Βρίσκεται στα 650 μέτρα υψόμετρο, είναι ένα ορεινό χωριό του Δήμου Σοφάδων, με μόλις 80 κατοίκους, και «αγκαλιάζεται» από τις πλαγιές των Αγράφων.
Ο λόγος για το Θραψίμι που μπορεί να είναι μικρό σε πληθυσμό, όμως παρουσιάζει μια τεράστια δυναμική χάρη στους δραστήριους ανθρώπους του που προσπαθούν να το αναδείξουν αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής και αναλαμβάνοντας δράσεις και πρωτοβουλίες πολλαπλά σημαντικές και συνάμα πρωτοποριακές.
Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο επισκέφθηκε το χωριό, κατόπιν σχετικής πρόσκλησης του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Θραψιμιωτών και Φίλων Θραψιμίου «Ο Λύχνος», κλιμάκιο του ΕΚΠΑ προκειμένου να καταγράψει τα βότανα που διαθέτει το χωριό.
Αυτή ακριβώς ήταν και η αφορμή για το Ηχόραμα 100,8 να συνομιλήσει με ανθρώπους του Συλλόγου και να προβάλει το έργο τους.
Η εκπομπή «Πρωινή Ατζέντα» (καθημερινά 09:00-10:00 το πρωί) με τη Βάσω Μπαλαμπάνη (την Τετάρτη 25/6) συζήτησαν για το θέμα με τον εκπρόσωπο του Συλλόγου «Ο Λύχνος» Βασίλη Ντουλαβέρη όπως επίσης και με τον καθηγητή του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του ΕΚΠΑ Αλέξιο Λέανδρο Σκαλτσούνη και τον υπεύθυνο της βοτανικής συλλογής.
Παράλληλα, γνωρίσαμε καλύτερα το Σύλλογο και τη δραστηριότητα που αναπτύσσει στον τομέα του πολιτισμού και της ανάδειξης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του Θραψιμίου.
Η καταγραφή του ηχοτοπίου της περιοχής και το Φεστιβάλ «Μύθοι σε Κίνηση» είναι δύο πολυσήμαντα εγχειρήματα, από έναν Σύλλογο, από ένα χωριό το οποίο στοχεύει στη δημιουργία ενός πολιτιστικού περιβάλλοντος που θα προωθεί την ενεργό συμμετοχή μέσα από το θέατρο, τη μουσική, το χορό και άλλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες.
Ένα χωριό που ευελπιστεί να αποτελέσει μια μικρή κοιτίδα η οποία θα προάγει τον πολιτισμό με κύρια προτεραιότητα την ενεργό συμμετοχή των μόνιμων κατοίκων και των επισκεπτών.
Αυτή η φιλοσοφία τους, αυτή είναι η στόχευσή τους και αυτό είναι το μέλημά τους και στις συνεντεύξεις που μας παραχώρησαν, μας δίνουν τη δυνατότητα να τους γνωρίσουμε καλύτερα.
Βασίλης Ντουλαβέρης: Πιστεύουμε πολύ σε τέτοιου είδους συμπράξεις
«Καταρχήν να ευχαριστήσω και δημόσια τον κ. Σκαλτσούνη και την επιστημονική του ομάδα για την παρουσία τους στο χωριό μας και τη δουλειά που έκαναν για την καταγραφή των βοτάνων.
Ήταν μια εποικοδομητική συνάντηση όπου επιστήμονες της φαρμακογνωσίας και της χημείας φυσικών προϊόντων συναντήθηκαν με εμάς και τα βότανα που έχουμε στην περιοχή.
Πιστεύουμε πάρα πολύ σε τέτοιου είδους και συμπράξεις και συναντήσεις με την επιστήμη, που μόνο καλό αποτέλεσμα μπορούν να έχουν.
