Διευρυμένη σύσκεψη του Δ.Σ. της ΤΕΔΚ πραγματοποιήθηκε το πρωί για τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση χωρίς όμως αποτέλεσμα, δεδομένου ότι η κυβέρνηση κρατά ακόμη κλειστά τα χαρτιά της.
Οι τοποθετήσεις των Δημάρχων του Νομού.
Μετά την αποδοχή από την ΚΕΔΚΕ της πρότασης του Υπουργείου Οικονομικών για τα εκκρεμή οικονομικά θέματα των Ο.Τ.Α., ο Πρόεδρος της ΚΕΔΚΕ κ. Νικήτας Κακλαμάνης ζήτησε με επιστολή του στις ΤΕΔΚ της χώρας να καταθέσουν τις απόψεις τους για τη μελέτη του Ι.Τ.Α. μέχρι τις 5 Οκτωβρίου. Στην επιστολή του, μάλιστα, ο κ. Κακλαμάνης σημείωσε ότι πρέπει να ξεκινήσει ο εσωτερικός διάλογος ώστε να διαμορφωθούν οι θέσεις του κάθε νομού για τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση και στη συνέχεια οι τελικές θέσεις της ΚΕΔΚΕ στο συνέδριό της. Έτσι λοιπόν, συγκλήθηκε το Δ.Σ. της ΤΕΔΚ Ν. Καρδίτσας σε διευρυμένη συνεδρίαση, χωρίς ουσιαστικά να αποφασισθεί κάτι συγκεκριμένο, αφού όλο το σώμα συμφώνησε πως το τόσο σοβαρό θέμα για την Τ.Α. πρέπει να συζητηθεί στη Γενική Συνέλευση της ΤΕΔΚ, η οποία θα συγκληθεί μόλις η κυβέρνηση καταθέσει τη δική της πρόταση, έτσι ώστε οι Δήμοι να έχουν στα χέρια τους ένα συγκεκριμένο σχέδιο προς συζήτηση. Ωστόσο, στις τοποθετήσεις τους η πλειοψηφία των Δημάρχων του Νομού συμφωνούσε με τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση, όχι όμως στο χωροταξικό του Ι.Τ.Α., το οποίο όπως ειπώθηκε από τον Δήμαρχο Ιθώμης κ. Σταύρο Παπαγεωργίου είναι ανεφάρμοστο για το Νομό της Καρδίτσας. Ο Πρόεδρος της ΤΕΔΚ κ. Κωτσός στην τοποθέτησή του αρχικά έκανε μια αναδρομή στα θετικά και τα αρνητικά του Καποδιστρία Ι, ενώ ο κ. Τέγος υπογράμμισε πως το σχέδιο του Ινστιτούτου δεν είναι μονόδρομος. Σημειώνεται ότι στις 7 Οκτωβρίου η διοίκηση της ΚΕΔΚΕ θα συναντηθεί με τον υπουργό Εσωτερικών κ. Παυλόπουλο, προκειμένου να συζητηθεί ο χρόνος υλοποίησης των συμφωνηθέντων
Ο κ. Τέγος
«Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση της Τ.Α. που αφορά την συνένωση Περιφερειών, Νομών και Δήμων δεν γίνεται για την εξυπηρέτηση του λαού, για τη βελτίωση της ζωής του, δεν έχει καμία σχέση με τις πραγματικές λαϊκές ανάγκες. Για τις αλλαγές που ετοιμάζει η κυβέρνηση, χρησιμοποιούνται τα όργανα της Τ.Α. ώστε να προλειάνουν το έδαφος για την προώθηση αντιλαϊκών επιλογών. Ο περιορισμός της πολιτικής συζήτησης που επιχειρείται μέσω της ΚΕΔΚΕ και των ΤΕΔΚ για τον αριθμό, τη λειτουργικότητα ή όχι των νέων διοικητικών δομών, το χωροταξικό τους σχεδιασμό, για την ονομασία τους, είναι βαθιά αποπροσανατολιστικός, επιζήμιος, επιδερμικός αφού κρύβει την ουσία δηλαδή ποια πολιτική και ποιες κατευθύνσεις θέλουν να υπηρετεί η Τ.Α. Πυρήνας των επιζητούμενων μεταρρυθμίσεων, που ήδη πλευρές τους εφαρμόζονται στην Τ.Α. είναι η επιχειρηματικότητα, η ανταποδοτικότητα, η εμπορευματοποίηση υπηρεσιών και κοινωνικών αγαθών. Καλούμε όλους τους αιρετούς να καταδικάσουν, να αρνηθούν να εγκρίνουν και να προωθήσουν μέτρα και κατευθύνσεις που βοηθούν στην ευκολότερη υλοποίηση αυτής της πολιτικής αφού μέσα από τις διοικητικές αναδιορθώσεις:
- προχωρούν την στόχευση να κατακερματίσουν, να διασπάσουν τον ενιαίο χαρακτήρα κοινωνικών τομέων όπως η Υγεία, η Πρόνοια και η Παιδεία. Να διευκολύνουν την κερδοσκοπική και εμπορική δραστηριότητα σε αυτούς τους τομείς από μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.
