Άκρως αποκαλυπτικά είναι τα ευρήματα μελέτης που διενεργήθηκε αναφορικά με τη χρήση και την κατάχρηση του TikTok από παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες και τα προβλήματα ψυχοκοινωνικής φύσεως που μπορεί να προκαλέσει.
Το Εργαστήριο Κλινικής Επιδημιολογίας του Τμήματος Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ δημιούργησε και στάθμισε μια κλίμακα, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για τη μέτρηση των επιπέδων του εθισμού στο TikTok.
Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Νοσηλευτικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Πέτρος Γαλάνης (βρίσκεται στο 2% των ερευνητών παγκοσμίως σύμφωνα με το ερευνητικό του έργο) μίλησε αναλυτικά για όλα τα παραπάνω στο Ηχόραμα 100,8 και στην εκπομπή «Μεσημεριανό Μαγκαζίνο» (καθημερινά 13:00-14:00) με τη Βάσω Μπαλαμπάνη.
Αναλυτικά, η συνέντευξη του καθηγητή Πέτρου Γαλάνη στο Ηχόραμα 100,8 έχει ως εξής:
Ερώτηση: το TikTok κυριαρχεί, πλέον, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα στα παιδιά, τους νεαρούς ενήλικες με 3,5 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες στην Ελλάδα. Ένας στους τρεις χρήστες είναι κάτω των 25 ετών και το 42% χρησιμοποιεί το TikTok 2-4 ώρες καθημερινά. Μιλήστε μας γι ΄ αυτά τα αποκαλυπτικά στοιχεία και τα συμπεράσματα της μελέτης.
Απάντηση: Ακριβώς. Ουσιαστικά, ένας στους τρεις στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή, έχει λογαριασμό TikTok και, μάλιστα, ενεργό λογαριασμό, δηλαδή τον χρησιμοποιεί από μία ώρα τουλάχιστον την ημέρα μέχρι και επτά-οχτώ ώρες, με βάση τη μελέτη μας.
Και, κυρίως, από άτομα νεαρής ηλικίας.
Πρακτικά, από τη ηλικία των 15 έως 35 ετών σχεδόν όλοι έχουν λογαριασμό στο TikTok.
Ερώτηση: Η προβληματική, όμως, χρήση του, η κατάχρηση σχετίζεται με μια πλειάδα προβλημάτων ψυχοκοινωνικής φύσεως. Σωστά;
Απάντηση: Δυστυχώς, το TikTok δεν είναι τόσο αθώο όσο φαίνεται και, μάλιστα, από όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι το πιο προβληματικό.
Στη μελέτη που κάναμε με περισσότερα από 700 άτομα, είδαμε ότι συσχετίζεται και με θέματα ψυχικής υγείας, όπως το άγχος και η κατάθλιψη καθώς επίσης και με διαταραχές ύπνου και την υπνηλία.
Στα άτομα νεαρής ηλικίας, σχετίζεται ιδιαίτερα και με την αναβλητικότητα.
Αναβλητικότητα με το να πάει κάποιος στη δουλειά, αναβλητικότητα στο να πάει στο Πανεπιστήμιο, να διαβάσει.
Άρα, εκείνος ο οποίος είναι πολλές ώρες μέσα στο tik tok, που κάνει προβληματική χρήση του tik tok, έχει και άλλα προβλήματα.
Οπότε, το θέμα γιγαντώνεται.
Και γι ΄ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να το εντοπίσουμε σε αρχικά στάδια.
Ερώτηση: Η κατάχρηση αυτή μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε εθισμό;
Απάντηση: Μπορεί, δηλαδή, να οδηγήσει ακόμα και στον εθισμό;
Ακριβώς.
Το TikTok έχει έναν εξαιρετικά καλό αλγόριθμο.
Διαβάζει κυριολεκτικά το μυαλό σου.
Μιλάει απευθείας σε σένα, συνδέεται με τον εγκέφαλό σου, καταλαβαίνει τι θες οπότε συνεχώς σου ΄΄πετάει΄΄ βίντεο που σου αρέσουν.
