Πολλοί είναι οι εχθροί και οι ασθένειες σε καλλιέργειες με αμπέλια. Πιο αναλυτικά:

Ε Υ Δ Ε Μ Ι Δ Α

Η δεύτερη πτήση του εντόμου βαίνει πληθυσμιακά μειούμενη και σε αρκετές περιοχές έχει μηδενιστεί. Ωστόσο, δεν υπάρχει ακόμη ένδειξη έναρξης της τρίτης πτήσης.

Ω Ι Δ Ι Ο

Συνιστάται η συνέχιση της προστασίας των σταφυλιών από το ωίδιο, μέχρι τουλάχιστον και το στάδιο του “γυαλίσματος” των ραγών και να προσεχθούν ιδιαίτερα τα αμπέλια που βρίσκονται σε περιοχές, στις οποίες η ασθένεια ενδημεί, καθώς επίσης και οι ευαίσθητες ποικιλίες. Επισημαίνεται το γεγονός, ότι η καταπολέμηση του ωιδίου είναι κυρίως προληπτική, δεδομένου ότι η αντιμετώπιση της ασθένειας στην περίπτωση που έχουν εκδηλωθεί προσβολές από το παθογόνο, είναι εξαιρετικά δύσκολη και όχι πάντα αποτελεσματική.

Β Ο Τ Ρ Υ Τ Η Σ

Η σοβαρότερη και καταστροφικότερη μορφή προσβολής από τον μύκητα, είναι η σήψη των ώριμων σταφυλιών. Συχνά η δράση του συνεπικουρείται από άλλους σαπροφυτικούς μύκητες και κυρίως του Aspergillus niger. Ο κίνδυνος προσβολής είναι μεγάλος στις υγρές και δροσερές περιοχές και κυρίως όταν υπάρχουν ράγες τραυματισμένες από διάφορα αίτια, όπως ωίδιο, ευδεμίδα, άλλα έντομα, ακανόνιστα ή υπερβολικά ποτίσματα, πουλιά, χαλάζι, ισχυρός άνεμος κ.ά.

Για την προληπτική αντιμετώπιση της ασθένειας συνιστάται η εφαρμογή μίας σειράς καλλιεργητικών και άλλων μέτρων όπως: 1) σωστή διαχείριση της κόμης των πρέμνων (βλαστολόγημα και ξεφύλλισμα) για τη μείωση της υγρασίας και την αποτελεσματική κάλυψη των βοτρύων με το ψεκαστικό υγρό, 2) αποφυγή υπερβολικής και ακανόνιστης χρονικά άρδευσης, 3) αποτελεσματική προστασία των σταφυλιών από το ωίδιο στα προηγούμενα στάδια ανάπτυξης, 4) αποτελεσματική προστασία των σταφυλιών από την ευδεμίδα, αλλά και από άλλα έντομα που προκαλούν πληγές ή/και μεταφέρουν σε αυτές μολύσματα και 5) ορθολογική χρήση ορμονικών σκευασμάτων σε ορισμένες πυκνόραγες κυρίως ποικιλίες, για την επιμήκυνση της ράχης των σταφυλιών και προκειμένου αυτά να γίνουν λιγότερο συμπαγή.

Ο αριθμός των επεμβάσεων για την προστασία από την ασθένεια εξαρτάται από: 1) τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες (βροχερός, υγρός και ανεμώδης καιρός είναι ιδιαίτερα ευνοϊκός), 2) το ιστορικό προσβολής του αμπελώνα από την ασθένεια, 3) την ευαισθησία της ποικιλίας στην ασθένεια και 4) το ποσοστό των τραυματισμένων ραγών.

Σε υγρές και δροσερές περιοχές με ιστορικό προσβολών από βοτρύτη, συνιστάται η διενέργεια μίας επέμβασης με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο στην έναρξη της ωρίμανσης και ενός δεύτερου 3─4 εβδομάδες πριν τον τρύγο.

Συνιστάται οι ψεκασμοί στο στάδιο αυτό να γίνονται με χαλκούχα σκευάσματα, διότι προκαλείται σκλήρυνση της επιδερμίδας των ραγών και συνεπώς αύξηση της αντοχής τους στον βοτρύτη.

Ο Ξ Ι Ν Η   Σ Η ΨΗ

Πρόκειται για ασθένεια που παρατηρείται την περίοδο της ωρίμασης των σταφυλιών, όταν το ποσοστό των σακχάρων φθάνει το 10% περίπου. Η ευαισθησία των σταφυλιών αυξάνει όσο πλησιάζει ο τρύγος.

Η ασθένεια οφείλεται σε ένα σύμπλοκο βακτηρίων και σακχαρομυκήτων. Η μόλυνση συντελείται πάντα μέσω πληγών στις ράγες και προκαλείται ταχύτατη σήψη των ραγών. Η σήψη συχνά επεκτείνεται σε ολόκληρο το σταφύλι και η απώλεια στην παραγωγή μπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή.

Κύριος φορέας μετάδοσης της ασθένειας είναι το δίπτερο Drosophila melanogaster (κοινώς μύγα του ξυδιού), το οποίο επισκέπτεται τις πληγωμένες ράγες και μεταφέρει το μόλυσμα. Η παρουσία του εντόμου στον αμπελώνα αποτελεί ένδειξη ύπαρξης της ασθένειας.

Για την προστασία των σταφυλιών που ωριμάζουν από την ασθένεια, συνιστάται η λήψη μέτρων για την αποτροπή δημιουργίας πληγών στις ράγες όπως: 1) έγκαιρη και αποτελεσματική καταπολέμηση του ωιδίου, 2) αποτελεσματική καταπολέμηση της ευδεμίδας καθώς και άλλων εντόμων που προκαλούν φαγώματα στις ράγες, 4) ορθολογικό πρόγραμμα άρδευσης, 5) αποφυγή υπερβολικής λίπανσης, 6) ορθολογική χρήση ορμονικών σκευασμάτων σε πυκνόραγες ποικιλίες, προκειμένου τα σταφύλια να γίνουν λιγότερο συμπαγή και 7) εφαρμογή χαλκούχων σκευασμάτων, τα οποία προκαλούν σκλήρυνση της επιδερμίδας των ραγών.

Η καταπολέμηση της δροσόφιλας παρουσιάζει δυσκολία, αφενός διότι δεν υπάρχει εγκεκριμένο εντομοκτόνο και αφετέρου η καταπολέμηση τοποθετείται χρονικά πολύ κοντά στον τρύγο.

Ξ Η Ρ Α Ν Σ Η Ρ Α Χ Η Σ

Πρόκειται για τη σοβαρότερη φυσιολογική (μη παρασιτική) ασθένεια του αμπελιού. Οφείλεται στη διαταραχή της σχέσης καλίου─ασβεστίου─μαγνησίου και εμφανίζεται την περίοδο της ωρίμανσης των βοτρύων. Σε περίπτωση μεγάλης προσβολής, η απώλεια της παραγωγής μπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή.

Για την προληπτική αντιμετώπιση της πάθησης συνιστώνται: 1) προσθήκη καλά χωνεμένης κοπριάς για τη βελτίωση της δομής και της γονιμότητας του εδάφους, 2) ορθολογική εφαρμογή χειμερινού και θερινών κλαδεμάτων για τη σωστή ρύθμιση της ζωηρότητας των πρέμνων, 3) αποφυγή πλούσιας λίπανσης και ειδικότερα περιορισμός των καλιούχων λιπασμάτων και 4) αποφυγή υπερβολικής και ακανόνιστης άρδευσης.

Στις ευαίσθητες στην πάθηση ποικιλίες και στους αμπελώνες που συχνά εμφανίζεται η πάθηση, συστήνονται δύο ως τρεις ψεκασμοί με άλατα του μαγνησίου ή με διαφυλλικά λιπάσματα υψηλής περιεκτικότητας σε μαγνήσιο. Η εφαρμογή των επεμβάσεων τοποθετείται: 1) πριν από την έναρξη ωρίμανσης των σταφυλιών, 2) στην αρχή της ωρίμανσης και 3) 7-10 ημέρες αργότερα.

Είναι σημαντικό να γίνεται πλήρης διαβροχή των σταφυλιών με το ψεκαστικό υγρό.

ΣΥΣΤΑΣΗ: Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Προσοχή: Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Όλα τα δελτία μας υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο διαδίκτυο www.minagric.gr.

Πολλοί και σημαντικοί είναι οι εχθροί και οι ασθένειες που πλήττουν αυτό το διάστημα το αμπέλι. Πιο αναλυτικά:

Ε Υ Δ Ε Μ Ι Δ Α

Οι συλλήψεις των ακμαίων του εντόμου στο δίκτυο των φερομονικών παγίδων στις αμπελουργικές περιοχές του Τυρνάβου Λαρίσης διατηρούνται από την αρχή της πτήσης σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.

Συστήνεται στους παραγωγούς των περιοχών αυτών η συνέχιση της προστασίας των σταφυλιών από την ευδεμίδα με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο.

Στις υπόλοιπες αμπελουργικές περιοχές οι παραγωγοί οφείλουν να συνεχίσουν την προστασία των σταφυλιών από την ευδεμίδα, εφόσον οι συλλήψεις ακμαίων στις φερομονικές παγίδες των αμπελώνων τους δείχνουν δραστηριότητα του εντόμου. Αύξηση των συλλήψεων ή διατήρηση αυτών σε υψηλά επίπεδα σημαίνει έντονη δραστηριότητα του εντόμου και συνεπώς επιτακτικότερη ανάγκη για συνέχιση της καταπολέμησής του.

Επισημαίνεται, ότι η καταπολέμηση των προνυμφών του εντόμου θα πρέπει να είναι προληπτική, δηλαδή να αποσκοπεί στη θανάτωση των αυγών, καθώς και των νεαρών προνυμφών πριν την είσοδό τους στις ράγες.

Από τα προνυμφοκτόνα, προτιμάται η χρήση των σκευασμάτων του εντομοπαθογόνου βακίλου Bacillus thuringiensis, διότι θεωρούνται πλήρως ατοξικά για την ωφέλιμη πανίδα και το περιβάλλον γενικότερα. Ακολουθούν σκευάσματα με εκλεκτική δράση, όπως είναι οι ρυθμιστές ανάπτυξης και τα φυσικής προέλευσης εντομοκτόνα, ως λιγότερο τοξικά για την ωφέλιμη πανίδα.

Το ψεκαστικό υγρό πρέπει να κατευθύνεται στα σταφύλια και να τα καλύπτει πλήρως και μέχρις απορροής.

Το σωστό ξεφύλλισμα βοηθά στην πλήρη και αποτελεσματική διαβροχή των σταφυλιών με το ψεκαστικό υγρό.

Ψ Ε Υ Δ Ο Κ Ο Κ Κ Ο Ι

Σε αμπελώνες που διαπιστώνεται προσβολή των σταφυλιών από ψευδόκοκκους, συστήνεται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο και σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της ευδεμίδας.

Καλό είναι να γίνεται σήμανση (μαρκάρισμα) των προσβεβλημένων πρέμνων για την αποφυγή μεταφοράς των εντόμων στα γειτονικά πρέμνα με τα ρούχα και τα καλλιεργητικά εργαλεία.

Η κάλυψη των σταφυλιών και της γύρω βλάστησης πρέπει να είναι πλήρης. Ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή του εντομοκτόνου πρέπει να δίνεται στα σκιερά μέρη του πρέμνου. Επίσης, καλό είναι να ψεκάζονται ο κορμός, οι κεφαλές και οι βραχίονες.