- προωθούν την επιχειρησιακή ικανότητα για μεγαλύτερο πεδίο δράσης των μεγάλων κατασκευαστικών μονοπωλιακών ομίλων με τα έργα υποδομής τα οποία θα αναλαμβάνουν με τις ληστρικές μεθόδους των συμβάσεων παραχώρησης των ΣΔΙΤ αλλά και τις ιδιωτικοποιήσεις.
- περιορίζουν τις δαπάνες από τον κρατικό προϋπολογισμό αφού με την λεγόμενη ‘’λειτουργική και οικονομική αυτοδυναμία” και την δυνατότητα επιβολής τοπικής φορολογίας θα έχουμε νέα πρόσθετα βάρη για τους δημότες.
- με την ανασυγκρότηση υπηρεσιών και προσωπικού θα έχουμε αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς σε βάρος της σταθερότητας και μονιμότητας με την επέκταση των ‘’ευέλικτων” σχέσεων εργασίας (ωρομίσθιο, μερική απασχόληση σύμβασης έργου κλπ).
Απορρίπτουμε τον νέο Καποδίστρια, ενώ ταυτόχρονα δεν υπερασπίζουμε ούτε την σημερινή διοικητική δομή, που κατά γενική ομολογία δεν έφερε θετικά αποτελέσματα για ανάπτυξη προς όφελος του λαού. Στις σημερινές συνθήκες επιμένουμε, παλεύουμε και διεκδικούμε:
- Ενιαίο δημόσιο δωρεάν χαρακτήρα βασικών τομέων κοινωνικού περιεχομένου όπως στην Υγεία, Παιδεία, Πρόνοια κλπ και είμαστε αντίθετοι με τη μεταφορά κρατικών αρμοδιοτήτων στην Τ.Α.
- Δραστική αύξηση των κρατικών δαπανών προς όφελος των εργαζομένων και κατάργηση της ανταποδοτικότητας στις κοινωνικές υπηρεσίες.
- Ικανοποίηση της οικονομικής επάρκειας και Δήμων με ένα σεβαστό ποσοστό από τον Κρατικό Προϋπολογισμό που θα ικανοποιεί τις σύγχρονες ανάγκες του λαού και στην κατάργηση της κάθε είδους «τοπικής» φορολογίας, που οξύνει την αντιπαράθεση και την ανισόμετρη ανάπτυξη, την επιστροφή των αυθαίρετα παρακρατημένων στο πραγματικό τους ύψος.
- Σχεδιασμό και την υλοποίηση σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, αποκλειστικά δημόσιων υποδομών και μηχανισμών δημόσιας υγείας, υγείας πρόνοιας, πολιτισμού και αθλητισμού, μέτρων και προστασίας από πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμούς, άλλες καταστροφές από καιρικά φαινόμενα, ρύπανσης και μόλυνσης των υδάτων.
- Κατάργηση των ρυθμίσεων που περιορίζουν την αντιπροσωπευτικότητα, και εφαρμογή της απλής αναλογικής παντού.
- Πλήρη σταθερή εργασία, κατάργηση των ονομαζόμενων ευέλικτων εργασιακών σχέσεων, της ανασφάλιστης δουλειάς, στην Τ.Α. Κατάργηση των Δημοτικών επιχειρήσεων και μεταφορά των εργαζομένων τους στους οργανισμούς των Δήμων.
Ο κ. Τσιαντής
«Κληθήκαμε σήμερα να εκφράσουμε άποψη για τις προτάσεις του Ι.Τ.Α. που αφορούν το χωροταξικό, όπως η πλειοψηφία της ΚΕΔΚΕ αποφάσισε πριν λίγες μέρες στη Λάρισα. Προτάσεις που επισημαίνω, ούτε στο Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ έχουν συζητηθεί, ούτε καν στο Δ.Σ. του Ι.Τ.Α. Θεωρητικά αυτό γίνεται γιατί υποτίθεται αίρονται οι επιφυλάξεις της Αυτοδιοίκησης για μια σειρά προϋποθέσεις που κατά καιρούς θέταμε (ως ΚΕΔΚΕ) και αφορούν οικονομικά και θεσμικά αιτήματα. Προϋποθέσεις που και εδώ επισημαίνω, στο θεματικό συνέδριο της ΚΕΔΚΕ, με ευρύτατη πλειοψηφία εγκρίθηκαν.
