Τον περασμένο Μάϊο, αυτοί που υπογράφουμε και την παρούσα επιστολή, ανησυχούσαμε για την πορεία των υδατικών θεμάτων στη Θεσσαλία και δημοσιοποιήσαμε τις αγωνίες μας στην Ελευθερία Λάρισας και σε άλλα ΜΜΕ, με τίτλο «Μετέωρες οι κυβερνητικές υποσχέσεις για τα υδατικά Θεσσαλίας».
Με βάση το δημοσίευμα αυτό, ο βουλευτής Λάρισας κ. Μάξ. Χαρακόπουλος, ακολουθώντας κοινοβουλευτική διαδικασία, υπέβαλε μία «αναφορά» προς τον αρμόδιο Υπουργό κ. Κ. Καραμανλή.
Πριν λίγες ημέρες δόθηκε στη δημοσιότητα η απάντηση του Υπουργού, και μάλιστα σε μια περίοδο που η Θεσσαλία ζούσε εφιαλτικές καταστάσεις από τις πλημμύρες, ενώ η φύση έδωσε ένα ακόμη μήνυμα για την σημασία της ασφάλειας της Θεσσαλίας από τα κλιματικά φαινόμενα (πλημμύρες, ξηρασία), τιμωρώντας την ανύπαρκτη πολιτική διαχείρισης των υδάτων στη χώρα μας.
Πριν σχολιάσουμε την πρόσφατη αποκαλυπτική απάντηση του Υπουργείου, ας μας επιτραπεί να πάμε πέντε χρόνια πίσω, στις αρχές της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, το 2015.
Στις 26 Νοεμβρίου 2015 ο τότε βουλευτής Καρδίτσας κ. Κώστας Τσιάρας υπέβαλε στον υπουργό Υποδομών κ. Σπίρτζη το ερώτημα εάν «…υποστηρίζει η Κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ) …το σχέδιο ….που περιλαμβάνει τη μεταφορά 250 εκατ. κ.μ. νερού από Αχελώο και (εάν) θα προχωρήσει στην ολοκλήρωση των έργων που αυτό προβλέπει…».
Η απάντηση του Υπουργείου, ήλθε την 1η Δεκεμβρίου 2015.
Αρχικά επικαλούνταν την απόφαση 26/2014 του ΣτΕ, η οποία είχε κρίνει ότι ο παλιός σχεδιασμός του 2006, «αντίκειται στην αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης». Με βάση όμως αυτήν την απόφαση, ο κ. Σπίρτζης απάντησε ότι « πρέπει ….. να εξεταστεί και να διερευνηθεί η δυνατότητα τροποποίησης του υφισταμένου σχεδιασμού του φράγματος Συκιάς, …..να εξεταστεί η δυνατότητα ταπείνωσης της ανώτατης στάθμηςτου ταμιευτήρα…. που προφανώς θα έχει μειωμένη παραγωγή ενέργειας…». Ανέφερε επίσης ότι «…για υπέρτατους λόγους προστασίας της ανθρώπινης ζωής, του δημοσίου συμφέροντος και της προστασίας από την απώλεια του επενδεδυμένου κεφαλαίου, επιβάλλεται να ληφθούν μέτρα προστασίας των έργων σήραγγας εκτροπής και φράγματος Συκιάς(σ.σ. η υπογράμμιση ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ !), διότι εάν συμβεί αστοχία ….θα κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές….και θα υπάρξει εκτεταμένη οικολογική καταστροφή»και κατέληγε«..μετά την υπογραφή του Σχεδίου Διαχείρισης,θα κατασκευαστούν τα έργα της ήπιας πλέον εκτροπής του π. Αχελώου..»(σ.σ. η υπογράμμιση, αυτή τη φορά, δική μας).
Αυτά υποσχέθηκαν στη Βουλή, με αυτήν την απάντηση καθησύχασαν τον λαό της Θεσσαλίας ότι «θα κατασκευάσουν τα έργα», έστω και «κουτσουρεμένα».
Το τι ακολούθησε είναι γνωστό. Τέσσερα ολόκληρα χρόνια, όχι μόνο δεν «κατασκεύασαν έργα», όχι μόνο δεν «τροποποίησαν», όπως είπανε, τον σχεδιασμό, αλλά ούτε καν ασχολήθηκαν με την συντήρηση και προστασία των υφισταμένων έργων, που, όπως οι ίδιοι δήλωναν με έμφαση, ήταν επιβεβλημένα.
