Δυο χρόνια μετά την καταστροφική επέλαση του Daniel στην Καρδίτσα και ευρύτερα στη Θεσσαλία και όχι απλά τοπικές κοινωνίες και άνθρωποι εξακολουθούν να μετρούν τις πληγές τους, αλλά συνεχίζουμε να αθροίζουμε και τους «σιωπηλούς» θανάτους!!!
Κατά το πρώτο τρίμηνο μετά τον Daniel, στους Νομούς Καρδίτσας, Μαγνησίας, Τρικάλων και Φθιώτιδας εκδηλώθηκαν 335 πλεονάζοντες θάνατοι (δηλαδή 335 περισσότεροι θάνατοι σε σχέση με τους αναμενόμενους θανάτους βάσει των ιστορικών δεδομένων θνησιμότητας στις εν λόγω περιοχές από τα έτη 2015-2019).
Οι 281 από τους 335 πλεονάζοντες θανάτους επήλθαν μετά την πρώτη βδομάδα της καταστροφικής πλημμύρας, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες μελέτες σχετικά με τις σημαντικές μεσοπρόθεσμες (και όχι απλά άμεσες) αρνητικές επιπτώσεις των πλημμυρών στην υγεία των πληγέντων πληθυσμών.
Τα ευρήματα της Έκθεσης του ΚΕΠΥ (Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης στη Δημόσια Υγεία, την Πολιτικής Υγείας και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας) είναι αποκαλυπτικά.
Ο Ομότιμος Καθηγητής Υγιεινής, Κοινωνικής Ιατρικής & Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ΑΠΘ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής Ιατρικής & Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας, Τμήμα Ιατρικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Αλέξης Μπένος μίλησε στο Ηχόραμα 100,8 παραθέτοντας αναλυτικά στοιχεία.
Ο κ. Μπένος ήταν καλεσμένος στην εκπομπή «Μεσημεριανό Μαγκαζίνο» (καθημερινά 13:00-14:00) με τη Βάσω Μπαλαμπάνη τονίζοντας τα εξής ενδιαφέροντα:
Πλεονάζουσα θνησιμότητα ΙΣ ΣΕ 2′
«Καταρχήν, ο Daniel δεν ήταν κακοκαιρία. Ήταν νεροποντή.
Ήταν ένα ακραία καιρικό φαινόμενο το οποίο, βεβαίως, σχετίζεται και αυτό με την οικολογική καταστροφή.
Θα έπεφτε το νερό, θα πήγαινε στους χειμάρρους του και θα κατέληγε στη θάλασσα.
Η πλημμύρα είναι ανθρωπογενής. Εμείς την κάνουμε την πλημμύρα.
Με το πώς χτίζουμε, πως φτιάχνουμε τους δρόμους, πως χτίζουμε μέσα στα ρέματα, πως κόβουμε τα δέντρα και καταστρέφουμε τα δάση και πολλά άλλα΄.
Αυτά τα αναφέρουμε για να δούμε τι μπορούμε να προλάβουμε.
Μόλις έγινε ο Daniel κινητοποιήθηκαν οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας ώστε να μην πεθάνουν οι άνθρωποι, να μην πνιγούνε.
Άρα, οι δυο πρώτες εβδομάδες είναι πολύ σημαντικές για να δούμε τι γίνεται.
Με αυτή τη λογική και οι υπηρεσίες υγείας και ο ΕΟΔΥ έβγαλαν ανακοινώσεις, μετά τις πρώτες δυο εβδομάδες, ότι τελειώσαμε και είχαμε μόνο 17 θανάτους.
Οι πρώτοι από αυτούς ήταν από τις πρώτες μέρες και οι υπόλοιποι ήταν σχετιζόμενοι με τα λοιμώδη, ιδιαίτερα λεπτοσπείρωση, σαλμονέλλα, που σχετίζονται με το γεγονός ότι τα νερά, πλέον, που μολύνουν, στη συνέχεια, και τον υδροφόρο ορίζοντα και τα δίκτυα ύδρευσης, ότι οι άνθρωποι κυκλοφορούν μέσα στα βρώμικα νερά και τους τσιμπάνε διάφορα ζωύφια, με αποτέλεσμα να έχουν μια αύξηση των λοιμωδών μετά από μια τέτοια καταστροφή.
Το ερώτημα, όμως, είναι ΄΄Υπάρχει κάτι άλλο να δούμε;΄΄
Και είδαμε ότι η επίδραση στην υγεία των ανθρώπων της κάθε περιοχής που πλήττεται από αυτά τα φαινόμενα είναι πιο μακρόχρονη.
