Φανάρι Καρδίτσας. Ένα χωριό 15 χιλιόμετρα ΒΔ της Καρδίτσας, στο Δήμο Μουζακίου, χτισμένο σε μια πλαγιά στην κορυφή της οποίας δεσπόζει ένα βυζαντινό φρούριο (στην παλαιά Ιθώμη που την αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα). Ένα χωριό με μακραίωνη ιστορία, μοναδικό για τη γραφικότητα και τις φυσικές ομορφιές του.
Το Φανάρι, εδώ και τέσσερα χρόνια, ή καλύτερα τα τέσσερα τελευταία καλοκαίρια, έχει γίνει γνωστό ανά το πανελλήνιο, μέσα από ένα καινοτόμο και πολυσήμαντο πρότζεκτ, το «Nowstalgism».
Το «Nowstalgism» έχει τις ρίζες του στην πανδημία καθώς τότε (στην καραντίνα) ήταν που οι νεαροί Βασίλης Βάϊος και Θωμάς Καλλιάρας, επέστρεψαν από τα αστικά κέντρα, όπου σπούδαζαν, στα πατρικά τους σπίτια σε Μουζάκι και Μαγουλίτσα Καρδίτσας, αντίστοιχα.
Με μια φωτογραφική μηχανή και, κυρίως, με αστείρευτη διάθεση να μάθουν για τη ζωή των ντόπιων, άρχισαν να συγκεντρώνουν φωτογραφίες και ιστορίες.
Κάπως έτσι γεννήθηκε το «Nowstalgism», το οποίο πήρε σάρκα και οστά με μια έκθεση φωτογραφίας των δύο καλλιτεχνών σε ένα παλιό καφενείο, που είχε να λειτουργήσει από τα μέσα της δεκαετίας του 1990!!!
Κάθε χρόνο αναβαθμίζεται ολοένα και περισσότερο, γίνεται όλο και πιο γνωστό και π πήχης των στόχων τίθεται και ψηλότερα.
Οι κάτοικοι το περιμένουν εναγωνίως, τα σπίτια ανοίγουν διάπλατα, το ίδιο και οι καρδιές των ανθρώπων, που γίνονται ένα, ντόπιοι και επισκέπτες, αποτελώντας ένα ζωντανό κύτταρο μνήμης, δημιουργίας και καινοτομίας.
Όλα αυτά συμβαίνουν το καλοκαίρι.
Πως είναι, όμως, η ζωή το χειμώνα στο Φανάρι, όπως και σε κάθε χωριό της Ελλάδας, που ερημώνει και που έχει να διαχειριστεί τα μικρά και μεγάλα προβλήματα της ζωής και της καθημερινότητας;
Το Ηχόραμα 100,8 ΄΄ταξίδεψε΄΄ στο πανέμορφο Φανάρι συζητώντας με κάποιους από τους κατοίκους για όλα αυτά.
Για το αποτύπωμα που άφησε, και φέτος, το «Nowstalgism», για το πώς είναι το χωριό το χειμώνα, για το πώς είναι η ζωή τους εκεί, για το τι χρειάζονται περισσότερο.
Σε όλα αυτά απάντησαν στην εκπομπή «Μεσημεριανό Μαγκαζίνο» (καθημερινά 13:00-14:00) και στη Βάσω Μπαλαμπάνη και, πιο αναλυτικά, συνοψίζονται στα παρακάτω:
Ο Απόστολος Φλωρίδης
Ο συνταξιούχος, υπεύθυνος του Λαογραφικού Μουσείου Φαναρίου, μας δήλωσε τα εξής:
«Το Φανάρι είναι ένα ιστορικό χωριό το οποίο το αναφέρει και ο Όμηρος.
Στις μέρες του, ήταν πάρα πολύ ΄΄πλούσιο΄΄, είχε πάρα πολύ κόσμο, είχαμε εδώ λαϊκή, τα πάντα.
