοποίηση του μηχανισμού υποστήριξης :
- Πραγματοποίηση συναντήσεων με όλους τους ορεινούς δήμους ανά Περιφέρεια με στελέχη της ΜΟΔ ΑΕ και της ΕΕΤΑΑ και καταγραφή των αναγκαίων έργων τους και των βασικών αναγκών/αδυναμιών τους. Οι συναντήσεις αυτές θα πραγματοποιηθούν εντός του Οκτωβρίου/Νοεμβρίου με τη συνεργασία των ΠΕΔ κάθε Περιφέρειας. Από πλευράς δήμου θα επιδιωχθεί η συμμετοχή τόσο των δημάρχων όσο και στελεχών της τεχνικής τους υπηρεσίας. Στις συναντήσεις θα χρησιμοποιηθεί δομημένο ερωτηματολόγιο προκειμένου να καταγραφούν με πληρότητα και σαφήνεια οι ανάγκες κάθε δήμου.
- Σύνταξη και υπογραφή συμφώνου συνεργασίας (MEMORADUM OF UNDERTADING – MoU) με τους φορείς του μηχανισμού. Θα καταγραφούν στο σύμφωνο τόσο οι στόχοι και οι σκοποί του μηχανισμού υποστήριξης όσο και οι πόροι (υπηρεσιακές μονάδες/στελέχη) και οι ρόλοι του κάθε φορέα που θα συμμετέχει στον μηχανισμό.
Παράλληλα θα διεκδικηθεί σε θεσμικό επίπεδο η πρόσθετη χρηματοδότηση των μικρών ορεινών δήμων από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ, με στόχευση έργα που δεν εντάσσονται στο ΕΣΠΑ.