Το δεύτερο μεγαλύτερο πλεονέκτημα που έχει το TikTok για το TikTok είναι ότι αυτά τα βίντεο δεν ξεπερνούν ποτέ τη διάρκεια των 30 δευτερολέπτων, το πολύ 60 δευτερολέπτων.
Οπότε, με αυτόν τον τρόπο, μέσα σε πέντε λεπτά, έχεις δει 10 βίντεο.
Ξεχνιέσαι εκεί μέσα, δεν καταλαβαίνεις ότι περνάει ο χρόνος.
Και γίνεται ακόμα πιο εθιστικό ψάχνοντας να βρεις ένα ακόμα καλύτερο βίντεο.
Ερώτηση: Τι μπορεί να κάνει κάποιος για να μετριάσει τη χρήση του TikTok;
Απάντηση: Αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Το πρώτο που μπορούμε να κάνουμε είναι το εξής. Δημιουργήσαμε μια κλίμακα, ένα ερωτηματολόγιο με 15 απλές ερωτήσεις που μετράνε ακριβώς τη χρήση του TikTok.
Αν κάνεις προβληματική χρήση ή αν είσαι στα επίπεδα του φυσιολογικού.
Αν πληκτρολογήσει κανείς στο google Γαλάνης, Ερωτηματολόγιο, θα το βρει και θα του υπολογίσει ένα σκορ.
Με αυτό το σκορ, του γράφει κιόλας αν βρίσκεται σε φυσιολογικά όρια ή σε αυτούς που κάνουν προβληματική χρήση.
Αν ανήκεις σε αυτή την ομάδα, πρέπει – πρώτον – να κινητοποιηθείς εσύ.
Πρώτα πρέπει να καταλάβουμε αν έχουν το πρόβλημα.
Αν είσαι ανήλικος, θα πρέπει σίγουρα να μιλήσεις με τους γονείς σου.
Αν είσαι ενήλικας, θα πρέπει να σκεφτείς μόνος σου να το μειώσεις.
Αν δεις ότι δεν μπορείς να το μειώσεις, τότε είναι σημαντικό να δεις ένα επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Το TikTok στην Ελλάδα έχει κυκλοφορήσει τα δυο – τρία τελευταία χρόνια. Μέσα στην πανδημία ξεκίνησε.
Οπότε, τώρα βλέπουμε τα πρώτα προβλήματα.
Ερώτηση: Κλείνοντας, ποιο μήνυμα θα θέλατε να απευθύνετε στα παιδιά, τους νέους αλά και στους γονείς τους;
Απάντηση: Ειδικά στα παιδιά, θα ήθελα να πω να μην ασχολούνται τόσο πολλές ώρες με τα social media και ειδικά με το TikTok.
Θα πρέπει να ζήσουν τη ζωή τους. Αυτά τα χρόνια δεν θα γυρίσουν πίσω.
Θα πρέπει τα παιδιά να ασχολούνται με τα άλλα παιδιά.
Να συναναστρέφονται, να διαβάζουν, να παίζουν.
Οι γονείς είναι καθοριστικό να ασχοληθούν με τα παιδιά.
Θα πρέπει να αφιερώσουν χρόνο στα παιδιά, πρώτα και κύρια ακόμα και αν το παιδί έχει TikTok, θα πρέπει να βλέπουν τι βλέπει το παιδί.
Να μην είναι ανεξέλεγκτη η χρήση, ειδικά στα παιδιά μικρότερης ηλικίας.
Θα πρέπει οι γονείς να συζητούν με το παιδί, να βλέπουν και μαζί βίντεο, να συζητούν πάνω σε αυτά τα βίντεο, να αφουγκράζονται τους προβληματισμούς.
Να είναι το TikTok μέσο επικοινωνίας μεταξύ παιδιών, μεταξύ παιδιών και γονιών, μεταξύ παιδιών και εκπαιδευτικών.
Όχι, όμως, το TikTok να απομονώνει τα παιδιά και να τα παίρνει από την πραγματική ζωή και να τα βάζει σε μια ψεύτικη ζωή.