Σιγά-σιγά, το Φανάρι, όπως και όλα τα χωριά, άρχισε να ερημώνει αλλά ευτυχώς, ΄΄κρατήθηκε΄΄ και με την προσπάθεια της διοργάνωσης ΄΄Ξαναγυρίστε στο Φανάρι΄΄, με τα παιδιά που το οργανώνουν εδώ και τέσσερα χρόνια, αφήνοντας ένα πολύ θετικό αποτύπωμα.
Αλλά το χειμώνα είναι δύσκολα και αυτοί οι λίγοι οι οποίοι έρχονται στο χωριό, δυστυχώς, μέσα σε 15 με 20 μέρες, θα φύγουν και το χωριό θα είναι έρημο μέχρι το Πάσχα που θα γεμίσει ξανά.
Το κυριότερο είναι ότι δεν υπάρχει ένα εστιατόριο ούτως ώστε ο επισκέπτης να μπορέσει να καθίσει, να απολαύσει το κάλλος το οποίο έχει το χωριό μας, να δει τα αρχαία, τα βυζαντινά και ειδικά το Κάστρο, τα σπίτια που είναι εξαιρετικής αρχιτεκτονικής .
Και έχουμε και ορισμένους θρησκευτικούς επισκέπτες καθώς έχουμε τον Προστάτη του χωριού μας και Πολιούχο Άγιο Σεραφείμ.
Έχουμε, επίσης, το Λαογραφικό Μουσείο το οποίο φιλοξενεί έργα από τον πιο προηγούμενο αιώνα, αρχιερατικά άμφια, αντικείμενα από τη σχολική ζωή πριν από την Επανάσταση του 1881.
Έρχονται σχολεία που επισκέπτονται το Μουσείο, τον Ιερό Ναό του Ιωάννη του Προδρόμου, που δίπλα είναι το Βυζαντινό Νεκροταφείο, την όμορφη πλατεία μας, με την Εκκλησία.
Και, φυσικά, θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους νέους ανθρώπους για να έρθουν.
Γενικά πρέπει να γίνει μια καλή διαφήμιση και προβολή ώστε να έρχεται ακόμα περισσότερος κόσμος»
Ο Κώστας Λιούκας
Το μέλος της Τοπικής Κοινότητας Φαναρίου Κώστας Λιούκας τόνισε τα ακόλουθα:
«Εν όψει χειμώνα τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα, όπως σε όλα τα χωριά, σε όλη την Ελλάδα.
Προσωπικά, εκείνο το οποίο θέλω να τονίσω είναι η ανάγκη να έρθουν επενδυτές στο χωριό μας, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας.
Η δράση ΄΄Ξαναγυρίστε στο Φανάρι΄΄ είναι πολύ σημαντική.
Θα πρέπει να γυρίσει και ο ντόπιος πληθυσμός ώστε το χωριό μας να ζωντανέψει ακόμα περισσότερο.
Γιατί ο πληθυσμός έχει γεράσει πάρα πολύ.
Χρειάζονται και κίνητρα και επενδύσεις προκειμένου να γυρίσουν όλα τα παιδιά πίσω στο χωριό τους και να ξαναζωντανέψει το χωριό μας, όπως ήταν πριν από περίπου 30 και 40 χρόνια».
Η Μαρία Κολοσούσα
Με τη σειρά της, η Γραμματέας του Πολιτιστικού Συλλόγου Φαναρίου Μαρία Κολοσούσα σημείωσε:
«Και εγώ με τη σειρά μου, θα τονίσω πως το πρότζεκτ ‘’Ξαναγυρίστε στο Φανάρι΄΄ ήταν η αφορμή για να γίνει ακόμα πιο γνωστό το χωριό μας όχι μόνο στην Καρδίτσα αλλά σε όλη τη Θεσσαλία και πανελλαδικά.
Το θεωρώ σαν κίνητρο για να ενισχύσουμε τον τουρισμό, να αξιοποιήσουμε τις ομορφιές που έχει το χωριό ούτως ώστε να μπορέσουμε να το αναπτύξουμε.
Και στο ερώτημα τι γίνεται από εδώ και πέρα και εν ΄ όψει χειμώνα, να δοθούν κίνητρα για να μπορέσει να αναπτυχθεί».