1η προϋπόθεση
Λέγαμε Είμαστε υπέρ μιας συνολικής και ουσιαστικής μεταρρύθμισης του Πολιτικού και Διοικητικού συστήματος της χώρας, σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο.
Έχουμε: Εκκωφαντική σιωπή της Κυβέρνησης στο ζήτημα της Μεταρρύθμισης. Είναι πρωτοφανές φαινόμενο να μην έχει διατυπώσει οποιεσδήποτε προτάσεις για το περιεχόμενο της Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Όλοι εκφράζουν άποψη (ΕΝΑΕ, ΚΕΔΚΕ) εκτός του αρμόδιου Υπουργείου.
Από αυτή τη στάση εύλογα συμπεραίνει κάποιος ότι απουσιάζει το σχέδιο δράσης και η πολιτική βούληση για αλλαγές στο Κράτος, αλλαγές που απαιτούν ρήξη με τον συγκεντρωτισμό, τη γραφειοκρατία, τις πελατειακές σχέσεις, συμπεραίνοντας ότι το Κεντρικό Κράτος φοβάται την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Στη 2η προϋπόθεση του Συνεδρίου (σελ. 2) επισημαίνουμε ότι δεν αρκούν οι προθέσεις του Υπουργού και τα ευχολόγια αλλά είναι ανάγκη να διατυπωθούν με οριστικές προτάσεις και δεσμεύσεις για συγκεκριμένες λύσεις. Και εδώ εκκωφαντική σιωπή. Έχει αρθεί αυτή η προϋπόθεση;
3η προϋπόθεση λέγαμε, ως αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση το να αντιμετωπιστούν τα σημερινά οξυμένα οικονομικά προβλήματα των Ο.Τ.Α.
Επομένως είναι απαραίτητο να τηρηθούν οι κυβερνητικές δεσμεύσεις για τα εκκρεμή οικονομικά προβλήματα των ΟΤΑ που είναι οι ακόλουθες.
1. 2ο 15νθήμερο Αυγούστου, 250 εκατομμύρια € από τα παρακρατηθέντα του 2008
2. Ψήφιση ως 31/8 της διάταξης για τα τέλη κυκλοφορίας
3. Ψήφιση της διάταξης για το 1,7 εκατομμύρια € σε 8 δόσεις απ΄ τα παρακρατηθέντα
4. Κάλυψη στο ακέραιο αρχής γενομένης από το 2009 όλων των δαπανών για τις μεταφερθείσες αρμοδιότητες
Και λέγαμε με μεγάλα γράμματα: «Χωρίς την εκπλήρωση των παραπάνω προϋποθέσεων καμία συζήτηση με την κυβέρνηση δεν μπορεί να ξεκινήσει για την χωροθέτηση των ορίων των Νέων ΟΤΑ. Μάλιστα κ.κ. συνάδελφοι, καμία συζήτηση. Έχουν φίλες και φίλοι εκπληρωθεί οι παραπάνω προϋποθέσεις; Ευχολόγια και προφορικές δεσμεύσεις (πλην των τελών κυκλοφορίας). Γιατί δεν αναμένουμε την επίλυση των παραπάνω δεσμεύσεων (με τις αναμενόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις) και ανατρέπουμε τις αποφάσεις του Συνεδρίου; Γιατί δεν αναμένουνε την κατάθεση του προϋπολογισμού να δούμε αν θα εγγραφούν σ’ αυτόν οι πιστώσεις και των τελών κυκλοφορίας από το 2009; Ανακοινώθηκαν οι θέσεις της κυβέρνησης για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση που θέτει η 2η προϋπόθεση του Συνεδρίου ή βλέπουμε πως δεν βγαίνει τσιμουδιά για τον αιρετό Περιφερειάρχη και τις αρμοδιότητές του; Ότι ενισχύει τον συγκεντρωτισμό και τον δαιδαλώδη χαρακτήρα του Κράτους δημιουργώντας ακόμα 5 υπερπεριφέρειες; Ότι υπάρχει χαλάρωμα της θέσης για Μητροπολιτική Αυτοδιοίκηση και εξαίρεση από την ατζέντα των συνενώσεων στα πολεοδομικά συγκροτήματα Αττικής και Θεσσαλονίκης τα οποία ούτε η μελέτη του Ι.Τ.Α. τα αγγίζει. Μήπως η κυβέρνηση ψάχνει να διαμορφώσει ατζέντα μεταρρυθμίσεων για επικοινωνιακούς λόγους; Γιατί τέτοια σπουδή στο διάλογο όταν δεν εκπληρούνται πέραν αυτών και άλλοι όροι που τέθηκαν στο Συνέδριο της Κυλλήνης;