ΤΕΤΡΑΝΥΧΟΙ

Προσβάλλουν τα φύλλα προκαλώντας χλωρωτικές κηλίδες, που σε έντονες προσβολές (καλοκαιρινοί μήνες ) αποκτούν υπόφαιο χρώμα.

Συνιστάται η συστηματική παρακολούθηση για την διαπίστωση της παρουσίας των τετρανύχων, αλλά και των ωφελίμων ακάρεων (οικ. Phytoseiidae) και εντόμων.

Η παρακολούθηση πρέπει να γίνεται πάντα με την βοήθεια μεγεθυντικού φακού.

Επέμβαση με κατάλληλα και εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, συνιστάται μόνο σε έντονες προσβολές (> 70% φύλλων προσβεβλημένα) και εφόσον η αναλογία αρπακτικά / φυτοφάγα είναι μικρή (< 1 / 5).

Επίσης, συνιστάται η καταστροφή των ζιζανίων μέσα και γύρω από τους αμπελώνες.

Ω  Ι  Δ  Ι  Ο

Τα σταφύλια σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης εξακολουθούν να είναι επιδεκτικά προσβολής από τον μύκητα. Η ευαισθησία διατηρείται μέχρι και το επόμενο στάδιο του γυαλίσματος, και γενικά μέχρι να φθάσει η περιεκτικότητα των ραγών σε σάκχαρα το 8%.

Σχίσιμο των ραγών ως αποτέλεσμα ισχυρής προσβολής από το παθογόνο είναι δυνατό να επιφέρει σοβαρή δευτερογενή προσβολή από βοτρύτη.

Η ένταση της ασθένειας μειώνεται με μία σειρά καλλιεργητικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και τα θερινά κλαδέματα, τα οποία διευκολύνουν τον αερισμό και την έκθεση των σταφυλιών στο φως.

Δεδομένου ότι οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών υπήρξαν ιδιαίτερα ευνοϊκές για την εξάπλωση της ασθένειας, συνιστάται η συνέχιση της προστασίας των σταφυλιών με τη χρήση ενός κατάλληλου και εγκεκριμένου μυκητοκτόνου. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στις ευαίσθητες ποικιλίες, καθώς και στους αμπελώνες με ιστορικό προσβολών από τον μύκητα.

Συνιστάται να δοθεί μεγάλη σημασία στην ορθολογική εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα

Π Ε Ρ Ο Ν Ο Σ Π Ο Ρ Ο Σ

Ο ασταθής καιρός με συχνές βροχοπτώσεις και υψηλά ποσοστά υγρασίας είναι γενικά ευνοϊκός για την εξάπλωση της ασθένειας.

Μέχρι το «γυάλισμα» οι ράγες και η ράχη των βοτρύων παραμένουν ευαίσθητες στην προσβολή από το παθογόνο. Για το λόγο αυτό συστήνεται στους παραγωγούς επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο, ιδίως σε αμπελώνες υγρών περιοχών με ιστορικό προσβολής από τον μύκητα, καθώς και σε ευαίσθητες ποικιλίες. Καλό είναι να χρησιμοποιηθεί μυκητοκτόνο που καταπολεμεί ταυτόχρονα και το ωίδιο.

Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας.

Β Ο Τ Ρ Υ Τ Η Σ

Προσβολές (πληγές) των ραγών από την ευδεμίδα και το ωίδιο, αποτελούν αιτία δευτερογενών προσβολών από τον παθογόνο μύκητα, στην περίπτωση που επικρατούν καιρικές συνθήκες που ευνοούν την εξάπλωσή του (θερμοκρασίες 15—25⁰ C και βροχή ή υγρασία με τη μορφή ομίχλης και δροσιάς).

Οι ασταθείς καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών ευνοούν γενικότερα την εκδήλωση της ασθένειας,. Συστήνεται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο σε αμπελώνες με ιστορικό προσβολής και σε ευαίσθητες ποικιλίες, καθώς και μετά από χαλαζόπτωση ή επικράτηση ισχυρών ανέμων που προκαλούν τραυματισμούς στη ν τρυφερή βλάστηση.

Στην μείωση της έντασης της ασθένειας συμβάλλουν η καταπολέμηση του ωιδίου και της ευδεμίδας καθώς και η εφαρμογή καλλιεργητικών μέτρων που μειώνουν την υγρασία στο περιβάλλον του αμπελώνα.

Τέτοια μέτρα είναι τα κατάλληλα θερινά κλαδέματα, η καταστροφή των ζιζανίων, η αποστράγγιση του εδάφους και ο περιορισμός της αζωτούχου λίπανσης, που οδηγεί σε υπερβολική και ευπρόσβλητη βλάστηση.

ΣΥΣΤΑΣΗ: Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Προσοχή: Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Μετά τη γονιμοποίηση, από την καρπόδεση και μέχρι το «γυάλισμα», οι ράγες και η ράχη των βοτρύων παραμένουν ευαίσθητες στην προσβολή από το παθογόνο, όσο υπάρχουν λειτουργικά στομάτια στην επιφάνειά τους.

Η παρατεταμένη και έντονη αστάθεια του καιρού με συνεχείς βροχοπτώσεις, υψηλή σχετική υγρασία και θερμοκρασίες >13⁰ C τις βραδινές και πρωινές ώρες, ευνοούν σε μεγάλο βαθμό την επέκταση της ασθένειας. Συστήνεται άμεσα η προστασία των ταξιανθιών/βοτρύων και της τρυφερής βλάστησης, με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο Καλό είναι να χρησιμοποιηθεί σκεύασμα που καταπολεμεί ταυτόχρονα και το ωίδιο

Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας.

Ω  Ι  Δ  Ι  Ο

Το στάδιο της καρπόδεσης και οι 2-3 εβδομάδες που ακολουθούν είναι μία περίοδος πολύ κρίσιμη για την ανάπτυξη της ασθένειας και οι ζημιές που προκαλούνται είναι συνήθως καταστροφικές για την καλλιέργεια Η προστασία των βοτρύων από τον μύκητα σε αυτή την περίοδο θεωρείται επιβεβλημένη. Επιπλέον, οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές για την γρήγορη επέκταση της ασθένειας.

Συνιστάται άμεσα σχολαστικός ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο. Για την αποφυγή ανάπτυξης ανθεκτικότητας του μύκητα, συνιστάται να γίνεται εναλλαγή μυκητοκτόνων με διαφορετικό τρόπο δράσης

Στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί το σκεύασμα (φυσικό προϊόν) του ανταγωνιστικού μύκητα Ampelomyces quisqualis M10.

Η ένταση της ασθένειας μειώνεται με μία σειρά καλλιεργητικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και τα θερινά κλαδέματα, τα οποία διευκολύνουν τον αερισμό και την έκθεση στο φως της βλάστησης και των βοτρύων.

Β Ο Τ Ρ Υ Τ Η Σ

Συστήνεται άμεσα προστασία των νεαρών βοτρύων από την μυκητολογική ασθένεια με τη χρήση ενός κατάλληλου και εγκεκριμένου σκευάσματος, διότι οι καιρικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές για την εξάπλωση της ασθένειας.

Επίσης, επέμβαση συνιστάται άμεσα μετά από χαλαζόπτωση ή επικράτηση ισχυρών ανέμων, παράγοντες που προκαλούν τραυματισμούς στη ν τρυφερή βλάστηση.

Τα καλλιεργητικά μέτρα που περιορίζουν τη σοβαρότητα της ασθένειας, έχουν να κάνουν κυρίως με τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αέρα μέσα στον αμπελώνα και το ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά. Τέτοια μέτρα είναι τα κατάλληλα θερινά κλαδέματα, η καταστροφή των ζιζανίων, η αποστράγγιση του εδάφους και ο περιορισμός της αζωτούχου λίπανσης που οδηγεί σε υπερβολική και ευπρόσβλητη βλάστηση.

Ε Υ Δ Ε Μ Ι Δ Α

Οι μετρήσεις στο δίκτυο των φερομονικών παγίδων δείχνουν το τέλος της πρώτης πτήσης του εντόμου. Η δραστηριότητα των ακμαίων βαίνει συνεχώς μειούμενη ως μηδενική και δεν συνιστάται ακόμη επέμβαση για την καταπολέμηση του εντόμου.

Ψ Ε Υ Δ Ο Κ Ο Κ Κ Ο Ι

Στους αμπελώνες που διαπιστώνεται προσβολή της νεαρής βλάστησης από ψευδόκοκκους, συστήνεται αρχικά η σήμανση (μαρκάρισμα) των προσβεβλημένων πρέμνων, για την αποφυγή μεταφοράς των εντόμων στα γειτονικά πρέμνα με τα ρούχα και τα καλλιεργητικά εργαλεία.

Συνιστάται ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο και πλήρης κάλυψη με το ψεκαστικό υγρό όχι μόνο της βλάστησης, αλλά επίσης του κορμού, των κεφαλών και των βραχιόνων.

Ο ανωτέρω ψεκασμός καταπολεμά ταυτόχρονα και την ευδεμίδα.

ΣΥΣΤΑΣΗ: Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Προσοχή: Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Όλα τα δελτία μας υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο διαδίκτυο www.minagric.gr.

Την Κυριακή 02. 06 2019, ισχυρή χαλαζόπτωση συνοδευόμενη από έντονη βροχόπτωση έπληξε τους αμπελώνες στην περιοχή Δαμάσι του Τυρνάβου, προκαλώντας πλήρη καταστροφή της νεαρής βλάστησης.

Συστήνεται στους αμπελοκαλλιεργητές της χαλαζόπληκτης περιοχής να επέμβουν άμεσα (το συντομότερο δυνατό) με χαλκούχα σκευάσματα, για την προστασία των αμπελώνων από φυτοπαθογόνους μύκητες και βακτήρια.

Να προσεχθεί ο κίνδυνος φυτοτοξικότητας από τη χρήση σκευασμάτων.

Προσοχή:

Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Όλα τα δελτία μας υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στο διαδίκτυο www.minagric.gr.

Πολλοί και σημαντικοί είναι οι εχθροί και οι ασθένειες του αμπελιού αυτό το διάστημα. Πιο αναλυτικά:

Π Ε Ρ Ο Ν Ο Σ Π Ο Ρ Ο Σ

Η παρατεταμένη καιρική αστάθεια με συχνές βροχοπτώσεις, υψηλή υγρασία και χαμηλότερες για την εποχή θερμοκρασίες, δημιουργεί συνθήκες ευνοϊκές για την εξάπλωση της ασθένειας. Δεδομένου ότι το παρόν βλαστικό στάδιο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο σε προσβολές από τον μύκητα, συνιστάται άμεσα η εφαρμογή ενός ψεκασμού με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο. Ιδιαίτερη προσοχή να δοθεί στις περιοχές ή στους αμπελώνες που η ασθένεια εμφανίζεται συχνά, στις ευαίσθητες ποικιλίες και σε όλο το διάστημα που επικρατούν βροχερές και υγρές καιρικές συνθήκες.

Σε κάθε περίπτωση, συστήνεται στους αμπελουργούς να επισκοπούν την καλλιέργεια δύο φορές την εβδομάδα (ιδιαίτερα στις ευαίσθητες ποικιλίες), για την ύπαρξη προσβολών του μύκητα, προκειμένου να επεμβαίνουν άμεσα.

Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας.

Συστήνεται η ορθολογική εναλλαγή μυκητοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.

Η καταπολέμηση του περονοσπόρου είναι δυνατό να συνδυαστεί με αυτή του ωιδίου.