Ο Βασίλης Βάϊος
Ο Βασίλης Βάϊος, ένας εκ των βασικών διοργανωτών του «Nowstalgism» υπογράμμισε τα κάτωθι:
«Το αποτύπωμα, φέτος, ήταν ακόμα καλύτερο και είναι γεγονός ότι χρόνο με το χρόνο ολοένα και εξελίσσεται.
Όσο σκαλίζουμε το παρελθόν, μαθαίνουμε καινούργια πράγματα.
Και όλο αυτό, πλέον, μετατρέπεται σε έρευα γιατί συγκεντρώνουμε ένα πολύτιμο αρχείο, προστίθεται συνεχώς νέα γνώση.
Με τον τρόπο αυτό, γινόμαστε και εμείς ολοένα και πιο δημιουργικοί και καλύτεροι για το επόμενο.
Βλέπουμε ότι υπάρχει εξέλιξη και, μάλιστα, ψάχνουμε να δούμε μήπως μπορέσουμε να κάνουμε κάτι και το χειμώνα και να το συνδυάσουμε με τη δική μας οπτική.
Σε κάθε χωριό ο χειμώνας είναι δύσκολος αλλά πιστεύω πως, όσο υπάρχουμε και ψάχνουμε, μπορούμε να κάνουμε πράγματα.
Υπάρχει η ιστορία.
Το θέμα είναι να τη βρούμε, όπου είναι ΄΄θαμμένη΄΄, να μπορέσουμε να την επικοινωνήσουμε.
Εμείς, αυτό προσπαθούμε να το κάνουμε μέσω της καλλιτεχνικής οπτικής.
Και πρέπει να υπάρχει ενδιαφέρον και από τις νεότερες γενιές.
Είναι μια δράση που πρέπει να γίνεται ανεξαρτήτως εποχής».
Ο Θωμάς Καλλιάρας
Ο έτερος βασικός διοργανωτής του «Nowstalgism» Θωμάς Καλλιάρας επεσήμανε:
«Εγώ θα σταθώ περισσότερο σε αυτό που είπε ο κύριος Απόστολος. Για να περιγράψω την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, αυτή τη στιγμή, το χωριό.
Είμαστε τώρα εδώ, ένα Σάββατο πρωί, στην πλατεία του χωριού και είμαστε 10 άτομα.
Αυτή είναι η πραγματικότητα του χωριού το χειμώνα.
Η διοργάνωση που κάνουμε εμείς τον Αύγουστο είναι ένα 15νθημερο και, δυστυχώς, μετά από αυτό, ο κόσμος θα επιστρέψει ξανά στις πόλεις.
Και είναι άτομα που, παλιά, μένανε στο Φανάρι, αλλά έφυγαν για τα αστικά κέντρα.
Οπότε, αυτό είναι κάτι το οποίο μας ανησυχεί και εμάς.
Κάπως έτσι, εξάλλου, δημιουργήθηκε αυτή η διοργάνωση.
Επιστρέφαμε και εμείς, με τον Βασίλη, ως φοιτητές, και μας ενοχλούσε αυτή η κατάσταση.
Ξεκίνησε από κάτι μικρό και έχει καταλήξει σε μια 15νθημερη διοργάνωση.
Σίγουρα κάτι τέτοιο δεν είναι βιώσιμο ώστε να γίνεται όλο το χρόνο.
Φέτος, λοιπόν, κάνουμε μια προσπάθεια μήπως κάνουμε κάτι και το χειμώνα, ενδεχομένως προς το τριήμερο των Απόκρεων, όπου πολλά έθιμα και παραδόσεις γίνονταν τότε στο χωριό, και θέλουμε να το αναβιώσουμε.
Κυρίως, μας ενδιαφέρει η αναβίωση, το αρχείο και το να ψάξουμε δεκαετίες πριν, να δούμε τι γινόταν τότε στο χωριό, και αυτό να αποτελέσει έμπνευση για τους καλλιτέχνες που θέλουν να δημιουργήσουν».