Ήρθε, λοιπόν, ένα κλιμάκιο του ΕΚΠΑ στην περιοχή με τη συμμετοχή καθηγητών και φοιτητών του Τμήματος, κατέγραψαν τα βότανα και τώρα θα συντάξουν μια έκθεση για τα είδη των βοτάνων που κατέγραψαν και πιστεύουμε ότι θα προκύψει ένα καλό αποτέλεσμα από αυτή την προσπάθεια»
Καταγραφή του ηχοτοπίου της περιοχής και σύνταξη μελέτης-εργασίας
Συνεχίζοντας, ο κ. Ντουλαβέρης τόνισε:
«Είμαστε μια ομάδα ανθρώπων όπου οι περισσότεροι από εμάς έχουν γεννηθεί στο χωριό.
Κάποιοι ζουν μόνιμα στο χωριό και κάποιοι όχι.
Όλοι εμείς, λοιπόν, συναντηθήκαμε και συζητώντας ανακαλύψαμε ότι έχουμε κάποια κοινά χαρακτηριστικά, έχουμε μια κοινή κουλτούρα και, κυρίως, έχουμε αγάπη για το ωριό και τους ανθρώπους του.
Έτσι αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε το Σύλλογο και να ασχοληθούμε ενεργά.
Στη συνέχεια, βρεθήκαμε και με άλλους ανθρώπους από άλλες περιοχές, με κοινές αγωνίες.
Απευθυνθήκαμε στα Πανεπιστήμια ζητώντας την τεχνογνωσία και την επιστημονική τους γνώση.
Συνομιλήσαμε μαζί τους και φθάσαμε σήμερα να έχουμε συνεργασία με δυο Τμήματα του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Συναντήσαμε πόρτες ανοιχτές και ανθρώπους να μας ακούσουν με μεγάλη διάθεση.
Προηγήθηκε πριν από ενάμιση με δυο χρόνια μια συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Αθήνας, με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών, όπου ήρθαν στο χωριό, μαζί και η Πρόεδρος του Τμήματος, καταγράψανε το ηχοτοπίο. Λέξεις και έννοιες άγνωστες για εμάς.
Στη συνέχεια, προχωρήσαμε και καταγράψαμε και τις φωνές των αηδονιών.
Μια ακόμα άγνωστη διαδικασία για εμάς.
Έχουμε ακόμα τα αηδόνια στην καθημερινότητά μας αλλά ποτέ δεν είχαμε σκεφτεί ότι αυτό μπορεί να είναι μια επιστημονική μελέτη.
Ήρθε, λοιπόν, ένα κλιμάκιο του Τμήματος Μουσικών Σπουδών, κατέγραψαν τις φωνές των αηδονιών, τις μετέφρασαν σε νότες και συνέταξαν μια μελέτη η οποία θα παρουσιαστεί σε ένα διεθνές συνέδριο στην Επίδαυρο».
Φεστιβάλ «Μύθοι σε Κίνηση»
Ξεχωριστή και η επόμενη πρωτοβουλία για την οποία μας ενημερώνει ο Βασίλης Ντουλαβέρης.
«Είναι μια πρόταση που έχουμε καταθέσει στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Έχουμε κάνει εγγραφή του Συλλόγου στο Μητρώο Πολιτιστικών Συλλόγων του Υπουργείου Πολιτισμού.
Είναι ένα Φεστιβάλ το οποίο στοχεύει στην προώθηση και τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου.
Εδώ θέλουμε να συνδυάσουμε τη λαϊκή παράδοση με τις σύγχρονες καλλιτεχνικές δραστηριότητες.
Μέσα από τη καταγραφή λαϊκών μύθων, παραμυθιών, τραγουδιών, επιδιώκουμε να αξιοποιήσουμε δημιουργικά, με βιωματικά εργαστήρια που θέλουμε να δημιουργήσουμε στο χωριό, μέσα από καλλιτεχνικές εκφράσεις, που θα είναι όλα κατανοητά στη νέα γενιά, την κληρονομιά που παραλάβαμε εμείς.
Παράλληλα, φιλοδοξούμε να αναδείξουμε το χωριό μας ως έναν ελκυστικό τουριστικό προορισμό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και όχι μόνο.