Εννοείται επίσης ότι, όλα αυτά τα χρόνια, δεν άγγιξαν καν το θέμα των υδάτων, δεν εργάστηκαν για την ωρίμανση και προώθηση (για υλοποίηση ούτε λόγος) σημαντικών ταμιευτήρων εντός της λεκάνης Πηνειού (Σκοπιά Φαρσάλων, Πύλη, Νεοχωρίτη, Μουζάκι, Ελασσόνα, κ.λ.π.) που θα μας προστάτευαν από πλημμύρες, θα ενίσχυαν την άμυνά μας απέναντι στη ξηρασία και θα έδιναν δυνατότητα άρδευσης καλλιεργειών, μείωση κόστους παραγωγής, υποκατάσταση των καταστροφικών αντλήσεων και μερική ανακούφιση των υπόγειων (κυρίως) αλλά και επιφανειακών υδροφορέων (π.χ. ποτάμια).
Καθ’ όλη την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, είναι γεγονός ότι η ΝΔ, ως προς το υδατικόπρόβλημα της Θεσσαλίας, δεν στάθηκε στο ύψος των απαιτήσεων, παρότι οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές.
Ας σημειωθεί ότι από τον Ιανουάριο του 2014 είχε πλέον εκδοθεί η πολυαναμενόμενη, μετά από πέντε χρόνια καθυστέρησης, τελική απόφαση του ΣτΕ (αριθμ. 26) για τα έργα Αχελώου. Παράλληλα, από τον Σεπτέμβριο του 2014, η Θεσσαλία (όπως και όλα τα υδατικά διαμερίσματα της χώρας) διέθετε πλέον εγκεκριμένο ΣΔΥ, το οποίο προσδιόριζε τα μεγέθη και την οικολογική κατάσταση των υδάτων στην κάθε περιοχή, προέβλεπε μέτρα και έργα, έθετε τις προτεραιότητες και σκιαγραφούσε ένα πλαίσιο δράσης.
Δυστυχώς η ΝΔ, μετά τον Δεκέμβριο του 2015 (ερώτηση Κ. Τσιάρα) ουδέποτε απαίτησε από την Κυβέρνηση να απαντήσει στα απλά και αυτονόητα ερωτήματα που προκύπταν :
α) Ποια έργα υδάτων θα προωθήσουν στη Θεσσαλία ;
β) Πότε θα κινηθούν για την ολοκλήρωση των έργων Αχελώου, έστω όπως τα είχε υποσχεθεί ο κ. Σπίρτζης ;
γ) Με τα ισχύοντα (νέα) δεδομένα, πως θα αντιμετώπιζαν τα προβλήματα ασφάλειας, οικολογικής αποκατάστασης, αρδεύσεων και παραγωγής ΥΗ ενέργειας στη Θεσσαλία ;
Και ενώ πάντα μας απασχολούσε, γιατί άραγε αυτή η «λάϊτ» αντιμετώπιση του υδατικού από την ΝΔ και η χαλαρή «όχληση» προς μια Κυβέρνηση, απέναντι στην οποία, σχεδόν σε όλα τα άλλα θέματα, η ΝΔ ήταν ιδιαίτερα σκληρή, ήλθε προ ημερών η απάντηση της σημερινής ηγεσίας του Υπ. Υποδομών προς τον κυβερνητικό βουλευτή κ. Χαρακόπουλο και η οποία, προς έκπληξη δική μας, υπήρξε ακριβης αντιγραφη της απαντησης του κ. Σπίρτζη το 2015 (!!). Ούτε καν τις φράσεις δεν άλλαξαν, ακόμη και η διατύπωση των υποσχέσεων έμεινε η ίδια (!). Σαν να μην πέρασε μια μέρα ……Αυτό δεν προσβάλλει τη νοημοσύνη των Θεσσαλών ;
Και ενώ εμείς παραμένουμε εύπιστοι στα περί «δημοκρατίας», «διαβούλευσης» με τις τοπικές κοινωνίες και φορείς και άλλα παρόμοια, όλα αυτά παρέμειναν όπως και με τον ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή λόγια για να ξεγελούν τους αφελείς, Όπως λοιπόν βιώσαμε τον αυταρχισμό του ΣΥΡΙΖΑ με το «αποφασίζουμε και διατάσσουμε» του κ. Φάμελλου που απαγόρευσε (!) στους μελετητές να εξετάσουν την ενίσχυση του ελλειμματικού υδατικού δυναμικού της Θεσσαλίας από τον Αχελώο, έτσι και η ΝΔ, απροειδοποίητα και αβασάνιστα, ανακοινώνει μέσω Βουλής ότι θα διατηρήσει τις επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ και ότι σκοπεύει να καταστρέψει μέρος των έργων (και συγκεκριμένα τον ήδη ολοκληρωμένο εκχειλιστή οπλισμένου σκυροδέματος), που εδώ και χρόνια κατασκευάστηκαν στον ταμιευτήρα Συκιάς, για να κατεβάσουν (λέει) την στάθμη του νερού της λίμνης, ώστε να μην χάσει την θέα του ένα έρημο μοναστήρι (!!).
