«Αγραφα κυρίως η κωμόπολις, χαλασμένη τα νυν, με ίχνη μεγαλοπρεπών οικημάτων, κείται εντός των αποτόμων τόπων και φαράγγων του τμήματος κεντρικού (Ορτά Κόλ) Λεοντίτου.
Εκτανθείσα η δικαιοδοσία της πολιτικώς, ανατολικώς μέχρι του Χωρίου Γιαννιτσούς, δυτικώς μέχρι του Κοράκου γεφύρας και του Αχελώου ποταμού, βορείως μέχρι της Σαλαμπριάς και μεσημβρινώς μέχρι του Αγαλινού ποταμού και του ζυγού του όρους Βελούχι, εμπεριείχον το πάλαι 180 χωρία και κωμοπόλεις…», περιγράφει ο Κασομούλης τον τόπο των Αγράφων του Αρματολάρχη Καραϊσκάκη.
Ο γεωγραφικός χώρος των Αγράφων συγκροτήθηκε και άκμασε τουλάχιστον από τον 8ο αιώνα αφότου οι Βυζαντινοί αναγκάστηκαν να παράσχουν προνόμια αυτοδιοίκησης.
Αυτή την ενότητα διατάραξε η «παράδοση» των Αγράφων («ελέω Μαυροκορδάτου») στους Τούρκους το 1823 (για να διώξει τον Καραϊσκάκη) και παρότι το 1881 απελευθερώθηκαν και τα άλλα μισά, έκτοτε προσδιορίζει διοικητικές και άλλες αντιμετωπίσεις και επιθετικούς προσδιορισμούς όπως Θεσσαλικά, Ευρυτανικά κοκ.
Πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν είχα την ευκαιρία να προτείνω την «επανένωση» των Αγράφων (ιστορικά συνέδρια Λεοντίτου, Αγράφων).
Ο ενιαίος χώρος που περιγράφει ο ιστορικός ήρθε με τον «Καλλικράτη» να συγκροτεί κατά το μέγιστο μέρος, τους δήμους Αγράφων, Λίμνης Πλαστήρα και Αργιθέας. (Βέβαια ισχύει η πρότασή μας να προστεθεί το «Αγράφων» και στους άλλους δύο δήμους).
Αυτά για την ιστορική διαδρομή των Αγράφων, που παραπέμπει σε κοινή ιστορία, κοινά χαρακτηριστικά και κοινή ταυτότητα.
Όπως κάθε φορά, η ιστορία προσδιορίζει και την κοινή πολιτική που πρέπει να ακολουθεί ο γεωγραφικός χώρος. Και αυτή την πολιτική είμαι υποχρεωμένος να υποδείξω και να προτείνω.
Με τον νόμο 4071/2012 (ΦΕΚ 85/11-4-2012) το άρθρο 101 παρ. 1 και 2 τροποποιούνται ως εξής:
«1.δύο ή περισσότεροι δήμοι ή δήμοι και περιφέρειες, με κοινά χαρακτηριστικά, μπορούν να συνιστούν δίκτυα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 219 και 220 του Κ.Δ.Κ, με τη μορφή αστικής εταιρείας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 741 του ΑΚ.
Σκοπός του δικτύου είναι η ανάδειξη των κοινών χαρακτηριστικών, η διαμόρφωση, η άσκηση και η υποστήριξη των πολιτικών που συνδέονται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μελών του δικτύου.
2. τα ανωτέρω δίκτυα συνιστώνται με αποφάσεις των οικείων συμβουλίων των συμμετεχόντων Ο.Τ.Α. και λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 267 του Δ.Κ.Δ., όπως ισχύει και το έρθρο 741 του ΑΚ.
Στα δίκτυα αυτά μπορούν να συμμετέχουν και αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες Ο.Τ.Α.»
Σ’ αυτό το θεσμικό πλαίσιο εντάσσω την πρόταση για την δημιουργία «δίκτυο ορεινών δήμων Αγράφων», συναποτελούμενο από τους δήμους Αγράφων, Λίμνης Πλαστήρα και Αργιθέας με τη μορφή αστικής εταιρείας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Ο κυρίαρχος στόχος του δικτύου θα είναι η επαν-ενεργοποίηση του ορεινού γεωγραφικού χώρου των Αγράφων και κυρίως η οδική διασύνδεση και η ανάδειξη των κοινών ιστορικών και θρησκευτικών τόπων τους.
Ένα σχήμα Αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την επωνυμία ΕΝΙΑΙΑ ΑΓΡΑΦΑ θα μπορούσε να προετοιμαστεί για να φτιάξει ένα σχέδιο (κορμός) που θα περιλαμβάνει τα παρακάτω επιμέρους σχέδια:
- Ορεινή Αγροτική Οικονομία στην ζώνη των Αγράφων (ΠΟΠ στην φέτα, στο μέλι, στους ορεινούς καρπούς όπως καρύδια, κάστανο, μήλο, κράνια, πέστροφα κ.λ.π.).
- Δίκτυο καταλυμάτων και χώρων εστίασης – Τοπικό Σύμφωνο ποιότητας. Μονοπάτια και ορεινοί δρόμοι του παλαιού καιρού.
- Μετεγκατάσταση νέων στα Άγραφα – Επιχειρηματικότητα και χωρική ανταγωνιστικότητα στα Άγραφα.
- Ανάδειξη της ιστορίας των Αγράφων.
- Ορεινός Πολιτισμός-θρησκευτικός τουρισμός-Μοναστήρια.
- Ειδικό Σχέδιο για το περιβάλλον και τις ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχής ( NATURA,ΤΙΦΚ κλπ) προτείνοντας Ενιαίο Ειδικό Φορέα Διαχείρισης
- Εκμετάλλευση του θεσμικού πλαισίου. (σχέδιο ανάπτυξης Αργιθέας-Αγράφων, παράρτημα περιβαλλοντικών όρων Αχελώου).
Ήδη η πρόταση έτυχε αποδοχής από τους συλλογικούς φορείς των Αγράφων. Μένει να πειστούν και τα δημοτικά συμβούλια των τριών ΟΤΑ, για ν’ αρχίσουν διαδικασίες υλοποίησης.
Αργιθέα όπου Νοέμβριος 2012.
Λάμπρος Τσιβόλας, δημ. Σύμβουλος δήμου Αργιθέας.
Email: tsi_lab@otenet.gr
