Η Περιφέρεια Θεσσαλίας τον Δεκέμβρη του 2020 ανέθεσε μία μελέτη με τίτλο: Υδρολογική και Υδραυλική ανάλυση της πλημμύρας 18ης Σεπτεμβρίου 2020 από το φαινόμενο “Ιανός”, με κόστος 36.971,96 €.
Η ανάθεση γεννά εύλογα ερωτήματα.
- Γιατί μελετήθηκε μόνο ο δήμος Καρδίτσας και όχι και οι δήμοι Μουζακίου που έχασε πολύ άδικα τη ζωή της η άτυχη Ευδοκία – Μυρτώ, Αργιθέας που έπαθε μεγάλες ζημιές, Λίμνης Πλαστήρα που σύμφωνα με τη μελέτη είχε τα μεγαλύτερα ύψη βροχής;
- Μήπως γιατί ο στόχος ήταν, μέσα από μια γενική περιγραφή και επικέντρωση στο μέγεθος το φαινομένου και όχι στην ουσία, να ρίξουν στάχτη στα μάτια του κόσμου για τις αυτονόητες ευθύνες τους γιατί πλημμύρισε η πόλη και να έχουν επιχειρήματα σε δικαστικές προσφυγές;
- Αφού η μελέτη αφορά στο Δήμο Καρδίτσας γιατί ανέθεσε τη μελέτη η Περιφέρεια και όχι ο Δήμος Καρδίτσας;
- Όταν οι μέσες εκπτώσεις για τις μελέτες σήμερα είναι 70%, γιατί ανατέθηκε η μελέτη με έκπτωση 0%;
- Γιατί πληρώσαμε σχεδόν 37.000 € για μια μελέτη που στον ελεύθερο ανταγωνισμό θα στοίχιζε 15.000 €; πέραν της σπατάλης, δεν επηρεάζει το γεγονός αυτό την αξιοπιστία του μελετητή;
- Όταν αναθέτεις μελέτη για να μελετηθεί κυρίως η πλημμύρα στην πόλη για την οποία σου προσάπτουν ευθύνες για την απόλυτη απραξία σου γιατί δεν επιδιώκεις να υπάρχει ελεύθερος ανταγωνισμός για να μην κατηγορηθείς ότι βρήκες μελετητές της αρεσκείας σου;
- Πως δικαιολογείται στο πρακτικό ανάθεσης να αναφέρεται μόνο ένα μελετητικό σχήμα, ούτε καν τρία όπως γίνεται στις έτσι κι αλλιώς αδιαφανείς αναθέσεις στα έργα, έστω έτσι για τα μάτια του κόσμου;
Είναι προφανές λοιπόν ότι στόχος της Περιφέρειας δεν ήταν να ρίξει φως στη υπόθεση της πλημμύρας, αλλά να τη συσκοτίσει.
Η μελέτη αρκείται σε μία γενική περιγραφή του φαινομένου. Εστιάζει στο μέγεθος του φαινομένου, ώστε έμμεσα να δώσει επιχειρήματα στην Περιφέρεια ότι έτσι κι αλλιώς δεν θα γινόταν τίποτα, άρα τι πειράζει που εκείνη την ημέρα κοιμόμαστε τον ύπνο του δικαίου;
Τι απαντήσεις περιμέναμε από μια μελέτη η οποία ανατέθηκε, ουσιαστικά όπως δείχνει ο τίτλος της, για να εξηγήσει γιατί πνίγηκε η πόλη;
- Θα είχε αποφευχθεί το πλημμύρισμα της πόλης αν ήταν καθαρισμένα τα ποτάμια Καράμπαλης και Γάβρας;
- Ποιο ύψος αναχώματος στο Γάβρα θα ήταν επαρκές για να μην κινδυνεύσει η πόλη με τα συγκεκριμένα ύψη βροχής;
- Με δεδομένο ότι νερό μπήκε στην πόλη μόνο από συγκεκριμένα σημεία και με χαμηλό ύψος υπερχείλισης, πόσα υλικά απαιτούνταν για την υπερύψωση των αναχωμάτων ώστε να μην μπει νερό στην πόλη;
- Το γεγονός ότι έσπασε το ανάχωμα του Γάβρα στη θέση “Τσαπόχα” πόσο μείωσε την ποσότητα νερού που μπήκε στην πόλη;
Τίποτα από αυτά δεν έχει μελετηθεί, προφανώς γιατί οι εντολές ήταν για “θόλωμα” των νερών κι όχι για απάντηση σε ερωτήματα.
Παρά το γεγονός ότι η μελέτη αποφεύγει τα θέματα που εκθέτουν την Περιφέρεια και τον Δήμο για την απραξία τους, αναπόφευκτα βγαίνουν συμπεράσματα που δείχνουν ότι ενώ μπορούσαν να παρέμβουν δεν έκαναν τίποτε. Αυτά είναι:
- Η μελέτη προτείνει συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για επερχόμενη πλημμύρα. Αυτό μέχρι τώρα εμπειρικά ήταν το ύψος νερού στο ποτάμι στη διασταύρωση των οδών προς Καταφύγι – Καστανιά – Ραχούλα (μνημείο αντάρτη). Στο σημείο αυτό νωρίς το μεσημέρι της 18ης Σεπτεμβρίου 2020 το ύψος νερού έστειλε το μήνυμα που δυστυχώς αγνοήθηκε.
- Θέτει το θέμα της παροχέτευσης των ρεμάτων, άρα τον καθαρισμό τους που δεν έγινε.
- Θέτει το θέμα της ενίσχυσης του αναχώματος στον ποταμό Γάβρα, που δεν έγινε ούτε πριν το φαινόμενο ούτε κατά την ώρα του φαινομένου στα αδύναμα σημεία του.
Συμπέρασμα. Οι ευθύνες της Περιφέρειας είναι αυτονόητες και πολύ μεγάλες. Η προσπάθεια συσκότισης με ανάθεση μελέτης μέσα από μία αδιαφανή διαδικασία και σπατάλη χρημάτων δεν έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ίσα ίσα επιβάρυνε περισσότερο τη θέση της.
Γράφει ο Φώτης Αλεξάκος, πρώην νομάρχης και πρώην δήμαρχος Καρδίτσας