Ω Ι Δ Ι Ο

Ο κίνδυνος προσβολής των ανθοταξιών από τον μύκητα κατά την περίοδο της άνθησης είναι μεγάλος, με σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή.

Συστήνεται η συνέχιση της προστασίας της καλλιέργειας από τον μύκητα, με έμφαση στις περιοχές όπου η ασθένεια ενδημεί καθώς και στις ευαίσθητες ποικιλίες.

Η ένταση της ασθένειας μειώνεται με μία σειρά καλλιεργητικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και τα θερινά κλαδέματα, τα οποία διευκολύνουν τον αερισμό και την έκθεση στο φως των ανθοταξιών και της τρυφερής βλάστησης.

Σε κάθε περίπτωση, συστήνεται στους αμπελουργούς να επισκοπούν τον αμπελώνα δύο φορές την εβδομάδα, προκειμένου να συλλέγουν και να καταστρέφουν τούς προσβεβλημένους βλαστούς.

Συνιστάται να δοθεί μεγάλη σημασία στην ορθολογική εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.

Η καταπολέμηση του ωιδίου μπορεί να συνδυαστεί με αυτή του περονοσπόρου.

Β Ο Τ Ρ Υ Τ Η Σ

Ο βροχερός, υγρός και ανεμώδης καιρός είναι ιδιαίτερα ευνοϊκός για την προσβολή των ανθοταξιών και γενικότερα της νεαρής βλάστησης από τον μύκητα.. Ο κίνδυνος προσβολής είναι ιδιαίτερα υψηλός σε αμπελώνες όπου η ασθένεια ενδημεί, καθώς και στις ευαίσθητες ποικιλίες.

Για την προστασία των αμπελώνων από τον μύκητα συστήνεται άμεσα ψεκασμός με τη χρήση ενός κατάλληλου και εγκεκριμένου μυκητοκτόνου

Επίσης, επέμβαση συνιστάται άμεσα μετά από χαλαζόπτωση ή επικράτηση ισχυρών ανέμων που προκαλούν τραυματισμούς στην τρυφερή βλάστηση.

Τα καλλιεργητικά μέτρα που περιορίζουν τη σοβαρότητα της ασθένειας, έχουν να κάνουν κυρίως με τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αέρα μέσα στον αμπελώνα και το ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά. Τέτοια μέτρα είναι τα κατάλληλα θερινά κλαδέματα, η καταστροφή των ζιζανίων, η αποστράγγιση του εδάφους και ο περιορισμός της αζωτούχου λίπανσης που οδηγεί σε υπερβολική και ευπρόσβλητη βλάστηση.

Ε Υ Δ Ε Μ Ι Δ Α

Η πρώτη πτήση του εντόμου συνεχίζεται με διαρκή μείωση του πληθυσμού των ακμαίων. Οι προνύμφες της πρώτης γενιάς προσβάλλουν τα άνθη, αλλά κατά κανόνα δεν προκαλούν οικονομικής σημασίας ζημιές στην παραγωγή.

Οι ανθοταξίες έχουν μεγάλο αριθμό ανθέων, σε σχέση με τον αριθμό των ραγών. Η καρπόδεση, αφορά συνήθως ένα ποσοστό από 30% έως 50%. Φαίνεται, ότι η όποια ζημιά στα άνθη από τις προνύμφες, προκαλεί μία εξισορροπητική μείωση της φυσικής ανθόρροιας. Ανάλογα με την ποικιλία, το πρέμνο μπορεί να αναπληρώνει σε ορισμένες περιπτώσεις, έως και το 50% των ανθέων της ανθοταξίας. Επίσης την εποχή αυτή δραστηριοποιείται πληθώρα φυσικών εχθρών (αρπακτικά και παρασιτοειδή), που ελέγχουν σε σημαντικό ποσοστό τους πληθυσμούς του εντόμου.

Για τους λόγους αυτούς δεν συνιστάται η καταπολέμηση του εντόμου σε αυτό το βλαστικό στάδιο.

Θ Ρ Ι Π Ε Σ

Η περίοδος της άνθησης μέχρι και την καρπόδεση, είναι η κρισιμότερη περίοδος για την πρόκληση ζημιών μεγάλης οικονομικής σημασίας από τη δραστηριότητα των θριπών. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος σε αμπελώνες που δέχονται συχνά επιδρομές των εντόμων, καθώς και στις ευαίσθητες ποικιλίες.

Συστήνεται στους παραγωγούς να επισκοπούν τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα τον αμπελώνα, για την παρουσία των εντόμων στις ανθοταξίες. Ο έλεγχος μπορεί να γίνει είτε με ελαφρά τινάγματα ανθοταξιών σε λευκό φόντο (λευκό χαρτί), είτε με τοποθέτηση χρωματικών παγίδων.

Σε περίπτωση υψηλού πληθυσμού, συνιστάται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο και κατά προτίμηση με ένα περισσότερο εξειδικευμένο και φιλικό στο περιβάλλον.

ΣΥΣΤΑΣΗ: Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Όλα τα δελτία μας υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο διαδίκτυο www.minagric.gr.

Πολλές και σημαντικές είναι οι ασθένειες και οι εχθροί του αμπελιού αυτό το διάστημα. Πιο αναλυτικά:

Περονόσπορος

Οι προσβολές από τον μύκητα σε αυτό το βλαστικό στάδιο μπορεί να αποβούν καταστρεπτικές για την παραγωγή.

Συνιστάται η εφαρμογή ενός προληπτικού ψεκασμού με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο: 1) στις περιοχές που η ασθένεια εμφανίζεται συχνά, 2) στις ευαίσθητες ποικιλίες και 3) όταν οι καιρικές συνθήκες ευνοούν τις μολύνσεις (βροχερός και υγρός καιρός).

Σε κάθε περίπτωση, συστήνεται στους αμπελουργούς να επισκοπούν την καλλιέργεια τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα (ιδιαίτερα στις ευαίσθητες ποικιλίες), για την ύπαρξη προσβολών του μύκητα, προκειμένου να επεμβαίνουν άμεσα.

Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας.

Συστήνεται η ορθολογική εναλλαγή μυκητοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.

Η καταπολέμηση του περονοσπόρου είναι δυνατό να συνδυαστεί με αυτή του ωιδίου.

Ω ι δ ι ο

Οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για την εξάπλωση της ασθένειας και η καλλιέργεια βρίσκεται σε βλαστικό στάδιο ευαίσθητο προσβολής. Συστήνεται η συνέχιση της προστασίας της καλλιέργειας από τον μύκητα, με έμφαση στις περιοχές όπου η ασθένεια ενδημεί, καθώς και στις ευαίσθητες ποικιλίες.

Η ένταση της ασθένειας μειώνεται με μία σειρά καλλιεργητικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και τα θερινά κλαδέματα, τα οποία διευκολύνουν τον αερισμό και την έκθεση στο φως της τρυφερής βλάστησης και των ανθοταξιών.

Σε κάθε περίπτωση, συστήνεται στους αμπελουργούς να επισκοπούν τον αμπελώνα μία φορά τουλάχιστον την εβδομάδα, προκειμένου να συλλέγουν και να καταστρέφουν τούς προσβεβλημένους βλαστούς.

Συνιστάται να δοθεί μεγάλη σημασία στην ορθολογική εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.

Η καταπολέμηση του ωδίου μπορεί να συνδυαστεί με αυτή του περονοσπόρου.

Β ο τ ρ υ τ η ς

Για την προσβολή των ανθοταξιών και γενικότερα της νεαρής βλάστησης από τον μύκητα απαιτείται βροχή ή υγρασία με τη μορφή ομίχλης και δροσιάς.

Ιδιαίτερη προσοχή και ακολούθως παρακολούθηση, απαιτείται σε αμπελώνες που βρίσκονται σε υγρές περιοχές καθώς και σε αμπελώνες με ιστορικό προσβολής από τον μύκητα.

Για την αποφυγή προσβολής των ανθοταξιών σε περιοχές όπου η ασθένεια ενδημεί και οι καιρικές συνθήκες είναι ιδανικές για την πραγματοποίηση μολύνσεων, συνιστάται η εφαρμογή ενός ψεκασμού με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο. Επίσης, επέμβαση συνιστάται μετά από χαλαζόπτωση ή επικράτηση ισχυρών ανέμων.

Τα καλλιεργητικά μέτρα που περιορίζουν τη σοβαρότητα της ασθένειας, έχουν να κάνουν κυρίως με τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αέρα μέσα στον αμπελώνα και το ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά. Τέτοια μέτρα είναι τα κατάλληλα θερινά κλαδέματα, η καταστροφή των ζιζανίων, η αποστράγγιση του εδάφους και ο περιορισμός της αζωτούχου λίπανσης που οδηγεί σε υπερβολική και ευπρόσβλητη βλάστηση.

Ε υ δ ε μ ι δ α

Η πρώτη πτήση του εντόμου συνεχίζεται. Οι προνύμφες της πρώτης γενιάς προσβάλλουν τα άνθη, αλλά κατά κανόνα δεν προκαλούν οικονομικής σημασίας ζημιές στην παραγωγή.

Οι ανθοταξίες έχουν μεγάλο αριθμό ανθέων, σε σχέση με τον αριθμό των ραγών που δένουν. Η καρπόδεση, αφορά συνήθως ένα ποσοστό από 30% έως 50%. Φαίνεται, ότι η όποια ζημιά στα άνθη από τις προνύμφες, προκαλεί μία εξισορροπητική μείωση της φυσικής ανθόρροιας. Ανάλογα με την ποικιλία, το πρέμνο μπορεί να αναπληρώνει σε ορισμένες περιπτώσεις, έως και το 50% των ανθέων της ανθοταξίας. Επίσης την εποχή αυτή δραστηριοποιείται πληθώρα φυσικών εχθρών (αρπακτικά και παρασιτοειδή), που ελέγχουν σε σημαντικό ποσοστό τους πληθυσμούς του εντόμου.

Για το λόγο αυτό δεν συνιστάται η καταπολέμηση του εντόμου σε αυτό το βλαστικό στάδιο.

Ψ ε υ δ ο κ ο κ κ ο ι

Στους αμπελώνες που διαπιστώνεται προσβολή της νεαρής βλάστησης από ψευδόκοκκους, συστήνεται αρχικά η σήμανση (μαρκάρισμα) των προσβεβλημένων πρέμνων για την αποφυγή μεταφοράς των εντόμων στα γειτονικά πρέμνα με τα ρούχα και τα καλλιεργητικά εργαλεία.

Συνιστάται ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο, μόνο των προσβεβλημένων πρέμνων, καθώς και των γειτονικών.

Επισημαίνεται, ότι πρέπει να γίνεται σχολαστική και πλήρης κάλυψη με το ψεκαστικό υγρό όχι μόνο της βλάστησης, αλλά επίσης του κορμού, των κεφαλών και των βραχιόνων.

Ο ανωτέρω ψεκασμός καταπολεμά ταυτόχρονα και την ευδεμίδα.

Θ ρ ι π ε ς

Προς το τέλος αυτού του βλαστικού σταδίου, είναι δυνατό να εμφανιστούν πληθυσμοί θριπών στις ανθοταξίες που είναι έτοιμες να περάσουν στο στάδιο της άνθησης. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος σε αμπελώνες που δέχονται συχνά επιδρομές θριπών, καθώς και στις ευαίσθητες ποικιλίες.

