Στη συνέχεια της επιμορφωτικής ημερίδας για τα ζώα συντροφιάς που διοργάνωσε το ΚΠΕ Μουζακίου, αλλά και με αφορμή πρόσφατα γεγονότα που αφορούν τη διαχείριση των αδέσποτων και προβλήματα που προκύπτουν γύρω από το θέμα, αισθανόμαστε την ανάγκη ως Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μουζακίου να υπενθυμίσουμε, αλλά και να υποβάλλουμε κάποιες προτάσεις.
Η φιλοσοφία που διατρέχει τον πρόσφατο νόμο (2012) για τα αδέσποτα είναι η αποφυγή των κινδύνων για τους ανθρώπους και η ευζωία των ζώων. Ο νόμος έχει θετικά στοιχεία, και προσπαθεί να αντιμετωπίσει το διογκούμενο πρόβλημα με στοιχεία από την διεθνή εμπειρία. Όμως, φόρτωσε την Τοπική Αυτοδιοίκηση με μια ακόμη αρμοδιότητα χωρίς τους ανάλογους πόρους, αλλά και χωρίς τα ανάλογα μέσα και το έμψυχο δυναμικό για την αντιμετώπιση του ζητήματος, με αποτέλεσμα την εκ νέου φορολόγηση των πολιτών και τη λήψη αποσπασματικών μέτρων είτε από επίσημους φορείς (Δήμος και σχετική επιτροπή), είτε από μεμονωμένα άτομα που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Μάλιστα κάποιοι χρησιμοποιούν και φόλες ή και όπλα για τη θανάτωση των ζώων.
Η διεθνής εμπειρία οργανισμών που ασχολούνται με το θέμα της διαχείρισης ζώων συντροφιάς προτείνει περιληπτικά:
-
Κατ’ αρχάς την εμπλοκή σε μια επιτροπή όλων των πλευρών, φορέων και προσώπων που σχετίζονται με το συγκεκριμένο θέμα. Παρόλο δηλαδή που σε κάποιες αναπτυγμένες χώρες υπάρχουν περισσότερα οικονομικά και ελεγκτικά μέσα, δεν αναθέτουν σε κάποια στενή επιτροπή, ή σε μια υπηρεσία αποκλειστικά, να λύσει το ζήτημα. Και επισημαίνει ότι η κύρια ευθύνη πρέπει να ανήκει στις αρχές (Κεντρικές ή Τοπικές και όχι στις φιλοζωικές οργανώσεις) και είναι λάθος των φιλοζωικών αν το αποδεχτούν παρόλο που παίζουν ένα σπουδαίο ρόλο.
-
Ένα κοινό σχέδιο όλων των παραπάνω που θα περιλαμβάνει:
-
Συλλογή αρχικών δεδομένων και αξιολόγηση (Κατανόηση του προβλήματος)
I. Δημιουργία μιας επιτροπής με όλους τους σχετικούς φορείς
II. Αξιολόγηση του τοπικού πληθυσμού των σκύλων
-
Προτεραιότητες στους παράγοντες που επηρεάζουν την ευζωία και τον πληθυσμό των ζώων.
I.Πρόσβαση σε πόρους (τροφή, νερό)
II. Παράγοντες που υποκινούν τους ανθρώπους να ελέγξουν τον πληθυσμό των σκύλων – Οι ζωονόσοι
III. Ο τρέχων πληθυσμός αδέσποτων σκύλων
-
Στοιχεία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος διαχείρισης πληθυσμού σκύλων
Εκπαίδευση, νομοθεσία και εφαρμογή της, καταγραφή και ταυτοποίηση, στείρωση και αντισύλληψη, καταφύγια ζώων, φιλοξενία από εθελοντές, ευθανασία, εμβολιασμός και έλεγχος παρασίτων, έλεγχος πρόσβασης σε πόρους (νερό, τροφή)
4. Συμφωνία για στόχους
5. Σχεδιασμός οικονομικής βιωσιμότητας
6. Υπευθυνότητα (Πόροι από υπεύθυνες αρχές, συμμετοχή ιδιοκτητών ζώων, καταγραφή)
7. Θέσπιση δεικτών ελέγχου του σχεδίου
8. Κατανομή ρόλων στους οργανισμούς, συμμετοχή των ιδιοκτητών που πρέπει να είναι γνώστες των στόχων.
9. Θέσπιση κανόνων για την ευζωία
-
Tέλος, εφαρμογή, παρακολούθηση και αξιολόγηση του σχεδίου. Στην εφαρμογή χρειάζεται καθορισμός προτεραιοτήτων και λεπτομέρειες.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι υπάρχει διαφορά στον τρόπο, την αντίληψη και την πρακτική που χρησιμοποιείται στο Δήμο της Καρδίτσας, αλλά και την ελληνική κοινωνία σε σχέση με τις διεθνείς πρακτικές. Ελπίζουμε κι ευχόμαστε τα αποσπασματικά μέτρα που γίνεται προσπάθεια να ληφθούν, να μην είναι και αναποτελεσματικά.
Προτείνουμε για ξεκίνημα:
Δημιουργία ευρείας συμβουλευτικής επιτροπής με συμμετοχή όλων των σχετικών φορέων που εμπλέκονται με το θέμα. Απαραίτητη με βαρύνοντα ρόλο η συμμετοχή της Κτηνιατρικής Σχολής που έχουμε την τύχη να είναι στην Καρδίτσα. Οι κυνηγετικοί σύλλογοι, κτηνοτροφικοί κ.τ.λ. αντί να αντιμάχονται στις εφημερίδες με τις φιλοζωικές οργανώσεις, να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να σχεδιάσουν ένα κοινό πρόγραμμα, για το οποίο να ενημερώνουν και τον κόσμο.
Διαπιστώσεις:
Η ευθύνη για την διαχείριση των αδέσποτων ζώων είναι ευθύνη κυρίως των Δήμων. Βέβαια και οι πολίτες, αλλά και διάφοροι φορείς και υπηρεσίες έχουν ευθύνες. Οι φιλοζωικές παίζουν ένα σημαντικό ρόλο, αλλά δεν πρέπει να υποκαθιστούν τους Δήμους, ούτε να σηκώνουν το βάρος της ευθύνης όλης της κοινωνίας, ούτε να επιβάλλουν ακέραιες τις θέσεις τους.
Ο νόμος λέει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν αδέσποτα κοντά σε σχολεία, νοσοκομεία κ.τ.λ. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μέσω του ελέγχου των διαθέσιμων πόρων (τροφή, νερό). Ποιος είναι ο σχεδιασμός της επιτροπής του Δήμου γι’ αυτό;
Η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων στα καταφύγια είναι ένα σοβαρό θέμα, όμως πρέπει να λυθεί στο πλαίσιο ενός συνολικού σχεδίου. Μπορεί, βέβαια, ως ζήτημα να οδηγηθεί σε διοικητική ή και δικαστική διαμάχη με την πρόφαση της επίλυσης, όμως το πιο πιθανό είναι πώς αυτό θα επιφέρει μεγαλύτερα προβλήματα, από αυτά που πιθανά μπορεί έστω και τώρα να επιλύσει.
Από την πλευρά μας θα επιδιώξουμε, σε συνεργασία με άλλους φορείς, την ανάπτυξη και υλοποίηση ενός προγράμματος πληροφόρησης και ενημέρωσης σχετικού με το πρόβλημα που να απευθύνεται στα σχολεία.
Η Παιδαγωγική Ομάδα του ΚΠΕ Μουζακίου