Θέλουμε να αναπτύξουμε και να ενισχύσουμε τη φήμη του χωριού.
Στοχεύουμε σε καλλιτεχνικές εκφράσεις εμπνευσμένες από τη λαϊκή παράδοση όπως επίσης και στη σύνδεση των κατοίκων και να συμβάλουμε στην πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής.
Αυτό φιλοδοξούμε να το κάνουμε ετήσιο Φεστιβάλ.
Περιμένουμε την έγκριση από το Υπουργείο.
Να δούμε πως θα πάει γιατί είναι μια δράση που χρειάζεται και εξειδικευμένο προσωπικό και κάποια χρήματα.
Έχουμε έρθει σε επαφή με επιστήμονα του χώρου, που κατήρτισε το πρόγραμμα και ο οποίος τυγχάνει να έχει την καταγωγή του από το χωριό μας, είναι μια κοπέλα που είναι κοινωνιολόγος.
Έχουμε σε έρθει σε επαφή με ανθρώπους οι οποίοι θα δημιουργήσουν εργαστήρια στο χωριό, που θα έχουν να κάνουν με τη μουσική, το θέατρο, με δημιουργική γραφή.
Έχουμε αρκετά πράγματα να κάνουμε εφόσον εγκριθεί η πρόταση που καταθέσαμε».
Φιλοξενία 50 ανθρώπων από το Σιάτλ των ΗΠΑ
«Έχουμε κάνει μια φιλοξενία 50 ανθρώπων από το Σιάτλ των ΗΠΑ οι οποίοι ήρθαν στο ωριό, νέοι άνθρωποι, κυρίως φοιτητές, και οι γονείς τους και το περίεργο είναι ότι οι περισσότεροι από αυτούς δεν ήξεραν καν να μιλήσουν ελληνικά, όμως χόρευαν και τραγουδούσαν ελληνικά με ιδιαίτερη ομορφιά.
Με αυτούς τους ανθρώπους συνυπάρξαμε μια εβδομάδα περίπου, αναπτύξαμε δεσμούς πρωτόγνωρους και για εμάς και για εκείνους.
Οι άνθρωποι αυτοί συναντήθηκαν με έναν άνθρωπο δικό ας, συγχωριανό, τον Γιάννη Κατσή ο οποίος ασχολείται με την παραδοσιακή μουσική και τους χορούς.
Τους καλέσαμε στο χωριό μας, ήρθαν, έμαθαν τους χορούς μας και υπήρξε μια όμορη συνύπαρξη.
Στο τέλος, κάναμε μι εκδήλωση στο χωριό η οποία κινηματογραφήθηκε, και με drone, και την έστειλαν οι ομογενείς μας αυτοί σε όλους τους Συλλόγους στην Αμερική και προβλήθηκε εκεί» τονίζει, επίσης, ο κ. Ντουλαβέρης.
Προγραμματισμός εκδηλώσεων για το καλοκαίρι
Όσον αφορά στις εκδηλώσεις του καλοκαιριού, ο κ. Ντουλαβέρης μας τις παρουσιάζει ως εξής:
«Θέλουμε να κάνουμε μια θεατρική παράσταση τον Αύγουστο που ούτως η άλλως το χωριό συγκεντρώνει αρκετό κόσμο.
Έχουμε, και λειτουργούμε ήδη εδώ και δύο χρόνια, μια Έκθεση Ζωγραφικής και Εικαστικών στο χωριό.
Θα κάνουμε ένα σεμινάριο θεάτρου με τον καταξιωμένο σκηνοθέτη Κώστα Γάκη ο οποίος, επίσης, κατάγεται από το χωριό, το οποίο θα γίνει το χρονικό διάστημα από 1 έως 5 Αυγούστου.
Στις προθέσεις μας είναι να κάνουμε ένα κάλεσμα των σχολείων της περιοχής για μια πρώτη επαφή των μαθητών στα σχολεία με τις Τέχνες της Ζωγραφικής και της Κεραμικής.