Συστήνεται στους παραγωγούς να επισκοπούν τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα τον αμπελώνα, για την παρουσία των εντόμων στις ανθοταξίες. Ο έλεγχος μπορεί να γίνει είτε με ελαφρά τινάγματα ανθοταξιών σε λευκό φόντο (λευκό χαρτί), είτε με τοποθέτηση χρωματικών παγίδων.

Σε περίπτωση υψηλού πληθυσμού, συνιστάται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο και κατά προτίμηση με ένα περισσότερο εξειδικευμένο και φιλικό στο περιβάλλον.

Συσταση: Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Προσοχή: Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Στις πιο θερμές, στις παραθαλάσσιες περιοχές καθώς και στις πιο πρώιμες ποικιλίες η βλάστηση έχει ήδη ξεπεράσει τα 15 εκ. Στο παρόν δελτίο αναφέρονται οι σημαντικότεροι εχθροί και οι σοβαρότερες ασθένειες που είναι δυνατό να αντιμετωπίσει η τρυφερή βλάστηση της καλλιέργειας μήκους μεταξύ 15─30 εκ., δηλ. την περίοδο κατά την οποία οι ανθοταξίες επιμηκύνονται και αναπτύσσονται πλήρως.

Π ε ρ ο ν ό σ π ο ρ ο ς

Τα ανωτέρω βλαστικά στάδια της καλλιέργειας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε προσβολές από τη μυκητολογική ασθένεια

Τις τελευταίες 2─3 εβδομάδες ο καιρός παραμένει ιδιαίτερα ασταθής με βροχές, υψηλά επίπεδα υγρασίας και θερμοκρασίες ελαφρώς χαμηλότερες από ότι συνήθως για την εποχή. Αυτές οι καιρικές συνθήκες ευνοούν τη γρήγορη εξάπλωση της ασθένειας. Επίσης, η πρόγνωση του καιρού για τις επόμενες 4─5 ημέρες προβλέπει παρόμοια εξέλιξη του καιρού με κάπως υψηλότερες θερμοκρασίες.

Για το λόγο αυτό, σε περιοχές που η ασθένεια έχει ήδη εμφανιστεί ή εμφανίζεται συχνά και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ευαίσθητες ποικιλίες, συστήνετε η συνέχιση της προστασίας των καλλιεργειών με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο. Δεν συνιστάται η χρήση χαλκούχου σκευάσματος στα στάδια αυτά, διότι προκαλείται καθυστέρηση στη βλάστηση.

Συνιστάται η ορθολογική εναλλαγή μυκητοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.

Δεδομένου ότι αυτή την εποχή ο ρυθμός επιμήκυνσης της βλάστησης είναι ιδιαίτερα ταχύς, η προστασία των αμπελώνων από το παθογόνο είναι επιβεβλημένη στις υγρές περιοχές και για όσο διάστημα επικρατούν βροχοπτώσεις.

Επίσης, σε κάθε περιοχή η προστασία των αμπελώνων από την ασθένεια πρέπει να είναι γενικευμένη, ώστε να μην υπάρχουν εστίες πολλαπλασιασμού και διασποράς μολυσμάτων του μύκητα. Επισημαίνεται ότι τα κονίδια του μύκητα είναι αεροσπόρια, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται και να μολύνουν σε μεγάλες αποστάσεις.

Σε περιοχές όπου η ασθένεια δεν ενδημεί, καθώς και σε ανθεκτικές ποικιλίες, συνιστάται η επισκόπηση του αμπελώνα αμέσως μετά την επικράτηση συνθηκών περονοσπόρου (απαιτείται η συνεχής και επί αρκετές μέρες επικράτηση σχετικής υγρασίας μεγαλύτερης από 85% και θερμοκρασία από 13─27⁰ C). Συστήνεται άμεσα ψεκασμός μόνο στην περίπτωση που διαπιστώνονται προσβολές (εξανθίσεις του μύκητα).

Σημειώνεται ότι η καταπολέμηση του περονοσπόρου μπορεί να συνδυαστεί με αυτή του ωιδίου.

Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας. Τέτοια μέτρα είναι: 1) η επαρκής αποστράγγιση του εδάφους, 2) η καταστροφή των ζιζανίων και 3) το σωστό βλαστολόγημα και ξεφύλλισμα.

Ω ίδ ι ο

Ο ρυθμός αύξησης της βλάστησης είναι υψηλός την εποχή αυτή και ο κίνδυνος μολύνσεων από την ασθένεια μεγάλος. Οι καιρικές συνθήκες των αμέσως επόμενων ημερών φαίνεται ότι ευνοούν τη γρήγορη εξάπλωση του μύκητα. Γενικά, συνιστάται προσοχή σε περιοχές όπου η ασθένεια ενδημεί καθώς και στις ευαίσθητες ποικιλίες. Στις περιπτώσεις αυτές συστήνεται για προληπτικούς λόγους η συνέχιση της προστασίας των καλλιεργειών από την ασθένεια με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο..

Σε κάθε περίπτωση είναι χρήσιμο οι αμπελουργοί να επισκοπούν τον αμπελώνα μία φορά την εβδομάδα, να προβαίνουν σε μία εκτίμηση της προσβολής (ποσοστό πρέμνων με προσβολή) και να συλλέγουν και να καταστρέφουν τούς προσβεβλημένους βλαστούς. Πιθανή επανάληψη του ψεκασμού κατά τη διάρκεια αυτών των σταδίων είναι συνάρτηση της επανεκτίμησης της προσβολής, των καιρικών συνθηκών, της ευαισθησίας της ποικιλίας και της διάρκειας δράσης του μυκητοκτόνου.

Η ένταση της ασθένειας μειώνεται με μία σειρά καλλιεργητικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και τα θερινά κλαδέματα, τα οποία διευκολύνουν τον αερισμό και την έκθεση στο φως της βλάστησης και των βοτρύων.

Συνιστάται να δοθεί μεγάλη σημασία στην ορθολογική εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.

Η καταπολέμηση του ωδίου μπορεί να συνδυαστεί με αυτή του περονοσπόρου.

 Ε υ δ ε μ ίδ α

Η πρώτη πτήση του εντόμου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, με ιδιαίτερα αυξημένους αριθμούς συλλήψεων ακμαίων στις περισσότερες αμπελουργικές περιοχές του Τυρνάβου.

Την εποχή αυτή η ευδεμίδα δεν αποτελεί κίνδυνο για την αμπελοκαλλιέργεια, διότι τα ακμαία της διαχειμάζουσας γενιάς γεννούν και οι προνύμφες τους αναπτύσσονται ως επί τω πλείστον σε πολλούς άλλους ξενιστές.

Οι προνύμφες της πρώτης γενιάς που προσβάλλουν τα άνθη κατά κανόνα δεν προκαλούν οικονομικής σημασίας ζημιές στην παραγωγή. Οι ανθοταξίες έχουν μεγάλο αριθμό ανθέων, σε σχέση με τον αριθμό των ραγών που τελικά σχηματίζονται σε αυτές. Η καρπόδεση, αφορά συνήθως ένα ποσοστό από 30% έως 50% των ανθέων. Φαίνεται, ότι η όποια ζημιά στα άνθη από τις προνύμφες της ευδεμίδας, προκαλεί μία εξισορροπητική μείωση της φυσικής ανθόρροιας. Ανάλογα με την ποικιλία, το πρέμνο μπορεί να αναπληρώνει σε ορισμένες περιπτώσεις, έως και το 50% των ανθέων της ανθοταξίας. Επίσης, την εποχή αυτή δραστηριοποιείται πληθώρα φυσικών εχθρών (αρπακτικά και παρασιτοειδή), που ελέγχουν σε σημαντικό ποσοστό τους πληθυσμούς του εντόμου.

Για το λόγο αυτό δεν συνιστάται η καταπολέμηση του εντόμου σε αυτά τα βλαστικά στάδια, αλλά και γενικότερα η καταπολέμηση των προνυμφών της ανθόβιας γενιάς.

Τετράνυχοι

Προσβάλλουν το φύλλωμα προκαλώντας χλωρωτικές κηλίδες. Σε έντονες προσβολές τους καλοκαιρινούς μήνες τα φύλλα αποκτούν υπόφαιο χρώμα.

Συνιστάται η συστηματική παρακολούθηση για την διαπίστωση της παρουσίας των τετρανύχων, αλλά και των ωφελίμων ακάρεων (οικ. Phytoseiidae) και εντόμων.

Η παρακολούθηση γίνεται με συστηματικές δειγματοληψίες εβδομαδιαίως, ως εξής: από 20 πρέμνα / στρέμμα (με έμφαση στις εξωτερικές γραμμές), επιλέγεται 1 φύλλο / πρέμνο. Το φύλλο επιλέγεται μεταξύ 2^ου──4^ου μεσογονατίου για την περίοδο της έντονης βλαστητικής δραστηριότητας, ενώ για το υπόλοιπο διάστημα (άνθιση—τρύγος) διαλέγουμε το 4^ο φύλλο. Η παρακολούθηση πρέπει να γίνεται πάντα με την βοήθεια μεγεθυντικού φακού.

Επέμβαση με κατάλληλα και εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, συνιστάται μόνο σε έντονες προσβολές (> 70% φύλλων προσβεβλημένα) και εφόσον η αναλογία αρπακτικά : φυτοφάγα είναι μικρή (< 1: 5).

Επίσης, συνιστάται η καταστροφή των ζιζανίων μέσα και γύρω από τους αμπελώνες.

Σύσταση: Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Προσοχή: Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Όλα τα δελτία μας υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στο διαδίκτυο www.minagric.gr.

Στο παρόν δελτίο αναφέρονται οι σημαντικότεροι εχθροί και οι σοβαρότερες ασθένειες που είναι δυνατό να αντιμετωπίσει η τρυφερή βλάστηση της καλλιέργειας μήκους περίπου 8─15 εκ.

Έντομα της νεαρής βλάστησης

Και σε αυτό το βλαστικό στάδιο είναι δυνατό να διαπιστωθούν φαγώματα στη νεαρή βλάστηση. Αυτά είναι αποτέλεσμα της τροφικής δραστηριότητας προνυμφών διαφόρων λεπιδοπτέρων, καθώς και ακμαίων διαφόρων ωτιορρύγχων και άλλων κολεοπτέρων εντόμων.

Για την προστασία της νεαρής βλάστησης από τέτοιους εχθρούς, συνιστάται η εφαρμογή των μέτρων που αναφέρθηκαν για τα έντομα αυτά στο δελτίο 2 / 19.03.2019.

Ωίδιο

Το παρόν βλαστικό στάδιο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο σε μολύνσεις του μύκητα. Οι σχετικά υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν (>15⁰ C) ευνοούν την εξάπλωση της ασθένειας στην τρυφερή βλάστηση. Την εποχή αυτή ο ρυθμός αύξησης της νέας βλάστησης είναι ταχύς. Ο κίνδυνος μολύνσεων είναι μεγαλύτερος στις περιοχές που η ασθένεια ενδημεί, καθώς και στις ευαίσθητες ποικιλίες.

Για τον περιορισμό του μολύσματος, συστήνεται στους αμπελουργούς να επισκοπούν τον αμπελώνα μία φορά την εβδομάδα, προκειμένου να συλλέγουν και να καταστρέφουν τους προσβεβλημένους βλαστούς. Λόγω της ιδιαίτερης ευπάθειας της καλλιέργειας στον μύκητα στο παρόν βλαστικό στάδιο και ανεξάρτητα από τη διαπίστωση προσβολής, συνιστάται προληπτική επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο.