1. Τι έχει γίνει με τον όρο πως για κάθε αρμοδιότητα που θα μεταφερθεί θα μεταφερθούν και εκ των προτέρων κοστολογημένοι πόροι όπως το Σύνταγμα ορίζει
2. Που είναι η σύνταξη και η δέσμευση για ένα Εθνικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υποστήριξης των νέων ΟΤΑ όπως η ΚΕΔΚΕ έθεσε, με εθνικούς πόρους; (χωροταξία χωρίς αυτά;)
Το ζήτημα της Διοικητικής Μεταρρύθμισης είναι αριθμητικό; Θα λυθούν τα προβλήματα αν οι 1000 ΟΤΑ γίνουν 400; Το θέμα είναι να φανεί συναινετική η Κυβέρνηση και καλή και να τους κάνει 500; Γιατί δεν μιλάμε για τη φορολογική αποκέντρωση και την ενίσχυση του Ν. 1828/89 με δυναμικότερους πόρους; Αυτά δεν είναι η ουσία των ζητημάτων που απασχολούν την Αυτοδιοίκηση; Η χωροταξία μας «μάρανε»; Με το να ξεκινά η Αυτοδιοίκηση το διάλογο για το χωροταξικό πιστεύουμε ότι έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις αποφάσεις μας στο Συνέδριο του Ιουνίου. Ως εκ τούτου εμείς δεν θα συναινέσουμε σε κεντρικούς επικοινωνιακούς τακτικισμούς και πρακτικές που δεν εξυπηρετούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πρέπει πρώτα να εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις που έθεσε το έκτακτο Συνέδριο μας και τότε να επανεξετάσουμε τη στάση μας».
Ο κ. Καραδήμος
«Στα πλαίσια του διαλόγου και της διαβούλευσης για τη διοικητική μεταρρύθμιση το Δ.Σ. Παλαμά συνεδρίασε τη Δευτέρα 29/9 για να εκφράσει απόψεις και παρατηρήσεις επί των προτάσεων του ΙΤΑ και να τις καταθέσει στα αρμόδια όργανα της ΤΕΔΚ και ΚΕΔΚΕ. Το Δ.Σ. ομόφωνα συμφωνεί στη διοικητική μεταρρύθμιση όπως ακριβώς αποφασίσθηκε στο συνέδριο της Κυλλήνης και των Αθηνών, με τις ακόλουθες τρεις προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να τηρηθούν στο ακέραιο και όχι αποσπασματικά:
- Η αναδιάρθρωση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν μπορεί να γίνει μεμονωμένα. Πρέπει να καθιερωθεί ο Β’ βαθμός Αυτοδιοίκησης σε επίπεδο περιφέρειας, με αιρετό περιφερειάρχη και περιφερειακό συμβούλιο.
- Ανεξάρτητα από την επιλογή του τρόπου συνενώσεων, η χωροθέτηση των νέων Δήμων πρέπει να γίνει με κριτήρια γεωγραφικά, οικονομικά, πληθυσμιακά, χωροταξικά, πολιτισμικά, κοινωνικά, πολιτιστικά, έχοντας ως πυξίδα και οδηγό τον πρώτο Καποδίστρια, απαλλαγμένο από τα λάθη.
- Η αναδιοργάνωση της Τ.Α. πρώτου βαθμού δεν θα πρέπει να εξαντληθεί στη θέσπιση ενός μόνο νομού, που θα καθορίζει τα νέα διοικητικά όρια και θα καταλήγει σε μικρότερο αριθμό ΟΤΑ, μόνο και μόνο για να μειωθεί το κόστος του Υπ. Εσωτερικών προς την Τ.Α.