Άρα, τι κάναμε;
Τους πρώτους τρεις μήνες, μετά τον Daniel, πήραμε τα στοιχεία από τη στατιστική Υπηρεσία που αφορά τους θανάτους, τη θνησιμότητα, και υπολογίσαμε αυτό που λέμε πλεονάζουσα θνησιμότητα.
Πλεονάζουσα θνησιμότητα είναι οι περισσότεροι θάνατοι που υπήρξαν στην περιοχή σχετικά με ο αν δεν υπήρξε η καταστροφή.
Είχαμε, δηλαδή, περισσότερους θανάτους από αυτούς που περιμέναμε;
Στο σύνολο από 5 Σεπτεμβρίου έως 5 Δεκεμβρίου 2023, σε όλη τη Μαγνησία, Καρδίτσα, Τρίκαλα και Φθιώτιδα, είχαμε συνολικά 335 θανάτους περισσότερους από αυτούς που θα περιμέναμε αν δεν υπήρχε ο Daniel.
Στην Καρδίτσα είχαμε 155 θανάτους.
Ήταν πολύ μεγάλη η απώλεια στην Καρδίτσα.
Η Στατιστική Υπηρεσία δεν έχει δημοσιεύσει ακόμα τις αιτίες των θανάτων. Συνήθως κάνει δυο χρόνια μετά. Τώρα ελπίζουμε ότι, μέσα στο 2026, θα έχουμε και τις αιτίες.
Η ουσία παραμένει ίδια.
Εμείς είμαστε ασφαλείς ότι υπάρχει αυτή η πλεονάζουσα θνησιμότητα.
Επίσης, από τη διεθνή βιβλιογραφία, γνωρίζουμε ότι οι πλεονάζοντες θάνατοι προέρχονται από καρδιαγγειακά, από έμφραγμα μέχρι διάφορα άλλα, και αναπνευστικά διότι έχουμε υγρασία, μούχλα.
Και, επίσης, υπάρχουν άνθρωποι που διαταράχθηκε σημαντικά, μέχρι θανάτου, η αγωγή τους, για παράδειγμα για τον διαβήτη, η πρόσβασή στα φάρμακά τους».
Τον επόμενο Daniel τον περιμένουμε
«Αυτό που αποδείξαμε εμείς, με τη μελέτη μας, είναι τι γίνεται μετά γιατί όλα αυτά τα φαινόμενα έχουν και πιο μακρόχρονη επίπτωση, άρα πρέπει να έχουμε και μια πιο μακρόχρονη αντίληψη των πραγμάτων.
Δυστυχώς, αυτό το φαινόμενο δεν θα ξαναγίνει σε 100 χρόνια.
Η οικολογική καταστροφή αυτά θα φέρνει.
Τον επόμενο Daniel τον περιμένουμε.
Άρα, το ερώτημα είναι τι κάνουμε; Πως το αντιμετωπίζουμε;
Και αυτό πρέπει να γίνει από πριν».
Επένδυση στην υγεία και στην κοινωνία
«Αυτό σημαίνει από τα να σώσουμε τα δάση, να δούμε που έχουν χτιστεί μέσα σε ρέματα, να καθαριστούν όλα τα ρέματα και οι χείμαρροι και να διαχειριστούνε, αντίστοιχα, και άλλα ζητήματα.
Όσον αφορά τις υπηρεσίες υγείας, πρέπει να τις φτιάξουμε έτσι ώστε να είναι έτοιμες να δεχτούν ένα μεγάλο βάρος αναγκών σε μια έκτακτη περίπτωση.
Πρέπει, επομένως, να έχουμε περισσότερο προσωπικό από ό,τι χρειαζόμαστε καθημερινά.
Θέλουμε πολύ μεγαλύτερη επένδυση στην υγεία.
Για τις φρεγάτες και όλα αυτά ξοδεύουμε 1 δις.
Για τον σίγουρο κίνδυνο, που είναι οι πλημμύρες, οι φωτιές, δεν ξοδεύουμε ούτε ένα ευρώ.
Επένδυση και στην κοινωνία.
Να γίνουν αρδευτικά έργα και πολλά άλλα σημαντικά πράγματα που απαιτούν μεν χρήματα αλλά έχουν και τη λογική της πρόληψης.
Το σημαντικότερο, λοιπόν, είναι ότι πρέπει να βάλουμε στο μυαλό μας την πρόληψη, την προστασία του περιβάλλοντος.
Την πρόληψη ώστε να αποφύγουμε φαινόμενα τα οποία θα έρθουν και τις βαριές επιπτώσεις που είχαμε αυτή τη φορά».