Συστήνεται η ορθολογική εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος ανάπτυξης ανθεκτικότητας του μύκητα.

Η καταπολέμηση του ωιδίου μπορεί να συνδυαστεί με αυτή του περονοσπόρου, αλλά και της φόμοψης.

Περονόσπορος

Θεωρείται ως η πλέον καταστρεπτική ασθένεια της αμπέλου σε περιοχές, όπου κατά τη βλαστική περίοδο επικρατούν υγρές κλιματολογικές συνθήκες. Οι προσβολές αρχίζουν συνήθως στο παρόν βλαστικό στάδιο και είναι τοπικού χαρακτήρα.

Συχνές βροχοπτώσεις, υψηλή σχετική υγρασία και θερμοκρασίες >13⁰ C ) είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές για την εκδήλωση της ασθένειας.

Σε περιοχές που η ασθένεια εμφανίζεται συχνά και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ευαίσθητες ποικιλίες, συστήνετε ένας προληπτικός ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο, όταν η βλάστηση αποκτήσει μήκος 8—10 εκ. περίπου.

Στον ψεκασμό αυτό δεν συνιστάται η χρήση χαλκούχου σκευάσματος, διότι προκαλείται καθυστέρηση στη βλάστηση. Για την αποφυγή δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα, είναι ανάγκη να γίνεται ορθολογική εναλλαγή μυκητοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες. Επισημαίνεται, ότι τα διασυστηματικά μυκητοκτόνα είναι επικίνδυνα για την ανάπτυξη ανθεκτικότητας του μύκητα.

Ο ψεκασμός σε αυτό το βλαστικό στάδιο είναι ιδιαίτερα σημαντικός, διότι σε περίπτωση που δεν καταπολεμηθούν αποτελεσματικά οι πρωτογενείς μολύνσεις και εφόσον επικρατήσουν κατόπιν συνθήκες περονοσπόρου, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να εμφανιστεί επιδημία της ασθένειας αργότερα, τον Μάιο ή στις αρχές Ιουνίου, με καταστροφικά αποτελέσματα.

Η προστασία των αμπελώνων από το παθογόνο είναι επιβεβλημένη για όσο διάστημα επικρατούν βροχοπτώσεις και θα πρέπει σε κάθε περιοχή να είναι γενικευμένη, ώστε να μην υπάρχουν εστίες πολλαπλασιασμού και διασποράς μολυσμάτων της ασθένειας. Επισημαίνεται ότι τα κονίδια του μύκητα είναι αεροσπόρια, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται και να μολύνουν σε μεγάλες αποστάσεις.

Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και που συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας.

Τέτοια μέτρα είναι: 1) τα κλαδέματα (χειμερινό και θερινά), 2) η καταστροφή των ζιζανίων, 3) η αποστράγγιση του εδάφους και 4) ο περιορισμό της αζωτούχου λίπανσης, που οδηγεί σε υπερβολική και ευαίσθητη σε προσβολές βλάστηση.

Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα, έτσι ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Οι εικόνες που δίνονται και παρουσιάζουν συμπτώματα προσβολής ασθενειών και εχθρών είναι απλώς ενδεικτικές και σκοπό έχουν την καλλίτερη κατανόηση των φυτοπαθολογικών προβλημάτων από τους καλλιεργητές. Σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν εργαλείο διάγνωσης από μέρους των παραγωγών. Για θέματα διάγνωσης πάσης φύσεως προσβολών των φυτών, οι καλλιεργητές σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να απευθύνονται άμεσα σε εξειδικευμένους γεωπόνους.

Πολλοί είναι αυτό το διάστημα οι εχθροί και οι ασθένειες του αμπελιού και απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή.

Έντομα Πρόκειται για προνύμφες λεπιδοπτέρων, καθώς και ακμαία ωτιορρύγχων και άλλων κολεοπτέρων, που εμφανίζονται την εποχή αυτή και τρέφονται στους διογκωμένους και εκπτυσσόμενους οφθαλμούς (στάδια Β1─C3), τους οποίους και καταστρέφουν πλήρως. Η δραστηριότητά τους μπορεί να επεκτείνεται και αργότερα στη νεαρή βλάστηση. Σε χρονιές μεγάλων πληθυσμών η καταστροφή των οφθαλμών και συνεπώς της παραγωγής, μπορεί να είναι σημαντική.

Την περίοδο αυτή, συνιστάται ο συχνός έλεγχος των πρέμνων και συγκεκριμένα των κεφαλών, για την ύπαρξη φαγωμένων οφθαλμών, καθώς και για την παρουσία προνυμφών. Σε περίπτωση προσβολής, ανάλογος έλεγχος συνιστάται και κατά τη διάρκεια της νύκτας, για τη διαπίστωση της παρουσίας και της δραστηριότητας ακμαίων (σκαθαριών) ωτιορρύγχων. Σημειώνεται, ότι οι ωτιόρρυγχοι δραστηριοποιούνται τις νυκτερινές ώρες. Σε περίπτωση που υπήρξε προσβολή των οφθαλμών την προηγούμενη χρονιά, ο έλεγχος αυτή την κρίσιμη περίοδο θα πρέπει να διενεργείται τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.

Σε περίπτωση διαπιστωμένης προσβολής συνιστάται η άμεση εφαρμογή ενός κατάλληλου και εγκεκριμένου εντομοκτόνου. Όταν διαπιστώνεται η παρουσία ωτιορρύγχων, η εφαρμογή θα πρέπει να γίνεται νυκτερινές ώρες,. Επειδή η προσβολή στον αμπελώνα είναι συχνά εντοπισμένη, συνιστάται ο ψεκασμός μόνο των προσβεβλημένων πρέμνων, των γειτονικών προς αυτά, καθώς και της επιφάνειας του εδάφους στην περιοχή του λαιμού.

Ακάρεα

Πρόκειται για πολύ μικρού μεγέθους σκωληκόμορφα ακάρεα Eriophyidae, τα οποία από τα λέπια των οφθαλμών και τις ρωγμές κληματίδων όπου διαχειμάζουν, προκαλούν νέκρωση οφθαλμών και ισχυρή παραμόρφωση βλαστών και φύλλων. Συνήθως δεν απαιτείται η λήψη μέτρων για την καταπολέμηση των φυτοφάγων αυτών ακάρεων, διότι οι πληθυσμοί τους ελέγχονται αποτελεσματικά από φυσικούς εχθρούς (αρπακτικά ακάρεα Phytoseidae και θρίπες).

Καταπολέμηση συνιστάται, μόνο στην περίπτωση που έχουν διαπιστωθεί σημαντικές ζημιές (κυρίως νεκρώσεις οφθαλμών και ισχυρές παραμορφώσεις βλαστών και φυλλώματος) την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο. Η καταπολέμηση αφορά ψεκασμό με βρέξιμο θείο 1% στο φούσκωμα των οφθαλμών (στάδια Β1-Β3). Μετά την έκπτυξη των οφθαλμών και για λόγους τοξικότητας, η αναλογία πρέπει να μειωθεί σε 0,8-0,6%. Ο ψεκασμός αυτός είναι μεγάλης σημασίας, διότι οι επεμβάσεις αργότερα, μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων, δεν είναι υψηλής αποτελεσματικότητας.

Σημειώνεται, ότι ο ψεκασμός αυτός έχει ευεργετική δράση τόσο εναντίον του ωιδίου, όσο και εναντίον της φόμοψης και της μακρόφωμας.

Θρίπες

Εμφάνιση θριπών κατά την περίοδο της έκπτυξης των οφθαλμών (στάδια C1─C3), μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ζημιές στην νεαρή και ταχύτατα αναπτυσσόμενη βλάστηση, όπως ισχυρή παραμόρφωση βλαστών και φύλλων, καθώς και καθήλωση ανάπτυξης των εκπτυσσόμενων οφθαλμών.

Την εποχή αυτή συνιστάται οι αμπελουργοί να επισκοπούν τους αμπελώνες, για τυχόν παρουσία θριπών στην εκπτυσσόμενη βλάστηση. Στην περίπτωση που το προηγούμενο έτος είχε παρατηρηθεί προσβολή από τα έντομα, τότε η επισκόπηση είναι αναγκαία. Αυτή συνίσταται σε ελαφρά και προσεκτικά τινάγματα των νεαρών βλαστών πάνω από μία κόλα λευκό χαρτί. Η επισκόπηση καλό είναι να γίνεται σε δροσερές μέρες, με τυχαία επιλογή βλαστών και από όλη την έκταση του αμπελώνα. Η επισκόπηση μπορεί να απλοποιηθεί με την τοποθέτηση και τον ανά διήμερο έλεγχο μίας μπλε ή κίτρινης κολλητικής παγίδας ανά 3─4 στρέμματα.

Καλλιεργητικό μέτρο που βοηθά σημαντικά στην αντιμετώπιση των θριπών, είναι η επιμελής καταστροφή της άγριας βλάστησης μέσα και γύρω από τους αμπελώνες, διότι οι θρίπες έχουν μεγάλο κύκλο ξενιστών, πολλοί από τους οποίους είναι ζιζάνια.

Στην περίπτωση που διαπιστωθεί η παρουσία πληθυσμού θριπών, συνιστάται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο και κατά προτίμηση περισσότερο εκλεκτικό και φιλικό προς το περιβάλλον.

Φόμοψη-μακρόφωμα

Πρόκειται για συγγενείς μυκητολογικές ασθένειες με ανάλογα συμπτώματα. Η πιθανότερη περίοδος προσβολής της νεαρής βλάστησης από τα πυκνιδιοσπόρια των μυκήτων είναι από την έκπτυξη των οφθαλμών, μέχρι να αποκτήσουν οι βλαστοί μήκος περίπου 15 εκ..

Σε αμπελώνες, αλλά και σε περιοχές με ιστορικό προσβολής από τις ασθένειες, συστήνεται η διενέργεια 1―3 προληπτικών ψεκασμών με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο. Ο πρώτος ψεκασμός διενεργείται στην έκπτυξη των οφθαλμών (στάδιο C1-C3), ο δεύτερος αμέσως μετά το σχηματισμό του πρώτου φύλλου (στάδιο D1) και ο τρίτος στο στάδιο των 2-3 φύλλων (στάδιο D2-D4, μήκος βλαστού 5—7εκ.). Ο αριθμός των επεμβάσεων εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες και από την ευαισθησία της ποικιλίας.

Η βροχή και οι σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες συμβάλουν θετικά στην απελευθέρωση των πυκνιδιοσπορίων και στη μολυσματικότητα της ασθένειας.

Ωίδιο

Θεωρείται ως η πλέον καταστροφική μυκητολογική ασθένεια του αμπελιού στη χώρα μας. Προσβάλει τη βλάστηση από τα πρώτα στάδια της έκπτυξης, καθώς και τους βότρυες μέχρι το στάδιο του γυαλίσματος. Χαρακτηριστικό του μύκητα είναι ότι μπορεί να αναπτύσσεται ακόμη και σε συνθήκες χαμηλής ατμοσφαιρικής υγρασίας (25%), ενώ η βλάστηση των κονιδίων και η εξάπλωση της ασθένειας συμβαίνει σε ευρύ θερμοκρασιακό εύρος (15—32⁰ C). Η διασπορά των κονιδίων δεν συμβαίνει σε μεγάλες αποστάσεις, έτσι μία απόσταση 100 μέτρων θεωρείται ασφαλής για την προστασία του αμπελώνα από γειτονικούς μολυσμένους.