Για την επιτυχή έκβαση της μεταρρύθμισης εκτός από το διάλογο, πρέπει να τηρηθούν όλες εκείνες οι δεσμεύσεις που αφορούν στη ρύθμιση των οικονομικών εκκρεμοτήτων. Με τη μεταρρύθμιση για κάθε αρμοδιότητα που θα μεταφερθεί, να μεταφερθούν και οι κοστολογημένοι – θεσμοθετημένοι πόροι, ώστε να μη συμβεί ότι με τον Καποδίστρια Ι, όπου είχαμε την εκχώρηση αρμοδιοτήτων χωρίς τους ανάλογους πόρους. Η πραγματική διοικητική μεταρρύθμιση πρέπει να συνοδεύεται από ουσιαστική φορολογική αποκέντρωση, χωρίς την επιβολή νέων φόρων. Σε ότι αφορά στο χωροταξικό του Δήμου Παλαμά, εκφράζει την άποψη να πρυτανεύσουν οι κανόνες ότι ισχυροί δήμοι, ισχυρές αυτοδιοικητικές μονάδες έχουν τη δυνατότητα να γίνουν εκείνοι οι Δήμοι που έχουν πραγματικές υποδομές και οργανωμένες υπηρεσίες, οι οποίες μπορούν να ενισχυθούν με το νέο Καποδίστρια και να βελτιώσουν την εικόνα παροχής υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα, προς τον πολίτη. Η επιστημονική υποστήριξη του ΙΤΑ για το σχεδιασμό του χωροταξικού των νέων δήμων αδικεί κατάφορα πολλές περιοχές της χώρας και ιδιαίτερα το Ν. Καρδίτσας. Το Δ.Σ. Παλαμά δεν επιθυμεί να ακολουθήσει το παιχνίδι διαμόρφωσης των δήμων σε αριθμούς στο Νομό, υποστηρίζει δε την άποψη εκείνη ότι μπορεί ένας δήμος να γίνει ισχυρή αυτοδιοικητική μονάδα, έχοντας οργανωμένες υπηρεσίες, οικονομική, τεχνική, προγραμματισμού, νομική, πιστοποίηση διαχειριστικής επάρκειας και εφόσον ο κοινωνικός ιστός της πόλης είναι πλαισιωμένος με τις απαραίτητες υποδομές και όλες τις δημόσιες υπηρεσίες. Εκ των πραγμάτων ένας ισχυρός δήμος που μπορεί να γίνει ακόμα ισχυρότερος είναι ο Δήμος Παλαμά, διότι διαθέτει όλες τις παραπάνω προϋποθέσεις και με την ευρύτερη κοινωνική συναίνεση. Όλες οι απόψεις είναι σεβαστές όμως εάν επιθυμούμε μια ουσιαστική αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση για να διασφαλίσουμε ότι το καλό αποκτήσαμε, πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Οι αλλαγές στις δομές λειτουργίας με τη διοικητική μεταρρύθμιση, μπορούν να κρατήσουν την ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά του διευρυμένου Δήμου. Ο Δήμος Παλαμά είναι ένα μεγάλο αγροτικό κέντρο της πεδινής Θεσσαλίας, μπορεί να γίνει ένας Δήμος με νέες δομές λειτουργίας, μπορεί να γίνει μια σύγχρονη, νέα αυτοδιοικητική μονάδα, ανθρώπινη και αποδοτική, προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και της προόδου».