Και δεναισθάνονται την ανάγκη να δώσουνκάποιαεξήγηση, γιατί τέλος πάντων και από πού δέχονται πιέσεις, ώστε 15 μήνες τώρα να μην έχει γίνει ένα μικρό βήμα προόδου στα θέματα αυτά.
Με όσα συμβαίνουν, πλέον δεν υπάρχουν απορίες, τουλάχιστον σε εμάς. Η Κυβέρνηση της ΝΔ, προφανώς, παραπέμπει στις καλένδες την επίλυση του υδατικού μας προβλήματος. Όσο για τις δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη και των Υπουργών του (μερική εκτροπή, κ.λ.π) έχουν την ίδια αξιοπιστία με εκείνες των υπευθύνων της διακυβέρνησης 2015 – 2019, στους οποίους, σημειωτέον, η ΝΔ απέδιδε αρκετέςφορές τον χαρακτηρισμό «πολιτικοί απατεώνες» !
Μέσα σε όλα αυτά, παρατηρούμε και την διστακτικότητα ανάμεσα στους φιλοκυβερνητικούς παράγοντες της Θεσσαλίας (στους Βουλευτές, στην Περιφέρεια, στην Αυτοδιοίκηση και σε κάποιους φορείς), που αμήχανοι και χωρίς να αντιδρούν, παρακολουθούν την Κυβέρνηση να «σέρνει» χωρίς εξηγήσεις τα θέματα αυτά και να τα μεταθέτει έξω από την τετραετία της, ίσως και για να τα θάψειοριστικά.
Λυπούμαστε κύριοι της Κυβέρνησης. Όποιες και εάν είναι οι πολιτικές μας απόψεις και παρά την πικρία που αισθανόμαστε, εμείς θα ακολουθήσουμε τον δρόμο που τόσα χρόνια περπατάμε.
Φοβούμαστε πως δεν έχουμε πολλά να περιμένουμε από εσάς, ούτε και από τον ΣΥΡΙΖΑ που τώρα, φυσικά, δεν αντιδρά, ενώ η ηγεσία του απολαμβάνει την συνέχιση της στασιμότητας, την οποία και εκείνοι είχαν επί χρόνια επιλέξει.
Η πολιτική αυτή οδηγεί σε καταστροφές, όπως αυτές έζησε η Θεσσαλία τις τελευταίες μέρες, τις οποίες θα είχαμε αποφύγει (σε μεγάλο βαθμό) αν είχανγίνει έργα ταμίευσης νερού (Μουζάκι, Σκοπιά) και σε σοβαρούς κινδύνους τόσο για τα υπόγεια νερά (από την ληστρική άντληση νερών) όσο και για τα εδάφη (από κακής ποιότητας νερά άρδευσης). Η μεγαλύτερη και πιο παραγωγική πεδιάδα οδηγείται δηλαδή σε καταστροφή.
Και όσο για «τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα»,που τόσα χρόνια ακούμε και τώρα τα παίρνετε πίσω, δεν θα επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να μας ξεστρατίσουν.
Μαζί με τον κόσμο και όποιους φορείς είναι πρόθυμοι να αντιδράσουν, θα σταθούμε απέναντι σε αυτή την πολιτική σας επιλογή και στην υπαναχώρηση από τις υποσχέσεις σας.
Γράφουν οι Γέμτος Φάνης (ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας), Γιαννακός Κώστας (Πρόεδρος Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας), Γκούμας Κώστας (πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/ΚΕ), Καλλές Γιάννης (Πρόεδρος Εταιρείας Θεσσαλικών Μελετών)