Η καταπολέμηση του ωιδίου για να είναι αποτελεσματική, θα πρέπει να ξεκινήσει από την έναρξη της βλάστησης. Για το σκοπό αυτό, συστήνεται επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο για την καλλιέργεια μυκητοκτόνο στο στάδιο των 2─3 φύλλων (μήκος βλαστού 5-7 εκ. περίπου, στάδιο D2─D4). Ο ψεκασμός αυτός θεωρείται καθοριστικός για την παραπέρα εξέλιξη της ασθένειας.

Πρέπει πάντα να δίνεται μεγάλη σημασία στην ορθολογική εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.

Στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί το σκεύασμα (φυσικό προϊόν) του ανταγωνιστικού μύκητα Ampelomyces quisqualis M10.

Για τον περιορισμό του αρχικού μολύσματος συστήνεται η συλλογή και η καταστροφή των προσβεβλημένων βλαστών. Αυτό το καλλιεργητικό μέτρο καλό είναι να εφαρμόζεται από τους αμπελουργούς μία φορά την εβδομάδα, αρχίζοντας δύο εβδομάδες μετά την έκπτυξη των οφθαλμών και μέχρι την άνθηση.

Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Οι εικόνες που δίνονται και παρουσιάζουν συμπτώματα προσβολής ασθενειών και εχθρών είναι απλώς ενδεικτικές και σκοπό έχουν την καλλίτερη κατανόηση των φυτοπαθολογικών προβλημάτων από τους καλλιεργητές. Σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν εργαλείο διάγνωσης από μέρους των παραγωγών. Για θέματα διάγνωσης πάσης φύσεως προσβολών των φυτών, οι καλλιεργητές σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να απευθύνονται άμεσα σε εξειδικευμένους γεωπόνους.

Από την Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας (ΔΑΟ) ΠΕ Καρδίτσας γίνονται γνωστά τα ακόλουθα: Οι παραγωγοί που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν άδεια νέας φύτευσης οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου, πρέπει να υποβάλλουν ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (www.minagric.gr) αίτηση-υπεύθυνη δήλωση μέχρι τις 27 Μαρτίου 2019.

Η αίτηση γίνεται αποδεκτή όταν σ’ αυτή επισυνάπτονται ηλεκτρονικά όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την ικανοποίηση του κριτηρίου επιλεξιμότητας. Στην περίπτωση που δεν επισυνάπτονται δικαιολογητικά που αφορούν κριτήρια προτεραιότητας, η αίτηση είναι επιλέξιμη, αλλά δεν βαθμολογείται για τα κριτήρια αυτά.

Στην αίτηση-υπεύθυνη δήλωση, δηλώνεται η έκταση (σε στρέμματα) και οι συντεταγμένες των κορυφών κάθε αγροτεμαχίου,  για το οποίο πρόκειται να χορηγηθεί η άδεια, καθώς και η Τοπική Κοινότητα και το τοπωνύμιο της περιοχής.

Για να είναι επιλέξιμες οι αιτήσεις θα πρέπει ο αιτών να διαθέτει αγροτεμάχιο ή αγροτεμάχια έκτασης τουλάχιστον ίσης με την έκταση που αιτείται.

Η αιτούμενη για άδεια νέας φύτευσης έκταση δύναται να αντιστοιχεί σε ένα ή περισσότερα αγροτεμάχια και  ως ελάχιστη αιτούμενη έκταση ανά αγροτεμάχιο ορίζεται το ένα (1) στρέμμα.

Οι εν λόγω εκτάσεις δύνανται να  είναι ιδιόκτητες ή ενοικιαζόμενες.

Κριτήρια Προτεραιότητας –  Κατάταξη των αιτήσεων/Βαθμολογία ανά Περιφέρεια 

Εφόσον οι επιλέξιμες αιτήσεις αδειοδότησης που θα υποβληθούν, υπερβαίνουν την έκταση που πρόκειται να χορηγηθεί, η χορήγηση θα  πραγματοποιηθεί  σύμφωνα με τα αντικειμενικά και μη μεροληπτικά κριτήρια προτεραιότητας που έχουν επιλεγεί για κάθε Περιφέρεια.

Για την Περιφέρεια Θεσσαλίας τα κριτήρια προτεραιότητας είναι τα εξής:

Κριτήριο Α

Παραγωγοί ηλικίας έως 40 ετών κατά το έτος υποβολής της αίτησης, που φυτεύουν οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου για πρώτη φορά και εγκαθίστανται ως αρχηγοί της εκμετάλλευσης (νεοεισερχόμενοι).

Η συμμόρφωση προς το εν λόγω κριτήριο βαθμολογείται με τρείς (3) μονάδες.

Κριτήριο Β

Εκτάσεις όπου οι αμπελώνες συμβάλλουν στη διατήρηση του περιβάλλοντος με την εφαρμογή των κανόνων βιολογικής παραγωγής ή με εθνικά συστήματα πιστοποίησης για ολοκληρωμένη διαχείριση στην παραγωγή σε ολόκληρη την έκταση που προορίζεται για νέα φύτευση .

Η συμμόρφωση στο κριτήριο Β βαθμολογείται με μία (1) μονάδα.

Κριτήριο Γ

Εκτάσεις που αντιμετωπίζουν φυσικούς ή άλλους ειδικούς περιορισμούς .

Για τον Νομό Καρδίτσας το κριτήριο πληρούται αν το ή τα συγκεκριμένα αγροτεμάχια που προσδιορίζονται στην αίτηση βρίσκονται  σε υψόμετρο άνω των 500 μέτρων τουλάχιστον, μη συμπεριλαμβανομένων των υψιπέδων.

Η συμμόρφωση στο κριτήριο Γ βαθμολογείται με μία (1) μονάδα.

Κριτήριο Δ

Εκτάσεις που προορίζονται για νέα φύτευση στο πλαίσιο της διεύρυνσης των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων.

Το κριτήριο θεωρείται ότι πληρούται αν κατά το χρόνο της αίτησης ο αιτών:

α) διαθέτει σύμφωνα με τα στοιχεία του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου ( Ο.Σ.Δ.Ε.) του προηγούμενου έτους (2018) ελάχιστη έκταση γεωργικής εκμετάλλευσης πέντε (5) στρεμμάτων.

και επιπλέον

β) έχει στην κατοχή του αμπελουργική εκμετάλλευση, με οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου και  ανήκει σε μια από τις παρακάτω  κατηγορίες, ανάλογα με την έκτασή της:

1. Εκμετάλλευση από πέντε (5) έως και πενήντα (50) στρέμματα αμπέλι με οινοποιήσιμες ποικιλίες
2. Εκμετάλλευση με πάνω από πενήντα (50) στρέμματα αμπέλι με οινοποιήσιμες ποικιλίες.

Η συμμόρφωση στο κριτήριο Δ βαθμολογείται με 3,5 μονάδες στην περίπτωση 1 και με 2,45 στην περίπτωση 2.

Κριτήριο Ε

Προηγούμενη συμπεριφορά του παραγωγού.

Το ανωτέρω κριτήριο θεωρείται ότι πληρούται αν ο αιτών δεν διαθέτει αμπελουργικές εκτάσεις χωρίς άδεια, όπως αναφέρεται στο άρθρο 71 του Καν. (ΕΕ) 1308/2013, ή χωρίς δικαίωμα φύτευσης, όπως αναφέρεται στα άρθρα 85α και 85β του Καν. (ΕΚ)1234/2007.

Η συμμόρφωση στο κριτήριο Ε βαθμολογείται με 1,5 μονάδες.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας (ΔΑΟ) ΠΕ Καρδίτσας, στο γραφείο αμπελουργίας, (αρμόδιος γεωπόνος ο κ. Π. Κουσιάς).

Οι μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλλουν το ξύλο του αμπελιού (Ευτυπίωση, Ίσκα, Ασθένεια Petri, Μελανή Νέκρωση Βραχιόνων), αποτελούν ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της αμπελοκαλλιέργειας, διότι μειώνουν σοβαρά την παραγωγή και καταστρέφουν σταδιακά το φυτικό κεφάλαιο.

Συχνά, οι ασθένειες αυτές συνυπάρχουν και δρουν ταυτόχρονα

Προκαλούν νέκρωση των αγγείων του ξύλου, με αποτέλεσμα τη σταδιακή ξήρανση κεφαλών, βραχιόνων και τελικώς ολόκληρων πρέμνων (κούρβουλα).

                Οι παθογόνοι αυτοί μύκητες είναι κατά κύριο λόγο παράσιτα πληγών και η μετάδοσή τους σχετίζεται άμεσα με το χειμερινό κλάδεμα και τις καιρικές συνθήκες.

Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν εγκεκριμένα μυκητοκτόνα για την καταπολέμηση αυτών των ασθενειών, συνιστάται η επιμελής εφαρμογή των παρακάτω προληπτικών μέτρων, προκειμένου να παρεμποδιστεί η μετάδοσή τους.

1. Το κλάδεμα να γίνεται όσο το δυνατό πιο καθυστερημένα (αργά το χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη) και οπωσδήποτε με ξηρό καιρό, προκειμένου να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος μόλυνσης των τομών κλαδέματος από μύκητες του ξύλου. Ο άνεμος και ο βροχερός καιρός ευνοεί ιδιαίτερα τις μολύνσεις (μεταφορά και βλάστηση μολυσμάτων).
2. Τα πρέμνα με εμφανή συμπτώματα προσβολής να κλαδεύονται τελευταία. Η αφαίρεση των προσβεβλημένων τμημάτων πρέπει να γίνεται με διαδοχικά κοψίματα, μέχρι η τελική τομή να εμφανιστεί φυσιολογική, χωρίς καστανούς μεταχρωματισμούς ή άλλες αλλοιώσεις. Τα ξερά πρέμνα να εκριζώνονται άμεσα και να καίγονται.
3. Να αποφεύγονται οι μεγάλες τομές κλαδέματος, διότι αυξάνεται κατά πολύ η πιθανότητα μόλυνσης των πρέμνων. Στην περίπτωση που αυτές είναι αναπόφευκτες, τότε να γίνονται όσο πιο όψιμα γίνεται (νωρίς την άνοιξη) και να καλύπτονται απαραίτητα με κατάλληλο προστατευτικό σκεύασμα.
4. Τα προσβεβλημένα φυτικά μέρη (κεφαλές, βραχίονες,) να απομακρύνονται άμεσα από τον αμπελώνα και να καίγονται.
5. Τα εργαλεία κλαδέματος πρέπει τακτικά να απολυμαίνονται (τουλάχιστον κάθε φορά έπειτα από αφαίρεση προσβεβλημένου ξύλου) με εμβάπτιση σε καθαρό οινόπνευμα ή σε διάλυμα χλωρίνης 10%.
6. Αμέσως μετά το κλάδεμα και μέχρι το φούσκωμα των ματιών, συνιστάται ψεκασμός των πρέμνων με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο για την καλλιέργεια χαλκούχο σκεύασμα.