Ο κ. Κατσάρας
«Η διοικητική μεταρρύθμιση και όχι η απλή συνένωση δήμων, είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για τη χώρα και θα πρέπει να γίνει με προσεκτικά βήματα, βασιζόμενη σε εμπεριστατωμένη μελέτη, με αντικειμενικά κριτήρια, με διασφάλιση των απαραίτητων πόρων, με ξεκαθάρισμα και αποσαφήνιση όλων των εκκρεμοτήτων με τα οικονομικά, θεσμικά και άλλα θέματα της Τ.Α. με νομοθετικές ρυθμίσεις και όχι απλές διαβεβαιώσεις υπουργών. Προσωπικά δεν είμαι καθόλου ικανοποιημένος με τον τρόπο και την προχειρότητα που προωθείται ένα τόσο σοβαρό εγχείρημα, χωρίς σαφή κατεύθυνση και ενημέρωση εκ μέρους της πολιτείας. Αν μη τι άλλο, μοιάζει να ψαρεύουμε σε θολά νερά. Το υπουργείο μέχρι στιγμής τηρεί σιγή ιχθύος. Δεν ανοίγει τα χαρτιά του, δεν αποκαλύπτει τις προθέσεις του, δεν υποβάλει προτάσεις, ούτε για βάση διαλόγου. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι ακόμη δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις. Είναι ακατανόητο, ακόμη και να σκεφτεί κανείς, ότι δεν υπάρχει ένας σοβαρός σχεδιασμός, για την επιτυχή έκβαση του σοβαρότερου εγχειρήματος που επιχειρείται με την προώθηση της διοικητικής μεταρρύθμισης. Ο μυστικισμός αυτός εκ μέρους της πολιτείας, πέραν του μεγάλου προβληματισμού που δημιουργεί σε όλους μας, θα βλάψει ανεπανόρθωτα την ομαλή έκβαση της διοικητικής μεταρρύθμισης, θα οδηγήσει σε λανθασμένες επιλογές, αν δεν ματαιώσει τελικά το όλο εγχείρημα. Εδώ μπαίνει το μεγάλο ερώτημα, θέλει πραγματικά η κυβέρνηση την άμεση προώθηση της διοικητικής μεταρρύθμισης; Κανείς δεν στο λέει με βεβαιότητα. Θεωρώ ότι ο διάλογος που άνοιξε στα συλλογικά μας όργανα (έτσι όπως άνοιξε), γίνεται αφ’ενός μεν βιαστικά και για το θεαθήναι, αφετέρου δε, είναι πολύ πιθανό να ελλοχεύουν κίνδυνοι, οι οποίοι θα οδηγήσουν σε λανθασμένες επιλογές. Οποιαδήποτε συζήτηση για τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Τ.Α. θα έπρεπε να γίνει μόνο εφόσον υπήρχε σχέδιο για την αντιμετώπιση των οξυμένων οικονομικών και λοιπών προβλημάτων των ΟΤΑ. Είναι αδιανόητη οποιαδήποτε συζήτηση για το μέλλον της Τ.Α. χωρίς διασφαλισμένο σχέδιο αντιμετώπισης της σωρείας των σημερινών προβλημάτων των ΟΤΑ. Με το διάλογο αυτό, (τον οποίο σημειωτέον ανοίξαμε μόνοι μας, χωρίς την συμμετοχή του υπουργείου και δεν αντιλαμβάνομαι την ανάληψη αυτού του ρίσκου εκ μέρους των συλλογικών μας οργάνων), υπάρχει κίνδυνος να ταυτίσουμε την έννοια της διοικητικής μεταρρύθμισης μόνο με τη διοικητική συνένωση των σημερινών ΟΤΑ και να διατυπώσουμε απόψεις μόνο για το χωροταξικό των νέων δήμων, με κριτήρια όπως: το ελάχιστο πληθυσμιακό μέγεθος του Δήμου, τον αριθμό των νέων ΟΤΑ (500 ή 400 ή 300) και τον εθελοντικό ή υποχρεωτικό χαρακτήρα της διοικητικής συνένωσης. Αυτή η προσέγγιση της συνένωσης και ο υποχρεωτικός ή μη χαρακτήρας της, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη σύγκρουση μεταξύ των διαφορετικών απόψεων, με αποτέλεσμα τυον αποπροσανατολισμό μας από την ουσία της διοικητικής μεταρρύθμισης που θα έπρεπε να περιλαμβάνει αδιαμφισβήτητα κριτήρια και ένα συνολικό σχεδιασμό χωροθέτησης, ρυθμίσεων, ενεργειών, έργων και μέτρων πολιτικής, με διασφαλισμένους πόρους που θα οδηγήσουν σε ισχυρούς δήμους οι οποίοι θα διασφαλίζουν ταυτόχρονα τη συμμετοχή των πολιτών, την τοπική δημοκρατία και την αποτελεσματικότητα. Ένας άλλος κίνδυνος που ελλοχεύει είναι να εγκλωβιστούμε σε ένα ανούσιο και ατέρμονο διάλογο, που θα καταλήξει ενδεχομένως σε εθελοντικές συνενώσεις με πληθυσμιακά και άλλα συμπληρωματικά κριτήρια και μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα, στο οποίο θα αποδειχθεί ότι δεν περπατάει η εθελοντική συνένωση θα έρθει η πολιτεία να επιβάλλει δια νόμου, την αναγκαστική συνένωση. Στην περίπτωση αυτή η πολιτεία, με ένα σκέτο νόμο «απαλλάσσεται» από κάθε ευθύνη, για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα χωροθέτησης, ρυθμίσεων, ενεργειών, έργων και μέτρων πολιτικής, με διασφαλισμένους πόρους και αφήνει στον αυτόματο πιλότο τη λύση των προβλημάτων που θα ανακύψουν (όπως τοπικές δημόσιες επενδύσεις, χρηματοδότηση, στελέχωση, οργάνωση κλπ). Για τους παραπάνω λόγους και άλλους χίλιους που θα μπορούσε να παραθέσει κανείς, δεν πρέπει να παρεκκλίνουμε από τις θέσεις που αποφάσισε με συντριπτική πλειοψηφία το τελευταίο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΚΕ στην Κυλλήνη, οι οποίες είναι:
- Πρωτίστως να λυθούν τα σημερινά οικονομικά προβλήματα των ΟΤΑ που αφορούν στους ΚΑΠ και τη ΣΑΤΑ, τις μεταφερθείσες αρμοδιότητες με τους ανάλογους πόρους και την απόδοση των παρακρατηθέντων πόρων, πριν από οποιαδήποτε συμφωνία για διοικητική μεταρρύθμιση και
- Για την μεταρρύθμιση της Α/θμιας Τ.Α. πρέπει να πληρούνται τρεις απαραίτητες προϋποθέσεις:
Α. ότι η μεταρρύθμιση της Τ.Α. είναι οργανικό τμήμα της συνολικής μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης (σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο)
Β. ότι προηγείται κάθε μορφής συνένωσης (είτε εθελοντικής είτε υποχρεωτικής) η χωροθέτηση των ορίων των νέων δήμων με αντικειμενικά και συμφωνημένα κριτήρια και
Γ. ότι η διοικητική μεταρρύθμιση δεν είναι μόνο ένας νόμος αλλά συνοδεύεται από πρόγραμμα εφαρμογής της, με τα αναγκαία έργα υποδομής, την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και σύγχρονο εξοπλισμό, με διασφαλισμένους οικονομικούς πόρους και με δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα, που μπορούμε να το ονομάσουμε ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο της Τ.Α.
Πληρώθηκαν οι παραπάνω προϋποθέσεις; Όχι φυσικά. Γιατί βιαστήκαμε να ανοίξουμε διάλογο; Δυστυχώς οι περισσότερες και οι σημαντικότερες από τις παραπάνω θέσεις δεν μνημονεύονται καν στη μελέτη του ΙΤΑ. Πάνω απ’όλα επιβάλλεται να οριοθετηθεί και να αποσαφηνιστεί ο νέος ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης, στο πλαίσιο μιας συνολικής διοικητικής μεταρρύθμισης με βάση τις αρχές της εγγύτητας, της επικουρικότητας, της εδαφικής και της κοινωνικής συνοχής, με βάση την ελληνική και την ευρωπαική εμπειρία. Δεν είμαστε αντίθετοι στις διοικητικές μεταρρυθμίσεις που θα συνοδεύονται από φορολογική αποκέντρωση, χωρίς πρόσθετους φόρους, σε συνδυασμό με τη μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων με στόχο τη δημιουργία λιγότερων και ισχυρών δήμων, ικανών να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις και έτοιμοι να υποδεχθούν διευρυμένες αρμοδιότητες στους τομείς της παιδείας, της υγείας, της απασχόλησης, του περιβάλλοντος, των συγκοινωνιών κλπ.
Βασικές αρχές του νέου δημοτικού συστήματος διακυβέρνησης