Επιπλέον, θέλουμε, κάποια στιγμή, να συνδέσουμε και τους μαθητές – γιατί ανακαλύψαμε με έκπληξη ότι τα παιδιά, έστω και αν ζουν στην επαρχία, έχουν φύγει από το φυσικό περιβάλλον – και σε αυτό το πλαίσιο θέλουμε να συμβάλουν στο να έχουν τα παιδιά μια πρώτη επαφή με τη μελισσοκομία.
Με τα εργαλεία, με τον τρόπο εργασίας, με το τι παράγει και να το συνδέσουμε αυτό και με τη φύση, το πώς, δηλαδή, είναι αλληλένδετα απολύτως η μελισσοκομία με τη φύση.
Όπως και εμείς οι άνθρωποι είμαστε απολύτως αλληλένδετοι και το έχουμε ξεχάσει και δεν λειτουργούμε έτσι στην καθημερινότητά μας».
Οι 80 κάτοικοι και η … επιστροφή στο χωριό
«Το χωριό είναι στα 650 μέτρα υψόμετρο, ανήκει στον πρώην Δήμο Μενελαϊδος, στο Δήμο Σοφάδων.
Οι κάτοικοι είναι λιγοστοί. Είναι 80 κάτοικοι.
Αλλά το τελευταίο διάστημα νομίζω ότι γνωρίζει μια πολιτισμική, πολιτιστική άνοιξη.
Δηλαδή, υπάρχουν κάποιες δράσεις και μέσω του Συλλόγου του δικού μας και όχι μόνο.
Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι έχουν έρθει σε επαφή με ορειβατικές ομάδες.
Υπάρχει συγχωριανός μας ο οποίος λειτουργεί αυτές τις ομάδες και φέρνει ανθρώπους στο χωριό.
Υπάρχει κάποιος άνθρωπος εγνωσμένης αξίας, επιστήμονας, ο οποίος πραγματοποιεί κάποια σεμινάρια ψυχοθεραπείας.
Παράλληλα, τα τελευταία 50 χρόνια και, όπως σε όλα τα χωριά της επαρχίας, υπήρχε μια μαζική φυγή των ανθρώπων, διαπιστώνουμε ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχουν αρκετές οικογένειες που μένουν στην περιοχή, δραστηριοποιούνται εκεί, έχουν τις ασχολίες τους, όπως την κτηνοτροφία ή οικοδομικές, χωματουργικές εργασίες, έχουν κάνει παιδιά, έχουν κάνει νέες οικογένειες και αυτό είναι ευτύχημα για εμάς.
Και δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε τη σημαντική συμβολή των κατοίκων του χωριού οι οποίοι ανοίγουν τα σπίτια τους και φιλοξενούν ανθρώπους» υπογραμμίζει ο κ. Ντουλαβέρης αναφερόμενος στο χωριό του.
Αλ. Σκαλτσούνης, καθηγητής του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων ΕΚΠΑ: Δημιουργία μικρών βιομηχανιών στο Θραψίμι
«Στη χώρα μας έχουμε μια μοναδική βιοποικιλότητα.
Έχουμε πάνω από 6.00 είδη φυτών εκ των οποίων το 20% είναι ενδημικά δηλαδή τα βρίσκουμε μόνο στη χώρα μας.
Άρα, καταλαβαίνετε, πόσο σημαντικό είναι αυτό.
Είναι ένα κεφάλαιο που, δυστυχώς, ακόμα δεν το έχουμε αξιοποιήσει.
Εμείς, σαν Εργαστήριο, μελετάμε πάνω από 30 χρόνια τα φυτά της χώρας μας.
Ήδη, από αυτά τα 6.000 φυτά που έχουμε σαν χώρα, τα 1.500 τα έχουμε στις συλλογές του Εργαστηρίου και κάθε χρόνο εμπλουτίζουμε τις συλλογές μας με αυτές τις βοτανικές εξορμήσεις που κάνουμε σε διάφορα μέρη της χώρας μας.