1. Φομοψη-μακροφομα. Πρόκειται για μυκητολογικές ασθένειες που προκαλούνται από συγγενείς μύκητες, οι οποίοι διαχειμάζουν υπό μορφή πυκνιδίων στην επιφάνεια των προσβεβλημένων κληματίδων. Για το λόγο αυτό, οι προσβεβλημένες κληματίδες πρέπει να απομακρύνονται άμεσα και να καίγονται. Ο χαλκός συμβάλει την καταστροφή των πυκνιδίων.
2. Ωιδιο. Ο μύκητας διαχειμάζει με τη μορφή μυκηλίου στους οφθαλμούς των προσβεβλημένων κληματίδων, καθώς και με τη μορφή κλειστοθηκίων στην επιφάνεια των προσβεβλημένων κληματίδων και των φύλλων. Ο χαλκός συμβάλει την καταστροφή των κλειστοθηκίων.
3. Βακτηριακη νεκρωση

Το βακτήριο είναι παράσιτο πληγών και έχει τη δυνατότητα διασυστηματικής μόλυνσης μέσω των αγγειακού συστήματος. Το βακτηριακό μόλυσμα που ελευθερώνεται στην περιοχή των ελκών, μεταφέρεται με τη βροχή και τον άνεμο και μολύνει μέσω πληγών και κυρίως των τομών του κλαδέματος.

Προκαλεί ξηράνσεις κεφαλών και βραχιόνων, με αποτέλεσμα τη σταδιακή εξασθένηση των πρέμνων και την έξοδό τους από την παραγωγή. Τα συμπτώματα της ασθένειας είναι ορατά με την έναρξη της βλάστησης. Ορισμένες κεφαλές του προσβεβλημένου πρέμνου δεν βλαστάνουν ή δίνουν ασθενικούς βλαστούς που αποξηραίνονται αργότερα. Συνήθως η προσβολή εντοπίζεται προς τη μία πλευρά του πρέμνου. Ευπαθείς στις μολύνσεις είναι οι τρυφερές κληματίδες μέχρι μήκους 10 εκ. Η μετάδοση της ασθένειας ευνοείται από βροχερό καιρό και σε μεγάλο θερμοκρασιακό εύρος (0⁰C─30⁰C). Μεγαλύτερη ευπάθεια στη βακτηρίωση παρουσιάζουν οι ποικιλίες Σουλτανίνα και Ραζακί.

Ψευδόκοκκοι

Σε αμπελώνες με σημαντική προσβολή από ψευδόκοκκους το προηγούμενο έτος και ιδιαίτερα στην περίπτωση που δεν εφαρμόστηκε επέμβαση μετά τον τρύγο, συνιστάται ένας ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο για την καλλιέργεια εντομοκτόνο. Σκοπός της επέμβασης είναι η θανάτωση μέρος του πληθυσμού των εντόμων, δηλ. εκείνου που διαχειμάζει στο υπέργειο μέρος του πρέμνου, κάτω από τα ρυτιδώματα. Συνιστάται να ψεκάζονται μόνο τα προσβεβλημένα πρέμνα, τα οποία ο αμπελουργός πρέπει να έχει σημάνει (πχ. με ταινία δρόμου), ήδη από την προηγούμενη βλαστική περίοδο. Ο επιλεκτικός ψεκασμός συστήνεται για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και οικονομίας, επειδή: 1) η προσβολή από ψευδόκοκκους συνήθως εμφανίζεται στον αμπελώνα υπό μορφή ομάδων προσβεβλημένων πρέμνων και 2) κάποιες δραστικές ουσίες είναι ευρέως φάσματος, με υψηλή τοξικότητα για την ωφέλιμη πανίδα (αρπακτικά, παρασιτοειδή).Το ψεκαστικό υγρό πρέπει να έχει μεγάλη πίεση και να καλύπτει όλα τα μέρη του πρέμνου, μέχρι και την επιφάνεια του εδάφους στην περιοχή του λαιμού.

Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, τη συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) ΠΕ Καρδίτσας κάνει γνωστό, ότι η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή αιτήσεων ένταξης στο Πρόγραμμα «Αναδιάρθρωση και Μετατροπή Αμπελουργικών  Εκτάσεων στην Ελλάδα για την περίοδο 2018-19» στην Υπηρεσία μας, είναι  η 20^η Μαΐου 2018.

Δικαιούχοι του προγράμματος είναι οι αμπελουργοί που κατέχουν αμπελοτεμάχια έκτασης άνω του μισού (0,5) στρέμματος, τα οποία χρήζουν ανανέωσης λόγω αλλαγής ποικιλιών και ανάγκης βελτίωσης των τεχνικών διαχείρισης.

Οι παραπάνω παραγωγοί εντάσσονται για την υλοποίηση των μέτρων: α) εκρίζωσης, β) απώλειας εισοδήματος, γ) αναφύτευσης και δ) βελτίωσης τεχνικών διαχείρισης.

Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανέρχεται στα 1621 Ευρώ για τις πεδινές περιοχές και στα 1846 για τις ορεινές.

Προϋποθέσεις για την ένταξη

 α) Οι αμπελουργοί θα πρέπει υποχρεωτικά να είναι εγγεγραμμένοι στο αμπελουργικό μητρώο και να έχουν κάνει δήλωση συγκομιδής αμπελοοινικών προϊόντων και δήλωση Ο.Σ.Δ.Ε. για τα έτη 2016 και 2017

β) το αγροτεμάχιο που σκοπεύουν να φυτέψουν ή να αναφυτέψουν να είναι κατοχυρωμένο με τίτλο ιδιοκτησίας ή ενοικιαστήριο διάρκειας τουλάχιστον εννέα (9) ετών.

Απαραίτητα Δικαιολογητικά

Κατά την υποβολή της αίτησης ένταξης στο πρόγραμμα, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προσκομίσουν στην υπηρεσία μας τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

α) Φωτοτυπία Δελτίου Ταυτότητας

β) Αποδεικτικό ΑΦΜ

γ) Φωτοτυπία της πρώτης σελίδας βιβλιαρίου τράπεζας

δ) Τίτλο ιδιοκτησίας ή συμφωνητικό εκμίσθωσης

ε) Δήλωση Ο.Σ.Δ.Ε. για το έτος 2017.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στην Δ.Α.Ο.Κ. ΠΕ Καρδίτσας, στο Γραφείο Αμπελουργίας, τηλέφωνο 24413-55243 (Υπεύθυνος Προγράμματος ο κ. Π. Κουσιάς).

Καρδίτσα, 21 Μαρτίου 2018

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής Περιφέρειας Θεσσαλίας ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους παραγωγούς ότι το αμπέλι, και ειδικά το οινοποιήσιμο, είναι μια πλήρως ελεγχόμενη καλλιέργεια, καθώς από το 1987 και μετά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω των κοινοτικών κανονισμών επιτρέπει τη φύτευση με οινοποιήσιμες ποικιλίες μόνο σε περιπτώσεις άδειας φύτευσης ή αναφύτευσης.

Για τη διαδικασία φύτευσης του αμπελώνα ακολουθείται η διαδικασία όπως αυτή περιγράφεται στο άρθρο 9 της με αρ. 1011/21054/18-02-2016 (ΦΕΚ 486Β, ΑΔΑ: Ω5074653ΠΓ-ΥΚΕ) Υ.Α. «οι παραγωγοί πριν οποιαδήποτε ενέργεια υλοποίησης της χορηγούμενης άδειας θα πρέπει υποχρεωτικά να επικοινωνήσουν με τις αρμόδιες Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής». Συνεπώς οι κάτοχοι αδειών πριν τη φύτευση του αμπελώνα υποχρεούται να ενημερώσουν την αρμόδια ΔΑΟΚ υποβάλλοντας αίτηση με πλήρη φάκελο.

Επίσης, όπως αναφέρεται στην με αρ. 1011/21054/18-02-2016 (ΦΕΚ 486Β, ΑΔΑ: Ω5074653ΠΓ-ΥΚΕ) Υ.Α είναι υποχρεωτική η χρήση αντιφυλλοξηρικών υποκειμένων αμπέλου, απαιτείται χημική ανάλυση εδάφους (περιεκτικότητα εδάφους σε CaCO₃ και άλλα τεχνικά χαρακτηριστικά) πριν την έκδοση της Άδειας εγκατάστασης αμπελώνα και προμήθειας πολλαπλασιαστικού υλικού και η εγκατάσταση της νέας αμπελοφυτείας πραγματοποιείται με ελάχιστο αριθμό πρέμνων 250 ανά στρέμμα.

Η φύτευση πραγματοποιείται με τις συνιστώμενες και επιτρεπόμενες ποικιλίες σύμφωνα με την αρ. 2919/95506/13-9-2017 (ΦΕΚ 3276Β, ΑΔΑ: ΨΓ3Ξ4653ΠΓ-ΖΕΨ) Υ.Α. «Ταξινόμηση οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου και ποικιλιών σταφιδοποιίας», όπως κάθε φορά ισχύει.

Η προαναφερθείσα διαδιακασία ακολουθείται και για τις άδειες νέων αμπελοφυτεύσεων που έχουν χορηγηθεί το 2016 και 2017, μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του Υπ.Α.Α.Τ. και αναφέρονται σε συγκεκριμένο τεμάχιο. Σύμφωνα με το άρθρο 8§9 της με αρ. 609/16822/14-2-2017 Υ.Α. (ΦΕΚ 600B, ΑΔΑ: 757Ο4653ΠΓ-ΓΦ0) αλλαγή τεμαχίου πραγματοποιείται μόνο σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου ισχύος της άδειας, οι αιτούντες έχουν τη δυνατότητα με αίτηση τους στην αρμόδια ΔΑΟΚ να αλλάξουν την αρχικά αιτούμενη έκταση με άλλη αντίστοιχου μεγέθους, υπό τον όρο ότι η νέα έκταση έχει τα ίδια χαρακτηριστικά, όσον αφορά τα κριτήρια προτεραιότητας του άρθρου 6 της παρούσης.

Η δυνατότητα αλλαγής τεμαχίου που αδειοδοτήθηκε και μεταβίβαση της άδειας περιγράφεται στο άρθρο 6 της με αρ. 1541/49475/05-5-2017 (ΑΔΑ: 7ΦΟΠ4653ΠΓ-ΗΞΛ) εγκυκλίου όπου αναφέρεται ότι «….η άδεια νέας φύτευσης μπορεί να υλοποιηθεί σε τεμάχιο άλλο διαφορετικό από το οποίο δόθηκε η άδεια (με διαφορετικό / ή διαφορετικούς 13 ψηφιο κωδικό, από τον αναγραφόμενο στην εκτυπωμένη άδεια φύτευσης) όταν η έκταση για την οποία δόθηκε η αδειοδότηση δεν είναι διαθέσιμη όπως για περιπτώσεις:

• η επιλέξιμη έκταση αντιστοιχεί σε τεμάχια που παίρνουν μέρος σε αναδασμό και δεν είχε οριστικοποιηθεί η διαδικασία απόδοσης τίτλων ως την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης από τον αιτούντα παραγωγό.
• απαλλοτρίωσης
• για το επιλέξιμο τεμάχιο έχουν τροποποιηθεί ή διαπιστώνονται παράγοντες που επηρεάζουν τα χαρακτηριστικά του και το καθιστούν ακατάλληλο για την καλλιέργεια της οινοποιήσιμης αμπέλου.
• περιπτώσεις κατά τις οποίες αδειοδοτήθηκε μέρος της έκτασης τεμαχίων παραγωγού και όχι η συνολική τους έκταση. Σε αυτή την περίπτωση και προς αποφυγή πολυτεμαχισμού και κατακερματισμού της εκμετάλλευσης δύναται η φύτευση σε ένα ή περισσότερα αγροτεμάχια τα οποία είναι ανάλογης έκτασης με αυτή που αδειοδοτήθηκε.

Για όλες τις περιπτώσεις αλλαγής αγροτεμαχίων, τα νέα τεμάχια πρέπει να πληρούν τις ανάλογες προϋποθέσεις που ίσχυαν για τα επιλέξιμα τεμάχια αδειοδότησης (έκταση, υψόμετρο, βιολογική καλλιέργεια κ.α.), σε εφαρμογή του ‘’ Άρθρο 10, (Καν.215/561).

