Η ανασύσταση της ιστορικής περιόδου που μεσολάβησε ανάμεσα στην επανάσταση του 1821 και στην ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στο ελληνικό βασίλειο (1881) δεν έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την ιστορική έρευνα, κυρίως σε σχέση με τη νοτιοδυτική Θεσσαλία. Μια πρώτη διερεύνηση για τις ανάγκες της συγκεκριμένης εισήγησης έδειξε ότι η έρευνα στο ιστορικό αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών, σε ψηφιοποιημένα αρχεία εφημερίδων (ΓΑΚ Λαμίας, Βιβλιοθήκη της Βουλής) και δευτερευόντως στο συμβολαιογραφικό αρχείο του Ελληνικού Υποπροξενείου Βόλου μπορεί να δημιουργήσει ένα στέρεο αρχειακό υπόβαθρο για την ανάδειξη της περιόδου. Από μια πρώτη ανίχνευση, το υλικό αυτό διαθέτει σπάνιες πληροφορίες για τα εμπόλεμα γεγονότα, τους τόπους όπου αυτά εκτυλίχθηκαν, τους δρώντες, τις συνθήκες ζωής του ντόπιου πληθυσμού και τις νοοτροπίες της περιόδου.
Για την αναπαράσταση της βιωμένης εμπειρίας της περιόδου καθοριστικός θα είναι ο ρόλος των συλλογών του Δικτύου Ιστορικών και Λαογραφικών μουσείων και συλλογών ν. Καρδίτσας. Από την κοινή μηχανογραφημένη βάση τεκμηρίωσης τους έχουν ανασυρθεί 30 περίπου αντικείμενα, τα οποία μπορούν, με μια πρώτη αδρομερή επεξεργασία, να στηρίξουν σενάρια παρουσίασης με τις εξής έξι θεματικές: η καθημερινότητα του πολέμου, βιοποριστικές ασχολίες και οικονομική ζωή, θρησκεία και συμβίωση, κοινωνική οργάνωση, μετανάστευση και σχέσεις με τον «έξω» κόσμο, εκπαίδευση και ψυχαγωγία. Ως υλικό τεκμηρίωσης θα αξιοποιηθεί επίσης σπάνιο μαγνητοφωνημένο ντοκουμέντο Αγραφιώτισσας (Κ.Τ., Πορτίτσα, 1860-1975), η οποία περιέγραφε το 1967 τα βιώματά της από την οθωμανική Θεσσαλία και τη δράση Τούρκων και κλεφτών.
Αντικείμενο της εισήγησης θα είναι η επεξεργασία ενός ευρέος φάσματος πρωτογενών πηγών της περιόδου, υλικών και άυλων, και η παρουσίαση μιας πρώτης εκδοχής εκπαιδευτικών σεναρίων που θα επιτρέψει στο επόμενο άμεσο διάστημα την υλοποίηση ομώνυμης -με τον τίτλο της ανακοίνωσης- ψηφιακής δράσης με αναφορά στον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 από το Δίκτυο Μουσείων ν. Καρδίτσας. Η δράση έχει εγκριθεί τον Ιούνιο του 2021 για επιχορήγηση από τη Διεύθυνση Νεώτερης Άυλης του ΥΠΠΟΑ.
Της Φωτεινής Λέκκα, Δρ. Ιστορίας-Μουσειολόγου-
επιστ. υπεύθυνης Μουσείου Πόλης Δήμου Καρδίτσας και Δικτύου Μουσείων ν. Καρδίτσας