Στη συγκεκριμένη περιοχή δεν είχαμε ξαναπάει.
Είναι πολύ ενδιαφέρουσα και ευχαριστούμε τον Σύλλογο ο οποίος μα κάλεσε και αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια.
Νομίζω πως πρέπει να γίνουν δράσεις και σε επίπεδο Περιφέρειας.
Να γίνουν καλλιέργειες αυτών των φυτών.
Εύχομαι η δική μας έρευνα στην περιοχή να οδηγήσει στην αξιοποίηση αυτών των φυτών, στη δημιουργία μικρών βιομηχανιών, με τους ανθρώπους στο Θραψίμι να αποστάζουν και αιθέρια έλαια εκεί επί τόπου, και θεωρώ πως είναι κάτι το οποίο η Περιφέρεια θα πρέπει να το θέσει σε προτεραιότητα».
Ελ. Καλπουτζάλης, στέλεχος του Εργαστηρίου, υπεύθυνος για τη βοτανική συλλογή: Η χλωρίδα του Θραψιμίου είναι αξιόλογη
«Η χλωρίδα της ευρύτερης περιοχής του Θραψιμίου είναι ιδιαίτερη και αξιόλογη.
Χλωριδικά ανήκει στη Νότια Πίνδο όπου έχουν καταγραφεί 2.700 είδη φυτών, 820 υποείδη και τα ενδημικά της χλωριδικής περιοχής είναι περισσότερα από 150.
Αυτό που χαρακτηρίζει την περιοχή, πέρα από τον ενδημισμό, υπάρχουν πάρα πολλά είδη τα οποία είναι ενδημικά της Βαλκανικής.
Η ιδιαιτερότητα της περιοχής έγκειται στο γεγονός ότι βρίσκεται έξω από τους μεγάλους ορεινούς όγκους και της Στερεάς Ελλάδας και της Νότιας Πίνδου.
Είναι μια περιοχή με χαμηλά υψόμετρα.
Τα πετρώματα αυτά περιέχουν ορυκτά του νικελίου και του χρωμίου που και τα δυο αυτά μέταλλα είναι παράγοντες που ωθούνε τα είδη της χλωρίδας να κάνουν τροποποιήσεις και προσαρμογές, που δεν υπάρχουν ανάλογες, σε ασβεστολίθους.
Ένα τρίτο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι ότι είναι εν πολλοίς άγνωστη η χλωρίδα γενικότερα της περιοχής.
Οι μόνες δουλειές που έχουν γίνει και βρίσκουμε στη βιβλιογραφία είναι κάποιες αποσπασματικές εργασίες, κυρίως για τη χαράδρα ανάμεσα στο χωριό Κέδρος και τη Λουτροπηγή, στα Λουτρά Σμοκόβου.
Οι περιοχές τόσο του όρους που είναι ανατολικά όσο και του όρους που είναι στην περιοχή του Θραψιμίου, υπάρχουν αναφορές.
Εμείς, πράγματα, είδαμε την περιοχή.
Τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά που βρήκαμε είναι πάρα πολλά.
Συλλέξαμε αρκετά δείγματα για τη μελέτη στο Εργαστήριό μας. Περισσότερα από 30 είδη συλλέξαμε.
Τα αρωματικά φυτά, ρίγανη και μελισσόχορτο, όπως και το σπαθόχορτο, είναι σε ικανοποιητικές ποσότητες και, τουλάχιστον, αυτά που είναι αρωματικά είναι άριστης ποιότητας.
Ιδιαίτερα η ρίγανη και το μελισσόχορτο είναι άριστης ποιότητας.
Ήδη, έχουμε ξεκινήσει την απόσταξη των αρωματικών φυτών και ολόκληρη η πτέρυγα του Εργαστηρίου μυρίζει αρωματικά φυτά από την περιοχή του Θραψιμίου.
Πολλά από τα φυτά της περιοχής θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν».