Περιπτώσεις υλοποίησης της αδειοδότησης (μεταβίβαση άδειας) από διαφορετικό παραγωγό είναι δυνατή σε περιπτώσεις που συνδέονται με το μεταβιβαζόμενο τεμάχιο στο πλαίσιο διαχείρισης εμπράγματων δικαιωμάτων επί των ακινήτων φυσικών ή άλλων προσώπων, για κληρονομικούς λόγους, εφόσον η μεταβίβαση τεμαχίου και άδειας διενεργείται εντός του διαστήματος υποχρέωσης φύτευσης – τριών ετών από την ημερομηνία χορήγησής της αδείας.

Για την πραγματοποίηση οποιασδήποτε μεταβολής / τροποποίησης στα στοιχεία του τελικού πίνακα χορήγησης αδειών, θα πρέπει να υποβάλλεται σχετικό αίτημα στη ΔΑΟΚ, για την γνωστοποίηση της μεταβολής (τεμαχίου, ή και αδειοδοτημένου παραγωγού).»

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής (Δ.Α.Ο.Κ.) Περιφέρειας Θεσσαλίας σας ενημερώνει ότι σύμφωνα με την με αρ. 609/16822/14-2-2017 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 600Β, ΑΔΑ: 757Ο4653ΠΓ-ΓΦ0) και την με αρ. 1541/49475/5-5-2017 Εγκύκλιο (ΑΔΑ: 7ΦΟΠ4653ΠΓ-ΗΞΛ), οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του ΥΠ.Α.Α.Τ. (www.minagric.gr), αίτηση-υπεύθυνη δήλωση για την απόκτηση αδειών νέας φύτευσης οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου από 27 Φεβρουαρίου 2018 έως 27 Μαρτίου 2018. Θα χορηγηθούν άδειες νέας φύτευσης, που αντιστοιχούν στο 1% (περίπου 6.400 στρ) του συνόλου των αμπελουργικών εκτάσεων που διαθέτει η χώρα και θα κατανεμηθούν σε επίπεδο χώρας.

Είναι γνωστό ότι το κριτήριο επιλεξιμότητας είναι η διάθεση αγροτεμαχίου (ιδιόκτητου ή ενοικιαζόμενου) έκτασης τουλάχιστον ίσης με την έκταση της αίτησης. Ελάχιστη αιτούμενη έκταση ανά αγροτεμάχιο το 1στρ. Η αίτηση είναι αποδεκτή όταν σ’ αυτή επισυνάπτονται ηλεκτρονικά όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την ικανοποίηση του κριτηρίου επιλεξιμότητας. Στην περίπτωση που δεν επισυνάπτονται δικαιολογητικά που αφορούν κριτήρια προτεραιότητας, η αίτηση είναι επιλέξιμη, αλλά δεν βαθμολογείται για τα κριτήρια αυτά.

Εφόσον οι επιλέξιμες αιτήσεις αδειοδότησης που θα υποβληθούν, υπερβαίνουν την έκταση που πρόκειται να χορηγηθεί, η χορήγηση θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τα κριτήρια προτεραιότητας που έχουν επιλεγεί.

Επισημαίνεται ότι οι άδειες φύτευσης που χορηγούνται μέσω της ψηφιακής εφαρμογής δεν ενισχύονται οικονομικά για καμία δράση του Προγράμματος Αναδιάρθρωσης και Μετατροπής Αμπελώνων.

Η με αρ. 609/16822/14-2-2017 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 600Β) καθώς και ενημερωτικό υλικό έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας Θεσσαλίας (www.thessaly.gov.gr), ακολουθώντας τις επιλογές: «Ενημέρωση», «Γεωργικά θέματα», «Π.Ε. Λάρισας» και τέλος «Ενημέρωση», με ελεύθερη πρόσβαση.

Α. Ασθένειες ξύλου.   Οι μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλλουν το ξύλο του αμπελιού (Ευτυπίωση, Ίσκα, Ασθένεια Petri, Μελανή Νέκρωση Βραχιόνων), αποτελούν ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της αμπελοκαλλιέργειας, διότι μειώνουν σοβαρά την παραγωγή και καταστρέφουν σταδιακά το φυτικό κεφάλαιο.

Συχνά, οι ασθένειες αυτές συνυπάρχουν και δρουν ταυτόχρονα

Προκαλούν νέκρωση των αγγείων του ξύλου, με αποτέλεσμα τη σταδιακή ξήρανση κεφαλών, βραχιόνων και τελικώς ολόκληρων πρέμνων (κούρβουλα).

Οι παθογόνοι αυτοί μύκητες είναι κατά κύριο λόγο παράσιτα πληγών και η μετάδοσή τους σχετίζεται άμεσα με το χειμερινό κλάδεμα και τις καιρικές συνθήκες.

             Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν εγκεκριμένα μυκητοκτόνα για την καταπολέμηση αυτών των ασθενειών, συνιστάται η επιμελής εφαρμογή των παρακάτω προληπτικών μέτρων, προκειμένου να παρεμποδιστεί η μετάδοσή τους.

1. Το κλάδεμα να γίνεται όσο το δυνατό πιο καθυστερημένα (αργά το χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη) και οπωσδήποτε με ξηρό καιρό, προκειμένου να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος μόλυνσης των τομών κλαδέματος από μύκητες του ξύλου. Ο άνεμος και ο βροχερός καιρός ευνοεί ιδιαίτερα τις μολύνσεις (μεταφορά και βλάστηση μολυσμάτων).
2. Τα πρέμνα με εμφανή συμπτώματα προσβολής να κλαδεύονται τελευταία. Η αφαίρεση των προσβεβλημένων τμημάτων πρέπει να γίνεται με διαδοχικά κοψίματα, μέχρι η τελική τομή να εμφανιστεί φυσιολογική, χωρίς καστανούς μεταχρωματισμούς ή άλλες αλλοιώσεις. Τα ξερά πρέμνα να εκριζώνονται άμεσα και να καίγονται.
3. Να αποφεύγονται οι μεγάλες τομές κλαδέματος, διότι αυξάνεται κατά πολύ η πιθανότητα μόλυνσης των πρέμνων. Στην περίπτωση που αυτές είναι αναπόφευκτες, τότε να γίνονται όσο πιο όψιμα γίνεται (νωρίς την άνοιξη) και να καλύπτονται απαραίτητα με κατάλληλο προστατευτικό σκεύασμα.
4. Τα προσβεβλημένα φυτικά μέρη (κεφαλές, βραχίονες,) να απομακρύνονται άμεσα από τον αμπελώνα και να καίγονται.
5. Τα εργαλεία κλαδέματος πρέπει τακτικά να απολυμαίνονται (τουλάχιστον κάθε φορά έπειτα από αφαίρεση προσβεβλημένου ξύλου) με εμβάπτιση σε καθαρό οινόπνευμα ή σε διάλυμα χλωρίνης 10%.
6. Αμέσως μετά το κλάδεμα και μέχρι το φούσκωμα των ματιών, συνιστάται ψεκασμός των πρέμνων με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο για την καλλιέργεια χαλκούχο σκεύασμα.

Η εφαρμογή των παραπάνω προληπτικών μέτρων θεωρείται ως απαραίτητη για την προστασία της καλλιέργειας και από τις παρακάτω ασθένειες:

 1.Φόμοψη. Πρόκειται για μυκητολογικές ασθένειες που προκαλούνται από συγγενείς μύκητες, οι οποίοι διαχειμάζουν υπό μορφή πυκνιδίων στην επιφάνεια των προσβεβλημένων κληματίδων. Για το λόγο αυτό, οι προσβεβλημένες κληματίδες πρέπει να απομακρύνονται άμεσα και να καίγονται. Ο χαλκός συμβάλει την καταστροφή των πυκνιδίων.

2.Ωίδιο. Ο μύκητας διαχειμάζει με τη μορφή μυκηλίου στους οφθαλμούς των προσβεβλημένων κληματίδων, καθώς και με τη μορφή κλειστοθηκίων στην επιφάνεια των προσβεβλημένων κληματίδων και των φύλλων. Ο χαλκός συμβάλει την καταστροφή των κλειστοθηκίων.

3.Βακτηριακή νέκρωση.

Το βακτήριο είναι παράσιτο πληγών και έχει τη δυνατότητα διασυστηματικής μόλυνσης μέσω των αγγειακού συστήματος. Το βακτηριακό μόλυσμα που ελευθερώνεται στην περιοχή των ελκών, μεταφέρεται με τη βροχή και τον άνεμο και μολύνει μέσω πληγών και κυρίως των τομών του κλαδέματος.

Προκαλεί ξηράνσεις κεφαλών και βραχιόνων, με αποτέλεσμα τη σταδιακή εξασθένηση των πρέμνων και την έξοδό τους από την παραγωγή. Τα συμπτώματα της ασθένειας είναι ορατά με την έναρξη της βλάστησης. Ορισμένες κεφαλές του προσβεβλημένου πρέμνου δεν βλαστάνουν ή δίνουν ασθενικούς βλαστούς που αποξηραίνονται αργότερα. Συνήθως η προσβολή εντοπίζεται προς τη μία πλευρά του πρέμνου. Ευπαθείς στις μολύνσεις είναι οι τρυφερές κληματίδες μέχρι μήκους 10 εκ. Η μετάδοση της ασθένειας ευνοείται από βροχερό καιρό και σε μεγάλο θερμοκρασιακό εύρος (0⁰C─30⁰C). Μεγαλύτερη ευπάθεια στη βακτηρίωση παρουσιάζουν οι ποικιλίες Σουλτανίνα και Ραζακί.

Β. Ψευδόκοκκοι

Σε αμπελώνες με σημαντική προσβολή από ψευδόκοκκους το προηγούμενο έτος και ιδιαίτερα στην περίπτωση που δεν εφαρμόστηκε επέμβαση μετά τον τρύγο, συνιστάται ένας ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο για την καλλιέργεια εντομοκτόνο. Σκοπός της επέμβασης είναι η θανάτωση μέρος του πληθυσμού των εντόμων, δηλ. εκείνου που διαχειμάζει στο υπέργειο μέρος του πρέμνου, κάτω από τα ρυτιδώματα. Συνιστάται να ψεκάζονται μόνο τα προσβεβλημένα πρέμνα, τα οποία ο αμπελουργός πρέπει να έχει σημάνει (πχ. με ταινία δρόμου), ήδη από την προηγούμενη βλαστική περίοδο. Ο επιλεκτικός ψεκασμός συστήνεται για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και οικονομίας, επειδή: 1) η προσβολή από ψευδόκοκκους συνήθως εμφανίζεται στον αμπελώνα υπό μορφή ομάδων προσβεβλημένων πρέμνων και 2) κάποιες δραστικές ουσίες είναι ευρέως φάσματος, με υψηλή τοξικότητα για την ωφέλιμη πανίδα (αρπακτικά, παρασιτοειδή).Το ψεκαστικό υγρό πρέπει να έχει μεγάλη πίεση και να καλύπτει όλα τα μέρη του πρέμνου, μέχρι και την επιφάνεια του εδάφους στην περιοχή του λαιμού.

 Προσοχή: Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, τη συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.

Όλα τα δελτία μας υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγρ. Ανάπτυξης & Τροφίμων στο διαδίκτυο www.minagric.gr.

Ο Προϊστάμενος Τμήματος .

Δρ Δημήτρης Λύκας