Οι νέοι δήμοι συγκροτούνται για να ανταποκριθούν αποτελεσματικότερα σε όσα οι υφιστάμενοι δήμοι δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν. Συνεπώς η άσκηση της προγραμματικής λειτουργίας, η οργάνωση πλήρους τεχνικής υπηρεσίας, η οργάνωση σύγχρονης και αποτελεσματικής οικονομικής υπηρεσίας, νέες υπηρεσίες όπως είναι η πολιτική προστασία, η αποτελεσματική οργάνωση και αξιοποίηση του μηχανολογικού εξοπλισμού για την ποιοτικότερη παροχή υπηρεσιών της καθημερινότητας είναι μερικές από τις λειτουργίες που προϋποθέτουν ενιαία και επιτελική διοίκηση. Επίσης στο νέο δήμο είναι πλέον αναγκαία η θέσπιση θεσμών εσωτερικού ελέγχου, με στόχο την εμπέδωση της διαφάνειας στη λήψη των αποφάσεων, την εσωτερική μέτρηση των αποτελεσμάτων, την ποιοτική διοίκηση, τη συνεχή αξιολόγηση των πολιτικών αλλά και του ανθρώπινου δυναμικού που καλείται σε πολιτικό και υπηρεσιακό επίπεδο να τις υλοποιήσει. Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει να αξιοποιηθεί η εμπειρία και το κεκτημένο στην αυτοδιοίκηση των άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Λέμε ναι στη διοικητική μεταρρύθμιση, γέννημα εμπεριστατωμένης μελέτης, που να υιοθετεί τις θέσεις που από αποφάσισε με συντριπτική πλειοψηφία. Το τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΚΕ στην Κυλλήνη, με ξεκάθαρες θέσεις, συγκεκριμένες και μη επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, που θα συνοδεύονται με τους ανάλογους πόρους, με νομοθετική ρύθμιση για την απόδοση των παρακρατηθέντων, με επαρκώς αιτιολογημένα και διαφανή κριτήρια για τη χωροθέτηση των νέων δήμων, χωρίς εξαιρέσεις και έξωθεν παρεμβάσεις που απαξιώνουν την ίδια τη διοικητική μεταρρύθμιση, με υποστηρικτικούς μηχανισμούς, με πλήρη οργάνωση και στελέχωση με επιστημονικό προσωπικό των νέων δήμων, με θέσπιση θεσμών εσωτερικού ελέγχου, με εσωτερική μέτρηση των αποτελεσμάτων, με ποιοτική διοίκηση, με συνεχή αξιολόγηση, με διεύρυνση και εμβάθυνση των θεσμών διαφάνειας, λογοδοσίας και κοινωνικού ελέγχου. Είμαστε σήμερα εδώ προκειμένου να διατυπώσουμε απόψεις για τη συγκεκριμένη μελέτη του ΙΤΑ. Δεν συμφωνούμε με τη μελέτη του ΙΤΑ. Κατά την άποψή μου διακρίνεται από μια άνευ προηγουμένου προχειρότητα που δεν είναι αντάξια ενός τόσο σοβαρού εγχειρήματος. Είναι πιο λιτή και από μια μελέτη για τη σύσταση μιας δημοτικής επιχείρησης. Ενώ είναι μοναδική ευκαιρία να συμπεριληφθούν και να απαιτήσουμε να διευθετηθούν όλα τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τ.Α., στη συγκεκριμένη μελέτη δεν διαφαίνεται κάτι τέτοιο. Ενώ είναι ευκαιρία να προτείνει μια διορθωτική και δυναμική χωροθέτηση σε όλη τη χώρα, δεν το πράττει. Όπως επί παραδείγματι να συμπεριλάβει στο Ν. Καρδίτσας το Ν. Μοναστήρι, το Σταυρό Φαρσάλων, τα Σερβωτά που είναι ο φυσικός τους χώρος και οι ίδιοι το επιθυμούν. Εξετάζονται πολύ επιδερμικά τα προβλήματα που ταλανίζουν επί χρόνια την Τ.Α. Δεν ξεκαθαρίζει ούτε θίγει καν το αλαλούμ των λαϊκών αγορών. Δεν θίγει στο παραμικρό την απώλεια των κεκτημένων της Τ.Α. Δεν καταπιάνεται ούτε κατ’ελάχιστο με τη βελτίωση του Κ.Δ.&Κ. Δεν επισημαίνει καν τις στρεβλώσεις του. Αν τέτοια προβλήματα δεν επισημανθούν από το ΙΤΑ στον πλέον πρόσφορο και κατάλληλο χρόνο από ποιόν θα επισημανθούν; Δεν αναφέρει καν, με ποια κριτήρια χωροθέτησε 5 δήμους στο Νομό και όχι 4, 6, 7 ή 8. Δεν μας λέει με ποια κριτήρια διαμελίζει το Δήμο Άρνης και το Δήμο Παμίσου και σίγουρα αρκετούς δήμους σε όλη τη χώρα. Θεωρώ ότι η ανάπτυξη της χώρας δεν μπορεί να βασιστεί μόνο σε λίγες μεγάλες πόλεις, ως πόλους ανάπτυξης, αλλά στο σύνολο του ιεραρχημένου δικτύου των πόλεων και των οικισμών της χώρας. Η σύγχρονη διοικητική μεταρρύθμιση δεν πρέπει να περιοριστεί σε κάποιες διοικητικές συνενώσεις, αλλά να ενδυναμώσει όλες τις ανθρωπογεωγραφικές ενότητες και τη μεταξύ τους δικτύωση, με ένα μεσοχρόνιο ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο, δεδομένου ότι αυτές οι ενότητες αποτελούν τους ΟΤΑ ως διοικητική έκφραση αυτών των ενοτήτων και ως φορείς της τοπικής διακυβέρνησης».
